Flet
FletFlet –
instrument
dęty drewniany
z grupy
aerofonów
wargowych. Zazwyczaj ma postać cienkiej, pustej w środku rurki (istnieją również flety o innych kształtach, np.
okaryna
). Najbardziej znanymi odmianami fletów są
flet poprzeczny
, popularny instrument muzyki poważnej, oraz
flet prosty
, powszechnie wykorzystywany jako pomoc dydaktyczna na zajęciach wychowania muzycznego w szkołach podstawowych. HistoriaIlustracja z modlitewnika św. Grzegorza z Nazjanzu Flet jest niewątpliwie instrumentem używanym w wielorakich formach w wielu miejscach i kulturach na świecie, od czasów prehistorycznych. Flet o długości 18.7 cm, z trzema otworami, zrobiony z kła mamuta (odnaleziony w 2004 w jaskini Geißenklösterle, w pobliżu
Ulm
, Niemcy) jest datowany na od 30 000 do 37 000 lat temu.[1] Dwa flety zrobione z łabędzich kości zostały odkopane w tej samej jaskini dekadę wcześniej i są datowane na około 36 000 lat temu. Wierzy się, że te instrumenty są obecnie wśród najstarszych znanych. Biblia Święta (Genesis 4:21) pisze o
Jubalu
jako ojcu tych wszystkich, którzy grają na ugab i kinnor (ugab to termin hebrajski oznaczający instrument dęty, a kinor - strunowy). Tak więc Jubal jest tradycyjnie uważany za wynalazcę fletu. Pierwszy flet znaleziony w Chinach (w prowincji
Henan
) szacuje się na ok. 9 000 p.n.e.[2][3] Najstarszy flet poprzeczny, typu chi (篪), znaleziono w grobie markiza Yi z Zeng w miejscowości Suizhou, prowincja
Hubei
, Chiny. Jest on datowany na 433 p.n.e. (późna dynastia
dynastia Zhou
). Jest zrobiony z lakierowanego bambusa z zamkniętymi końcami. Flety chi są również wzmiankowane przez wcześniejszych autorów (Shi Jing w edycji
Konfucjusza
). Z pewnością był flet poprzeczny znanym i popularnym instrumentem w średniowieczu. W
XI
-wiecznej kopii z modlitewnika
św. Grzegorza z Nazjanzu
, którego oryginał pochodzi z
IX wieku
, znajduje się rysunek pasterza grającego na flecie poprzecznym. W następnych wiekach flet pojawia się często w ikonografii świeckiej i kościelnej. Flet staje się częstym atrybutem anioła, prawdopodobnie ze względu na "niebiańskie" brzmienie. Występuje także w ikonografii militarnej, obok bębnów i trąb. Analiza obrazów o charakterze świeckim pokazuje, że
flet poprzeczny
oraz
flet prosty
był często wykorzystywanym instrumentem dworskim obok
lutni
,
harfy
i
rebec
. Pierwszy zbiór muzyczny, w którym znalazły się utwory również na flet, pochodzi z około
1330
roku. Śpiewnik Johannesa Hadlauba zawiera 54
pieśni
przeznaczonych na głos przy akompaniamencie skrzypek i fletu. Około
1360
poeta Guillaume de Machaut w jednym ze swych pism wyjaśnia różnice pomiędzy fletem prostym a poprzecznym. W tym samym czasie Eustache Deschamps w swych pismach sugeruje, że flet jednakowo nadaje się do wykonywania muzyki dworskiej jak i militarnej. W
1533
Pierre Attaingnant w Paryżu publikuje dwie kolekcje 58 pieśni. Większość z nich przeznaczona jest na
flet poprzeczny
, inne na
flet prosty
lub na oba instrumenty. W
1600
Aurelio Virgiliano w swym Il Dolcimelo zawiera Ricercare na flet. Jest to pierwsza znana solowa kompozycja na flet. W
1702
Michel de Labarre's componuje Pieces pour la flûte traversière avec la basse-continue. Pierwsza barokowa kompozycja na flet. W
1707
Jacques Martin Hotteterre, publikuje pierwszy podręcznik gry na flecie Principes de la flûte traversière.
1740
Fryderyk Wielki
, zamiłowany flecista amator, zostaje królem
Prus
. W
1779
zaczyna swą karierę jako cudowne dziecko niewidomy Friedrich Ludwig Dülon, pierwszy wirtuoz fletu. W tym samym czasie powstaje wiele solowych utworów na flet pisanych przez wszystkich wielkich kompozytorów klasycystycznych. Pod koniec
XVIII wieku
na Paryskim konserwatorium naucza aż pięciu profesorów gry i kompozycji na flet. W wieku
XIX
popularność fletu zaczyna nabierać rozmiaru manii, przypominając tę związaną z gitarą w latach sześćdziesiątych
XX wieku
. Flet staje się ważnym instrumentem amatorskim, zajmuje też stałe miejsce w orkiestrze i jako instrument solowy. Występuje wielu wirtuozów instrumentu: Ludwig Dülon (1769-1826), Charles Nicholson (1795-1837),
Theobald Böhm
(1794-1881), Caspar Fürstenau (1772-1819), Joseph Richardson (1814-1862), Adolphe Hennebains (1862-1914) i inni. PopularnośćW
XX
i
XXI
wieku flet utrzymuje swoją popularność w
muzyce poważnej
. Szczególnie wraz z odkrywaniem muzyki baroku, staje się ważnym instrumentem. Zostaje także, choć w dość ograniczonym zakresie, zaadaptowany jako instrument
jazzowy
. Pierwszym znanym jazzowym flecistą był Wayman Carver z orkiestry Chicka Webba. Inni znani jazzowi fleciści to:
Tony Scott
, Herbie Mann,
Hubert Laws
i Jerome Richardson. Także w
rocku
, szczególnie w
progresywnym
, flet staje się popularnym i ważnym instrumentem. W stałym składzie instrumentalnym posiadają go takie grupy i soliści jak
Genesis
(
Peter Gabriel
),
Jethro Tull
(
Ian Anderson
),
Focus
(Thijs Van Leer),
Gryphon
,
Gong
,
Renaissance
,
Mike Oldfield
i inne. Do najsłynniejszych współcześnie flecistów na świecie należą m.in.: Łukasz Długosz, James Galway, Emmanuel Pahud, Janos Balint, William Benett, Andreas Adorjan, Peter-Lukas Graf, Pierre-Yves Artaud, Philippe Bernold, Alain Marion, Aurele Nicolet, Patrick Gallois i inni. Zobacz teżPrzypisy- ↑
http://www.cbc.ca/arts/story/2004/12/30/flute-prehistoric041230.html
Archeologists discover ice age dwellers' flute, CBC Arts, Canadian Broadcasting Corporation, 2004-12-30
- ↑
The bone age flute
. BBC. Retrieved July 2007.
- ↑ Zhang, Juzhong; Xiao, Xinghua; Lee, Yun Kuen, "The early development of music. Analysis of the Jiahu bone flutes", Antiquity, 78, 302, pp. 769–778, 2004, December,
http://antiquity.ac.uk/ant/078/Ant0780769.htm
Inne hasła zawierające informacje o "Flet":
Boris Blacher
roku
1925
skomponował muzykę do filmu o Bismarcku,
1927
trzy utwory na Flet, dwa klarnety i perkusję,
1929
kameralną operę
dadaistyczną
Habemeajaja. Utrzymywał się ...
Musical
całości akompaniowane, bądź śpiewane); z drugiej strony, niektóre opery, jak np. "
Czarodziejski Flet
" i większość
operetek
zawiera dialogi bez akompaniamentu; na taniec (wykonywany zarówno ...
1791
konstytucję.
30 września
– we Freihaustheater w
Wiedniu
miała miejsce premiera opery
Czarodziejski Flet
Wolfganga Amadeusza Mozarta
.
1 października
– pierwsze posiedzenie francuskiego Zgromadzenia Prawodawczego (zwanego ...
Georg Philipp Telemann
skrzypcowych, Suity polskiej Partie polonaise czy 6 partii "alla polacca" na skrzypce, Flet i klawesyn. Telemann a BachTelemann znał również
Bacha
, gdyż w późnych ...
Historia medycyny
...
Józef Elsner
4-głosowy chór i orkiestrę (ok. 1819)Offertorium G-dur op. 38 na 4-głosowy chór, Flet obbligato i orkiestrę (ok. 1825)Offertorium G-dur op. 48 na 4-głosowy chór, ...
Wolfgang Amadeusz Mozart
mozartowską lekkością oraz melodyjnością utworów. Ponad 50 symfonii, kilkadziesiąt koncertów fortepianowych, skrzypcowych, Fletowych i na inne instrumenty solowe z towarzyszeniem orkiestry, blisko 20 mszy ...
Carl Maria von Weber
op.6pieśni: „Ich sah die hingesunken” i „Wiedersehen”1805 - Romanza siciliana g-moll na Flet z orkiestrą1806 - Weber traci głos jako śpiewak oraz posadę kapelmistrza;. ...
Paul Hindemith
latach trzydziestych i czterdziestych skomponował serię sonat na bardzo wiele instrumentów: na Flet, obój, rożek angielski, fagot, klarnet, róg, althorn, saksofon, trąbkę, puzon, tubę ...
Werner Herzog
(1997, 1998 Teatro de la Maestranza, Teatro di San Carlo, Teatro Massimo)Magiczny Flet (1999, Teatro Bellini)
Fidelio
(1999, Teatro alla Scala)Tannhäuser (2000, Baltimore Opera Company)Giovanna ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Flet":
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
|