Psychoterapia
behawioralna została opracowana w oparciu o
prawa uczenia się
, zwłaszcza zasady
warunkowania
. Wywodzi się z
behawioryzmu
.
Opiera się ona na technikach
treningowych
, takich jak np. trening
relaksacji
, wykorzystywany w
systematycznej desensytyzacji
(odwrażliwianiu) pomocnej w leczeniu
fobii
, czy
trening asertywności
.
W psychoterapii behawioralnej wykorzystuję się, także technikę
Float REST
, polegającą na ograniczeniu stymulacji środowiskowej.
Psychoterapia behawioralna skupia się wyłącznie na
zachowaniu
człowieka, jako jego naturalnej reakcji na wpływy otoczenia. Ważne jest tu i teraz, natomiast nieistotne są wydarzenia z przeszłości.
Pomoc
w zmianie niepożądanego zachowania odbywa się bez analizy jego
nieświadomych
przyczyn, których istnienia
behawioryzm
nie uznaje.
Terapeuta
w tym rodzaju psychoterapii pełni funkcję aktywną i dyrektywną - wyjaśnia, proponuje, doradza, wspiera, motywuje i wyznacza zadania. Klient natomiast jest kimś w rodzaju ucznia - oczekuje się od niego przede wszystkim gotowości do aktywnych zmian.
Wyróżnia się m.in następujące odmiany psychoterapii poznawczo-behawioralnej. Są to:
-
terapia racjonalno-emotywna
-
Alberta Elisa
- podstawą terapii jest odkrywanie nieracjonalnych przekonań, które mogą prowadzić do negatywnych emocji, oraz na zastępowaniu tych przekonań na te bardziej produktywne i racjonalne.
- terapia poznawcza -
Aarona Becka
- podstawą terapii jest identyfikacja automatycznych myśli, budzących lęk doznań somatycznych oraz na uczeniu pacjenta korygowania błędów logicznych w tych automatycznych myślach
- metoda autoinstrukcji - Donalda Meichenbauma - podstawą tej metody jest stwierdzenie, iż osoby znajdujące się w sytuacjach trudnych prowadzą ze sobą wewnętrzny dialog pobudzający do działań konstruktywnych lub ochrony własnego „ja”, bądź wyzwalający lęk i powodujący dezorganizację działania.
- koncepcja D. M. Clarka - David M. Clark - podstawą tej koncepcji jest przekonanie, iż zespół paniki wynika z błędnej interpretacji doznań cielesnych
W procesie terapii behawioralnej, niezależnie od rodzaju leczonych zaburzeń, wyodrębnia się cztery fazy:
- diagnostyczną - przeprowadzenie wywiadu, zidentyfikowanie zaburzenia, ustalenie sposobu ukształtowania się zaburzenia, oraz poziomu motywacji pacjenta do zmiany.
- wzbudzania motywacji - wzbudzeniu w pacjencie pozytywnych oczekiwań wobec leczenia a także doprowadzenie pacjenta do przejęcia odpowiedzialności za psychoterapię.
- zastosowania określonej procedury terapeutycznej;
- utrwalania zmian powstałych podczas psychoterapii - ustalenie zadań, które pacjent wykonuje sam bądź przy pomocy członków rodziny mające utrwalić pożądane zachowania.
Psychoterapia tego rodzaju zawsze ogranicza się do konkretnych problemów (np. klaustrofobia) i zwykle obejmuje 10 spotkań odbywających się raz w tygodniu.
Linki zewnętrzne