Dyskryminacja (łac. discriminatio - 'rozróżnianie'; czyt.: diskriminacjo) - często występująca forma
wykluczenia społecznego
, objawiająca się poprzez traktowanie danej osoby mniej przychylnie, niż innej w porównywalnej sytuacji ze względu na jakąś cechę (np.
płeć
,
tożsamość seksualna
,
wiek
,
niepełnosprawność
,
religia
lub
przekonania
czy pochodzenie
etniczne
lub
rasowe
).
Objawy dyskryminacji mogą przybrać formę:
Dyskryminacja bezpośrednia, tzn. osoba traktowana jest mniej przychylnie niż traktuje się lub traktowano by inną osobę w porównywalnej sytuacji wyłącznie z powodu "odmienności" (np. różnica płacowa kobiet i mężczyzn na tym samym stanowisku pracy, jeżeli wydajność ich pracy jest porównywalna);
Dyskryminacja pośrednia, czyli występująca w przypadku, gdy pozornie neutralne warunki, kryteria lub praktyki stosowane są na równi wobec wszystkich, lecz w sposób szczególny dotykają konkretną grupę społeczną (np. brak rozwiązań prawnych dotyczących statusu
par jednopłciowych
). Pojęcie dyskryminacji pośredniej w wielu przypadkach stanowi uzasadnienie uprzywilejowania danej grupy.
Niektóre rodzaje dyskryminacji
- Dyskryminacja ze względu na rasę/kolor skóry (
rasizm
)
- Dyskryminacja ze względu na płeć (
seksizm
)
- Dyskryminacja ze względu na orientację seksualną (
homofobia
)
- Dyskryminacja ze względu na
transpłciowość
(
transfobia
)
- Dyskryminacja ze względu na pochodzenie i narodowość (
ksenofobia
)
- Dyskryminację osób narodowości żydowskiej (
antysemityzm
)
- Dyskryminację osób narodowości polskiej (
antypolonizm
)
- Dyskryminację osób narodowości angielskiej (brytofobia)
- Dyskryminacje osób narodowści rosyjskiej (rusofobia)
- Dyskryminacja ze względu na "dyskryminację" (
lewactwo
)
- Dyskryminacja ze względu na wiek (
ageizm
,
adultyzm
)
- Dyskryminacja ze względu na wygląd zewnętrzny (
atrakcjonizm
)
- Dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność (
handicapizm
- ableism)
- Dyskryminacja ze względu na wadę słuchu (audyzm)
Zobacz też
Linki zewnętrzne