Obwód charkowski (
ukr.
Харківська область,
ros.
Харьковская область) jest jednym z 24 obwodów
Ukrainy
. Leży we wschodniej części Ukrainy, od północy graniczy z
Rosją
, od wschodu z
obwodem łuhańskim
, od południowego wschodu z
obwodem donieckim
, od południowego zachodu z
obwodem dniepropetrowskim
, od zachodu z
obwodem połtawskim
, od północnego zachodu z
obwodem sumskim
. Obwód zajmuje powierzchnię 31 415 km², co stanowi 5,2% powierzchni Ukrainy.
Obwód charkowski jest trzecim najbardziej zaludnionym obwodem na Ukrainie. Na 2 808 701 mieszkańców, więcej niż połowa (1,5 mln) mieszka w stolicy obwodu
Charkowie
. W stolicy okręgu większość mieszkańców posługuje się
językiem rosyjskim
, na prowincji natomiast ludność używa dialektu stanowiącego mieszankę języka rosyjskiego i ukraińskiego , zwanego
surżyk
.
Historia
Terytorium obwodu zostało zaludnione w późnym
paleolicie
(10-12 tys. lat temu), lecz archeologowie odkryli na tym terenie ślady
człowieka neandertalskiego
pochodzące sprzed 80 tys. lat.
Do lat 30.
XVII wieku
tereny dzisiejszego obwodu charkowskiego były stosunkowo słabo zaludnione. W czasie
powstania Chmielnickiego
nastąpił znaczny napływ ukraińskich chłopów z obszarów objętych walkami. W
1656
na mocy
ugody perejasławskiej
, tereny te razem z całą lewobrzeżną częścią Ukrainy zostały włączone do
Rosji
.
Przez kolejne 340 lat obszar był silnie
rusyfikowany
. W połowie
XVIII wieku
Charków stał się centrum administracyjnym oraz kulturalnym Imperium Rosyjskiego. W latach
1919
-
1934
stolica obwodu była jednocześnie stolicą
Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej
. Obwód charkowski we współczesnych granicach został utworzony
27 lutego
1932
. Obwody charkowski oraz
kijowski
były najbardziej dotkniętymi rejonami w czasach
wielkiego głodu na Ukrainie
w latach 30. W latach
II wojny światowej
o Charków toczyły się cztery ciężkie bitwy.