Języki min (
język chiński
: 閩語
pinyin
mǐn yǔ;
Pe̍h-ōe-jī
: Bân gú) - duża grupa języków chińskich używanych przez około 60 milionów osób w prowincji
Fujian
oraz przez emigrantów z tej prowincji mieszkających w
Guangdong
(wokół
Chaozhou
), na półwyspie
Leizhou
, na wyspie
Hainan
, na
archipelagu
Zhoushan
oraz na
Tajwanie
. Wielu użytkowników języków min żyje również w innych krajach Azji południowo-wschodniej. Najważniejszym z tych języków jest
hokkien
używany w kilku odmianach m. in. na
Tajwanie
oraz w okolicach miasta
Xiamen
.
Główne odmiany
Języki min są bardziej wewnętrznie zróżnicowane niż to ma miejsce w innych grupach języków chińskich. Zazwyczaj na podstawie wzajemnego stopnia zrozumienia wyodrębnia się od pięciu do dziewięciu języków [1], dzielących się z kolei na poszczególne dialekty. Najważniejsze z tych języków to:
Min nan
używany w prowincji
Guangdong
określany jest jako
hoklo
, zaś na
Hainanie
jako qiong wen lub qiongzhou hua. Jest on dominującym językiem diaspory chińskiej na Filipinach, gdzie jest znany jako
lan-nang
. Na Tajwanie z kolei nazywany jest hō-ló-oē i używany jest przez większość społeczeństwa. W
Singapurze
,
Malezji
,
Indonezji
nazywany jest
hokkien
.
System pisma
Zapis języków z grupy min za pomocą
ideogramów
chińskich nie różni się zbytnio od zapisu
języka mandaryńskiego
, ale z pewną liczbą dodatkowych znaków. Ze względu na to, że jezyki min są jedyną grupą języków chińskich nie wywodzącą się bezpośrednio z
języka średniochińskiego
[2], bywają problemy ze znalezieniem właściwych ideogramów dla niektórych słów.
Transkrypcja języków min
Niektorzy użytkownicy tych języków wykorzystują tzw. romanizację kościelną (
chin.
教會羅馬字
pinyin
Jiaohui Luomazi). Dla
języków minnańskich
istnieje system transkrypcji zwany
Pe̍h-ōe-jī
(POJ), zaś dla
mindong
- system Bàng-uâ-cê (BUC). Oba systemy zostały opracowane w XIX w. przez zagranicznych misjonarzy.
Bibliografia
- Majewicz, Alfred F., Języki świata i ich klasyfikacja, PWN, Warszawa, 1989,
Przypisy