Antytrynitaryzm (gr. anty + łac. trinitas - przeciw Trójcy) – nurt doktrynalny występujący w wielu różnych wyznaniach
chrześcijańskich
, nieuznający nauki o
Trójcy Świętej
, zapoczątkowany w
I wieku
n.e.
Zwolennicy nurtu nierzadko unikają nazywania siebie antytrynitarzami ze względu na pejoratywny, a przez to czasami błędnie rozumiany, wydźwięk tego terminu lub też ze względu na fakt, iż nauka o Trójcy nie ma dla nich większego znaczenia. Głównym założeniem antytrynitaryzmu nie jest atakowanie
trynitarianizmu
, lecz wiara w
Boga
w jednej osobie, w pierwotnej dla pierwszych chrześcijan oraz
żydów
postaci. Współcześni antytrynitarze wyrażają dość jednolite poglądy na temat natury
Boga Ojca
(lub po prostu Boga), zaś niejednolite na temat natury
Syna Boga
–
Jezusa Chrystusa
, oraz
Ducha Świętego
.
Różne antytrynitarne nurty, takie jak
adopcjanizm
oraz
arianizm
, istniały wspólnie z tzw. głównym prądem chrześcijaństwa do czasu formalnego uchwalenia doktryny o współistotności Ojca i Syna (będącej podstawą doktryny Trójcy) w
325
roku.
Antytrynitarianie nie tworzą jednej spójnej grupy. Istnieje wiele doktryn odrzucających naukę o Trójcy w różny sposób:
Do antytrynitarzy należeli starożytni judeochrześcijanie (częściowo, np.
ebionici
, ale nie
nazarejczycy
),
arianie
(zaprzeczający boskiej naturze
Jezusa Chrystusa
) i
macedonianie
(zaprzeczającego boskiej naturze
Ducha Świętego
).
Nowożytny antytrynitaryzm zapoczątkowali w XVI w.
bracia polscy
, także zwani arianami.
Współcześnie do antytrynitarzy zaliczają się:
Zobacz też
Linki