Zachęta Narodowa Galeria Sztuki –
galeria sztuki
w
Warszawie
, narodowa
instytucja kultury
[1]. Misją Zachęty jest prezentacja i promocja sztuki współczesnej. Galeria organizuje
wystawy
indywidualne i zbiorowe artystów polskich i zagranicznych oraz wystawy problemowe.
Budynek
Budynek Zachęty Narodowej Galerii Sztuki
|
Niemiecka grabież zbiorów Zachęty, 1944 |
Niemiecka
grabież zbiorów
Zachęty,
1944
|
Budynek Zachęty w 2006 roku |
Budynek Zachęty w 2006 roku
|
Budynek Zachęty w 2006 roku |
Budynek Zachęty w 2006 roku
|
Hall główny (z okazji Konferencji Wikimedia Polska 2010) |
Hall główny (z okazji Konferencji Wikimedia Polska 2010)
Gmach Zachęty został wzniesiony w latach
1898
–
1903
na siedzibę Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, według projektu
Stefana Szyllera
[2]; w
1965
został wpisany do
rejestru zabytków
.
Od
1900
pełnił rolę siedziby następujących instytucji:
Historia
Historia Zachęty sięga 1860 roku, gdy w części Polski pozostającej wówczas pod zaborem rosyjskim powstało Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych. Początkowo celem Towarzystwa było organizowanie wystaw, zakup dzieł sztuki (do kolekcji narodowej) i udzielanie pomocy młodym artystom. Obecna siedziba Zachęty, zaprojektowana przez
Stefana Szyllera
, wzniesiona dzięki wysiłkom Towarzystwa i hojności społecznej, stała się jednym z głównych warszawskich ośrodków sztuki, promującym nowe
malarstwo
.
16 grudnia
1922
w pałacu Zachęty został
zamordowany
prezydent
II RP
Gabriel Narutowicz
.
Po
drugiej wojnie światowej
zbiory Zachęty przeniesione zostały do
Muzeum Narodowego
, zapoczątkowując w jej gmachu działalność Centralnego
Biura Wystaw Artystycznych
.
W
1989
instytucja otrzymała nazwę Państwowa Galeria Sztuki Zachęta, przywołującą tradycję przedwojenną.
25 września
2003
decyzją ministra kultury Waldemara Dąbrowskiego, galeria otrzymała nazwę Zachęta Narodowa Galeria Sztuki. W roku 2009 działy Zachęty przeszły małą reorganizację. M.in. powstał nowy dział (multimedia) natomiast biblioteka Galerii nie podlega już pod dział edukacji, ale stała się częścią działu dokumentacji. Dział ten dokumentuje i udostępnia dokumentację wystaw prowadzonych w Zachęcie, galerii Kordegarda (filia Zachęty) oraz imprez organizowanych przez Zachętę od roku 1950. Dział prowadzi także dokumentację artystów polskich tworzących w Polsce i za granicą po roku 1945. Zbiór ten to obecnie dokumentacja dotycząca 26 334 nazwisk. Dział Dokumentacji prowadzi także fakultatywne zajęcia "Organizacja i dokumentacja wystaw" dla studentów historii sztuki
UW
. Od stycznia 2009 w skład działu weszła biblioteka.
Kolekcja
Dzieła sztuki z kolekcji Zachęty Narodowej Galerii Sztuki
|
Śmierć Barbary Radziwiłłówny |
Śmierć Barbary Radziwiłłówny
|
Paweł Althamer Film |
Paweł Althamer
Film |
Paweł Althamer Łódź i skafander |
Paweł Althamer
Łódź i skafander |
Rafał Bujnowski Obraz matki Whistlera |
Rafał Bujnowski
Obraz matki Whistlera |
Bogna Burska Droga |
Bogna Burska
Droga |
Zbigniew Dłubak Plansza dydaktyczna I /1-4/ |
Zbigniew Dłubak
Plansza dydaktyczna I /1-4/
Kolekcja stała Zachęty Narodowej Galerii Sztuki obejmuje dzieła współczesnej sztuki polskiej. Zarówno malarstwo, rzeźbę, instalacje, fotografie, filmy. Nie jest jednak ona prezentowana w formie stałej. Wystawy w Zachęcie to jedynie wystawy czasowe.
O planach wystawowych i działalności decyduje Rada Programowa, Zespół Kuratorski którym przewodniczy Dyrekcja.
W skład zespołu kuratorskiego galerii wchodzą Hanna Wróblewska (I Z-ca Dyrektora), Maria Brewińska, Magdalena Kardasz, Julia Leopold, Karolina Lewandowska, Anna Tomczak (stan na rok 2009).
Skład Rady Programowej jest następujący:
Jacek Dehnel
, dr Rainer Fuchs,
Piotr Gruszczyński
, Beatrice Joss,
Krzysztof Knittel
, doc dr hab. Marta Leśniakowska, prof
Andrzej Mencwel
, Dorota Monkiewicz, prof Mark Nash, prof. dr
Piotr Piotrowski
, prof dr
Krzysztof Pomian
, prof dr
Maria Poprzęcka
, prof
Jacek Sempoliński
,
Andrzej Starmach
, prof
Maciej Świeszewski
,
Artur Żmijewski
.
Biblioteka i Dział Dokumentacji galerii
Biblioteka Zachęty Narodowej Galerii Sztuki |
| wnętrze biblioteki Zachęty |
wnętrze biblioteki Zachęty |
Dyrektor | dr Gabriela Świtek (szefowa Działu Dokumentacji Zachęty Narodowej Galerii Sztuki) |
Wielkość zbiorów | książki: 9500 vol. |
Rodzaje zbiorów | książki, czasopisma, multimedia, katalogi wystaw (polskie i zagraniczne); profil zbiorów: sztuka współczesna |
Lokalizacja |
Polska
, Warszawa |
Adres | ul. Małachowskiego 3, 00-916 Warszawa, Polska (piętro 1.1) |
Oficjalna strona biblioteki
|
[
biblioteki
] |
Biblioteka gromadzi:
- katalogi: katalogi wystaw artystów polskich tworzących w Polsce i za granicą, artystów zagranicznych tworzących w Polsce oraz katalogi wystaw cyklicznych; zbiór katalogów wystaw jest jednym z największych w Polsce,
- książki: publikacje na temat sztuki (współczesnej) oraz z dziedzin pokrewnych,
- czasopisma: polskie i zagraniczne na temat sztuki.
Biblioteka oferuje także pomoc bibliograficzną.
Dział Dokumentacji prowadzi dokumentację twórczości polskich artystów współczesnych (od 1945 roku). Dokumentacja zawiera notatkę biograficzną, spis wystaw, w których brał udział artysta, wycinki prasowe oraz katalogi wystaw. Dokumentacja jest udostępniana tylko w formie prezencyjnej (na miejscu w bibliotece).
W Galerii funkcjonuje także Księgarnia Artystyczna, gdzie dostępne są zarówno polskie i zagraniczne książki o sztuce i z pokrewnych dziedzin, czasopisma, oraz katalogi wystaw Zachęty i Kordegardy. Można nabyć także gadżety reklamowe Zachęty.
Przypisy
Zobacz też