Juliusz Paweł Schauder (ur.
21 września
1899
we
Lwowie
, zm. we wrześniu
1943
we Lwowie) –
polski
matematyk
żydowskiego
pochodzenia.
Urodził się w rodzinie lwowskiego adwokata pochodzenia żydowskiego. Po ukończeniu lwowskiego gimnazjum (w związku z wybuchem
wojny
) został zmobilizowany do armii austriackiej. Brał udział w walkach na froncie włoskim, gdzie dostał się do niewoli. W
1918
wstąpił do organizowanej we Francji armii gen.
Hallera
. W
1919
wrócił do rodzinnego miasta wraz z armią Hallera przybyłą na odsiecz oblężonemu przez Ukraińców Lwowowi.
Zdemobilizowany rozpoczął studia matematyczne na
Uniwersytecie Jana Kazimierza
. Zakończył je obroną pracy doktorskiej Teoria pomiaru powierzchni Ziemi napisanej u prof.
Hugona Steinhausa
. Został wykładowcą V Gimnazjum im. Stanisława Żółkiewskiego we Lwowie (był profesorem matematyki m.in.
Alfreda Jahna
) i agentem ubezpieczeniowym. Kontynuował także swoje badania naukowe na styku matematyki i geografii, a dzięki wstawiennictwu Steinhausa od
1927
wykładał również na UJK. W
1930
opublikował prace dotyczące koncepcji
przestrzeni Banacha
(zob.
baza Schaudera
). W
1932
otrzymał stypendium naukowe Fundacji Rockefellera, dzięki któremu mógł kontynuować swoje badania w
Lipsku
, a po dojściu do władzy w Niemczech
Hitlera
– w
Paryżu
. Paryski okres jego biografii okazał się najbardziej płodnym. W
1934
w czasopiśmie matematycznym Annales scientifiques de l'École normale Supérieure opublikowano jego pracę napisaną wspólnie z matematykiem francuskim Jean Leray zatytułowaną Topologie et équations fonctionelles dotyczącą zastosowania teorii
przestrzeni Banacha
do równań o pochodnych cząstkowych. W
1937
wraz z Jeanem Leray został laureatem międzynarodowej nagrody Malaxa.
Najwybitniejszym osiągnięciem Schaudera jest podanie
twierdzenia o punkcie stałym
. Zajmował się też teorią
całki
– sformułował uogólnienie
wzoru Stokesa
.
Podczas pierwszej okupacji sowieckiej Lwowa (
1939
-
1941
) był wykładowcą
mechaniki
teoretycznej i analizy wyższej na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Lwowskiego. Zginął zastrzelony przez hitlerowców we
Lwowie
najprawdopodobniej we wrześniu
1943
podczas akcji wyłapywania Żydów.
Jego żona Emilia i córka Ewa były przechowane przez polskie podziemie w lwowskich kanałach. Żona nie wytrzymała jednak trudnych warunków, sama ujawniła się Niemcom i została zesłana do obozu w Lublinie, gdzie zmarła. Córka uratowała się i po wojnie wyjechała do Włoch, gdzie zamieszkała u stryja.
Linki zewnętrzne