Wiktoria (
ang.
Victoria, VIC) – jeden ze
stanów
Australii
, położony w południowo-wschodniej części kontynentu australijskiego. Odznacza się największą w kraju gęstością zaludnienia.
Geografia
Wiktoria położona jest w południowo-wschodniej części
Australii
. Północna granica stanu przebiega wzdłuż południowego brzegu rzeki
Murray
, jednak sama rzeka należy już do stanu
Nowa Południowa Walia
. Od zachodu sąsiaduje ze stanem
Australia Południowa
, natomiast południową i wschodnią granicę stanu stanowi linia brzegowa.
Większość ludności skupiona jest na wybrzeżu w południowej części stanu. Wschodnia części stanu ma ukształtowanie
wyżynne
, stanowiąc część pasma
Wielkich Gór Wododziałowych
i ich pogórza. Na północy i zachodzie stanu dominują słabo zaludnione
równiny
. Na terenie stanu znajduje się też formacja skalna
Dwunastu Apostołów
.
Klimat
Wiktoria jest – jak na warunki australijskie – stanem stosunkowo chłodnym i deszczowym, zwłaszcza w swojej wschodniej, górzystej części. Podobnie jak w całej Australii, najcieplejszymi miesiącami są styczeń i luty, a najchłodniejszymi czerwiec i lipiec. Średnia maksymalna temperatura stycznia w Melbourne to 25,8 °C, a lipca 13,4 °C. Roczna suma opadów w tym mieście wynosi średnio 1216 mm. Znacznie cieplejszy i bardziej suchy klimat występuje w północno-zachodniej części stanu, gdzie na części terenu występuje
półpustynia
.
Główne miasta
Zdecydowanie największym miastem jest
Melbourne
, liczące ok. 3,53 mln mieszkańców (2006)[1], co stanowi ok. 70% ludności stanu. Należy pamiętać, że choć Melbourne niewątpliwie stanowi jedno miasto w sensie funkcjonalnym i geograficznym, administracyjnie jest jedynie
aglomeracją
złożoną z 31 niezależnych samorządów lokalnych, z których większość posiada odrębne
prawa miejskie
. Inne główne miasta to
Geelong
,
Ballarat
i
Bendigo
.
Podział administracyjny
Stan dzieli się na 79 obszarów samorządu lokalnego (Local Government Areas, LGAs). Choć jednostki te używają różnych nazw (miasto, gmina, hrabstwo), wszystkie sytuują na tym samym szczeblu samorządu – prawo stanowe przewiduje tylko jeden szczebel – i mają identyczne kompetencje. Aż 31 spośród nich zalicza się do aglomeracji
Melbourne
.
Loch Ard Gorge w Parku Narodowym Port Campbell
Historia
Początkowo terytorium Wiktorii wchodziło w skład kolonii
Nowa Południowa Walia
. W
1835
John Batman założył miasto Melbourne. W
1851
odkryto
złoto
w rejonie
Ballarat
oraz
Bendigo
. Gorączka złota powoduje gwałtowny wzrost liczby mieszkańców i doprowadziła do uniezależnienia się od Nowej Południowej Walii. W
1901
Wiktoria jako niepodległy stan przystąpiła do
Związku Australijskiego
. Melbourne zostało tymczasową stolicą do czasu wybudowania
Canberry
.
Ustrój polityczny
Od roku 1901 Wiktoria jest jednym z sześciu stanów tworzących Związek Australijski. Posiada kompetencje we wszystkich dziedzinach poza tymi, które konstytucja federalna zastrzega dla Związku. Zachowała też własną konstytucję, pochodzącą jeszcze z czasów kolonialnych.
Władzę ustawodawczą na szczeblu stanowym sprawuje dwuizbowy
parlament
, złożony z 88-osobowego
Zgromadzenia Ustawodawczego
, wybieranego z zastosowaniem
ordynacji preferencyjnej
oraz z 40-osobowej
Rady Ustawodawczej
, gdzie przy wyborach stosuje się
ordynację proporcjonalną
. Na czele władzy wykonawczej stoi formalnie
gubernator
, będący osobistym przedstawicielem
królowej Australii
. Faktycznie egzekutywą kierują
premier
, którym niemal automatycznie zostaje lider partii lub koalicji mającej większość w izbie niższej parlamentu stanowego.
Więcej informacji znajdziesz w kategorii
Polityka stanu Wiktoria
.
Demografia
Według ostatniego spisu powszechnego, przeprowadzonego w 2006 roku, Wiktoria liczy 4,93 mln mieszkańców, co daje jej pozycję drugiego najludniejszego stanu Australii, po
Nowej Południowej Walii
. Ludność
aborygeńska
stanowi 0,6% populacji. Kobiety stanowią 50,9% mieszkańców, zaś średni wiek wynosi 37 lat. Australijskie obywatelstwo posiada 86,3% mieszkańców stanu, przy czym tylko 69,6% mieszkańców urodziło się w Australii. Główne kraje pochodzenia imigrantów to
Wielka Brytania
(3,3% ludności stanu),
Włochy
(1,7%),
Nowa Zelandia
(1,3%),
Wietnam
(1,2%) i
Chińska Republika Ludowa
(1,1%). 74,4% mieszkańców deklaruje, że mówi w domach tylko po
angielsku
. Główne języki mniejszościowe to
język włoski
(używany na co dzień przez 2,7% mieszkańców),
język grecki
(2,4%),
język wietnamski
(1,5%),
język kantoński
(1,4%) i
język mandaryński
(1,3%). Zdecydowanie najliczniejszą grupą wyznaniową są katolicy, za których uważa się 27,5% mieszkańców. 13,6% deklaruje przynależność do
Kościoła Anglikańskiego Australii
, zaś 20,4% uznaje się za osoby bezwyznaniowe[2].
Gospodarka
Gospodarka opiera się na wydobyciu
złota
,
węgla brunatnego
i
ropy
oraz rolnictwie.
Atrakcje turystyczne
W pobliżu stolicy stanu, Melbourne, znajduje się ogród zoologiczny Healesville, w którym mieszkają takie australijskie zwierzęta jak kangury, koala, emu i różne gatunki ptaków. Innym znanym rezerwatem w okolicach Melbourne jest rezerwat na wyspie
Phillip Island
zamieszkany przez pingwiny. Wschodnia część Wiktorii to urodzajna kraina leśno-rolnicza
Gippsland
. Tu również znajduje się kilka rezerwatów, z których najbardziej znany to park narodowy
Wilsons Promontory
. W stanie tym znajdują się miasta takie jak
Bendigo
i
Ballarat
, które zyskały sławę dzięki gorączce złota w XIX w.
Przypisy
Linki zewnętrzne