Replika zniszczonego w
1989
przez
SB
pomnika we
Wrocławiu
poświęconego masakrze na placu Tian'anmen z 4 czerwca 1989. Autor repliki: Marek Stanielewicz. Autorzy oryginału:
Igor Wójcik
, Joanna Czarnecka.
Protesty na placu Tian'anmen w 1989 między
15 kwietnia
a
4 czerwca
.
17 kwietnia
1989 na placu miała miejsce manifestacja studentów ku czci zmarłego dwa dni wcześniej sekretarza generalnego
Komunistycznej Partii Chin
(KPCh)
Hu Yaobanga
uważanego za zwolennika reform politycznych w
Chinach
.
Od tej chwili na placu zbierały się stale coraz większe i coraz bardziej radykalne demonstracje. Początkowo doszło do strajku głodowego (wzięło w nim udział 2-3 tysiące studentów[1]), który przerodził się w okupację placu[2]. Protestujący studenci, których popierali pekińscy robotnicy, żądali rozpoczęcia reform politycznych, demokratyzacji życia publicznego oraz rozprawy z narastającą korupcją. Sondaż prasowy z
17 maja
wykazał, że protest popiera 75% mieszkańców Pekinu[3].
Nowy sekretarz generalny KPCh
Zhao Ziyang
gotów był do rozmów, lecz w
KPCh
wygrała popierana przez najbardziej ortodoksyjnych polityków opcja siłowego rozwiązania sprawy. Na wniosek premiera
Li Penga
rozwiązanie takie poparł także faktyczny przywódca ówczesnych Chin
Deng Xiaoping
, który 25 maja potępił protesty jako antysocjalistyczne i powołując się na przykład Polski stwierdził że ustępstwa wiodą do dalszych ustępstw[3]. Mimo to władze chińskie nie były w stanie stłumić protestów w zarodku, gdyż zbiegły się one w czasie z walką frakcyjną z KPCh, obchodami świąt państwowych (
1 Maja
i rocznica
Ruchu 4 Maja
) oraz wizytą
Michaiła Gorbaczowa
w Chinach (15-18 maja)[3].
19 maja
Zhao Ziyang spotkał się na placu Tian'anmen z protestującymi, którzy odmówili jednak zaprzestania protestu[3].
Przygotowując się do rozprawy z demonstrantami
20 maja
wprowadzono w
Pekinie
stan wyjątkowy
. Pierwsze próby rozpędzenia studentów przy użyciu lokalnych oddziałów wojskowych zakończyły się niepowodzeniem. Dopiero sprowadzona z prowincji 27. Armia na rozkaz władz nocą z
3
na
4 czerwca
1989
, przy użyciu czołgów i ognia z broni maszynowej, rozpędziła uczestników protestów. Większość ofiar zginęła podczas walk na przylegającej do placu Tian'anmen alei Chang'an Jie[3]. Po zakończeniu akcji wydano komunikat głoszący, że pokojowo nastawieni żołnierze zaatakowani zostali przez studentów[].
Według oficjalnych danych rządu chińskiego, podczas protestów zginęło 241 osób, w tym żołnierze, a 7000 osób zostało rannych[4]. Liczba zabitych różni się w zależności od źródła: Chiński Czerwony Krzyż określa ją na 2600 osób[5]. Organizacja
Human Rights Watch
szacuje, że około trzydzieści spośród setek osób uwięzionych po protestach ciągle pozostaje w więzieniach[6]. Niektórzy z protestujących zostali skazani na śmierć[7][8]. Pod koniec czerwca
1989
Zhao Ziyang został odwołany ze stanowiska.
Przypisy
- ↑
John K. Fairbank
: Historia Chin. Nowe spojrzenie. Gdańsk: Wyd. Marabut, 1996, s. 395. .
- ↑
Craig Calhoun, Neither gods nor emperors: students and the struggle for democracy in China. University of California Press, wrzesień 1997(
ang.
). (dostęp 16 sierpnia 2009)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Jakub Polit: Chiny. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004. .
- ↑
Plac Wymuszonego Spokoju
, Dawid Juraszek, Dziennik Polski 29.05.2009
- ↑ 20 years after Tiananmen [w:] National Catholic Reporter 45.17 (12 czerwca 2009): 3(1) (
ang.
)
- ↑
New York Times, China Detains Prominent Dissident
(dostęp 16 sierpnia 2009); stan na 2009.
- ↑
Tiananmen prisoners named, artykuł na blogu korespondenta Daily Telegraph w Chinach
(dostęp 16 sierpnia 2009)
- ↑
Associated Press, Tiananmen Protest Prisoner Released
(dostęp 16 sierpnia 2009)
Zobacz też
Wystąpił problem z bazą danych.
Spróbuj ponownie poprzez naciśnięcie przycisku "Odśwież".
Przepraszamy za powstały problem.