Gołąbki to potrawa półmięsna z farszu zawiniętego w rolki z liści białej
kapusty głowiastej
. Tradycyjnymi składnikami farszu są mielone mięso wieprzowe i
ryż
lub
kasza
oraz dalsze dodatki, jak np.
cebula
,
grzyby
i przyprawy. Istnieją także inne warianty nadzienia np. z mięsem drobiowym, baraniną lub bez mięsa. Przed podaniem gołąbki są duszone/smażone na tłuszczu.
Na Kresach znane są też pieczone gołąbki zawijane w kwaszone liście kapusty, podawane głównie jako potrawa wigilijna. Na Wigilię robione są z farszem z kaszy gryczanej, natomiast w ciągu roku - farszem może być mięso mielone z kaszą gryczaną lub ryżem. Farsz zawijany jest liście kiszonej w całości kapusty białej. Po zawinięciu gołąbki piecze się zamkniętym naczyniu.
Podobnie jak kiszona kapusta, gołąbki są tradycyjną potrawą w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Dzięki rozpowszechnionej uprawie kapusty w tych regionach były w wiekach minionych często potrawą biedniejszych warstw ludności.
W
Czechach
i na
Słowacji
gołąbki nazywają się holubce, w niektórych regionach
Stanów Zjednoczonych
glubkis, na
Białorusi
i w Rosji галубцы. W
Niemczech
znane są w jako Krautwickel/Kohlrouladen. Dotarły także do
Szwecji
gdzie nazywają się Kåldolmar. Znajomość gołąbków w
Szwecji
prawdopodobnie zawdzięcza się osmańskim wierzycielom króla szwedzkiego
Karola XII
, którzy rezydowali w
XVIII wieku
w
Sztokholmie
. Na
Półwyspie Bałkańskim
i w
Rumunii
podobnymi potrawami są sarme (w Rumunii sarmale), chociaż tutaj używa się przede wszystkim liści
winorośli
lub kiszonej kapusty.