Paul Klee (portret rys. August Macke
Paul Klee (ur.
18 grudnia
1879
w Münchenbuchsee koło
Berna
, zm.
29 czerwca
1940
w
Muralto
) – malarz
szwajcarsko
-
niemiecki
.
Pochodził z muzykalnej rodziny – jego ojciec Hans Klee był nauczycielem muzyki w
seminarium
nauczycielskim koło
Berna
. We wczesnych latach Paul chciał zostać muzykiem, ale ostatecznie rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych w
Monachium
wraz z Heinrichem Knirrem i
Franzem von Stuckiem
. Po podróży do
Włoch
, a następnie znów do Berna, osiadł w
Monachium
, gdzie poznał takich artystów jak
Wassily Kandinsky
i
Franz Marc
. Wkrótce przyłączył się do ugrupowania
Der Blaue Reiter
. W Bernie poznał też
bawarską
pianistkę Lily Stumpf, z którą się ożenił; mieli jednego syna.
W
1914
odwiedził
Tunezję
, która wywarła na nim duże wrażenie.
Klee tworzył przy użyciu
farb olejnych
,
akwareli
,
tuszu
. Często mieszał różne techniki w jednej pracy. Był związany z różnymi kierunkami:
ekspresjonizmem
,
kubizmem
i
surrealizmem
, ale jego prace trudno jednoznacznie zaklasyfikować do któregoś z tych kierunków. Prace Klee, zazwyczaj niewielkich rozmiarów, odwołują się do
poezji
, muzyki (elementy
notacji muzycznej
) i snów. Późniejsze dzieła składają się z pajęczyn "
hieroglificznych
" znaków. Jego malarstwo to przede wszystkim
geometryzujące
sprowadzenie przedstawienia do
symbolu
,
rytmu
i
znaku
. Bardziej znane prace Klee to Południowe ogrody (
1919
), Ad Parnassum (
1932
), Uścisk (
1939
). Jest także autorem akwareli
Angelus Novus
, znanej jako inspiracja twórczości
Waltera Benjamina
.
Po
I wojnie światowej
, w której brał czynny udział służąc w armii
niemieckiej
, Klee nauczał w
Bauhausie
, a od
1931
w Akademii w
Düsseldorfie
, aż do momentu uznania go przez
partię nazistowską
za twórcę "
sztuki zdegenerowanej
".
W
1933
Klee wrócił do Szwajcarii; w
1935
stwierdzono u niego
sklerodermię
. Choroba postępowała stopniowo, aż do jego śmierci w szwajcarskim
Muralto
w roku
1940
.
Obecnie jego prace sprzedawane są nawet za 7,5 miliona
dolarów amerykańskich
.
Muzeum jego imienia powstało w
Bernie
według projektu
włoskiego
architekta
Renzo Piano
. Otwarte w
czerwcu 2005
gromadzi kolekcję 4000 prac Paula Klee, w tym 200 jednocześnie udostępnianych zwiedzającym.
Zobacz też
Linki zewnętrzne