Soja warzywna
Soja warzywna | Gatunek leczniczy |
Soja warzywna, s. owłosiona, s. zwyczajna (Glycine max (
L.
) Merr. –
gatunek
rośliny jednorocznej
należący do rodziny
bobowatych
. Pochodzi z południowo-wschodniej
Azji
. W Polsce jest rzadko uprawiana, czasami przejściowo dziczejąca. Morfologia-
Łodyga
- Dorasta do 1 m wysokości.
-
Liście
- Złożone, trójlistkowe.
-
Kwiaty
-
Motylkowate
(grzbieciste) o barwie fioletowej.
-
Owoce
-
Strąki
szorstko owłosione. Zawierają 1-4
nasiona
bogate w
białko
i
tłuszcz
. Są małe, owalne i mają różnorodne zabarwienie – od żółtego poprzez brunatne i zielone do czarnego.
Zastosowanie- Jest
rośliną uprawną
z grupy tzw.
roślin strączkowych
. Nasiona soi są bardzo ważnym surowcem do produkcji
pasz
i stanowią też cenny pokarm dla człowieka. Produkty spożywcze wytwarzane z soi są szczególnie chętnie włączane do diety przez
wegetarian
, jako alternatywa dla mięsa. Na bazie nasion soi wytwarza się takie produkty, jak:
olej sojowy
, mączka sojowa, kasza sojowa,
mleko sojowe
,
tofu
,
lecytyna
. Preparaty z soi dodawane są do różnych przetworów, m.in. konserw mięsnych, wędlin – dodatek soi podnosi ich wartości odżywcze. Nasiona soi zawierają bardzo dużo w porównaniu z innymi roślinami, bo aż 30-50%
białka
, przy czym mają bardzo odpowiedni dla człowieka skład
aminokwasów
. Ponadto zawierają dużo tłuszczu (14-24%), oraz
witaminy z grupy B
.
- Historia uprawy: pochodzi z Azji, prawdopodobnie wyhodowana została z soi ussuryjskiej. W Chinach uprawiana była od 4 tys. lat. Obecnie 45%
areału
jej upraw znajduje się w
USA
, skąd pochodzi około 55% światowej produkcji. Pozostali najwięksi producenci soi to
Brazylia
,
Argentyna
,
Chiny
oraz
Indie
. W Polsce jest rzadko uprawiana, gdyż wymaga ona dużo ciepła i stałych umiarkowanych opadów. Na niewielką skalę uprawiane są odmiany dostosowane do naszego klimatu.
- Jest najważniejszą na świecie
rośliną oleistą
. Otrzymywanego z jej nasion oleju używa się do sałatek, do smażenia, wyrobu ciast i produkcji
margaryny
. W przemyśle wytwarza się z niego
mydło
, farby i smary.
Białko
i
tłuszcze
stanowią do 60% suchej masy nasion soi, z czego białko 40%, a tłuszcze 20%. Reszta to 35%
cukrów
5% innych pozostałości.
- Jest uznawana za
roślinę leczniczą
. Białko soi obniża poziom
cholesterolu
we krwi, zaś izoflawony wykazują pewne działanie antyrakowe. Trzeba jednak pamiętać, że oprócz swoich ogromnych zalet, soja u niektórych ludzi może wywołać
alergię
i zawiera szkodliwe tioglikozydy, które mogą przy długotrwałym spożywaniu przyczynić się do powstania
wola
tarczycy. Ale dotyczy to głównie produktów surowych, podczas gotowania zawartość szkodliwych składników zmniejsza się o 30%[2].
- Soja jest giełdowym towarem (commodity). W 5/2008 buszel kosztuje $12.5, co w przeliczeniu daje $1.6/kg. Zawiera 28% oleju. 80%
biodieslu
wytwarza się z oleju sojowego. Po ekstrakcji heksanem oleju z sojowych płatków pozostaje wysokobiałkowa pasza.
Przypisy Bibliografia- Lisowski Stanisław 1996. Świat roślinny tropików. Wydawnictwo Sorus, Poznań.
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Soja warzywna":
Towar
...
Tennessee
...
Cysteina
...
Zupa
...
Witamina B2
...
Alergia
...
Liść
...
Dieta bezglutenowa
...
Gluten
...
Rośliny światłolubne
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Soja warzywna":
Ameryka Północna - zagadnienia społeczno-gospodarcze (plansza 15)
...
Rolnictwo w Polsce (plansza 15)
przeciwzapalne
słonecznik – roślina pastewna (bardzo duża ilość masy zielonej), oleista, ozdobna, jadalna, lecznicza
Soja warzywna – surowiec do produkcji mączki, oleju, kaszy, mleka sojowego ...
116. Produkcja zwierzęca, rybołówstwo i rybactwo (plansza 3)
...
|