Tukulti-Ninurta I
Tukulti-Ninurta IZasięg terytorialny królestwa średnioasyryjskiego w okresie jego największego rozwoju (koniec XIII - początek XI w. p.n.e.) Tukulti-Ninurta I (
akad.
Tukulti-Ninurta, tłum. bóg
Ninurta
pomocą moją[1]) – król
Asyrii
w latach 1243-1207 p.n.e. Podczas jego panowania państwo średnioasyryjskie znajdowało się apogeum swej świetności. Jako pierwszy władca Asyrii przekroczył
Eufrat
i złupił
hetycką
część
Syrii
wyprawiając się do samej
Anatolii
. Około 1235 r. p.n.e. Tukulti-Ninurta dokonał najazdu na
Babilonię
, w trakcie którego złupił większość miast babilońskich, w tym samą stolicę -
Babilon
. To bezprecedensowe wydarzenie napełniło zwycięzców ogromną dumą i stało się tematem asyryjskiego poematu epickiego znanego pod nazwą Eposu o Tukulti-Ninurcie. Opowiada on szczegółowo - z asyryjskiego punktu widzenia - o przyczynach i przebiegu wojny, wysuwając na pierwszy plan rolę, jaką odegrali w niej bogowie: sprawiedliwośc jest po stronie Tukulti-Ninurty, a bogowie prowadzą wojska asyryjskie do walki, która kończy się pogromem Babilończyków, opuszczonych przez swych bogów. Z podbitej stolicy Tukulti-Ninurta wywiózł liczne skarby, w tym posąg jej narodowego bóstwa
Marduka
[2]. Na miejsce władcy Babilonii wprowadził asyryjskiego namiestnika. W czasie tej kampanii pokonał kasyckiego władcę Babilonii
Kasztiliasza IV
, którego pojmał i uprowadził do
Aszur
[3]. O zwycięstwie tym tak opowiada jedna z inskrypcji Tukulti-Ninurty: "Przy pomocy
Aszura
,
Enlila
i
Szamasza
, wielkich bogów i mych panów, i przy pomocy pani niebios i świata podziemnego, bogini
Isztar
, kroczącej na czele mej armii, zmusiłem
Kasztiliaszu
, władcę Karduniaszu (tj. Babilonii), by stanął do walki. W zgiełku bitwy schwytałem Kasztiliaszu, króla
Kasytów
, za jego królewską szyję i udusiłem go niczym baranka. Przywiodłem go w pętach przed oblicze Aszura, pana mego. Zostałem panem
Sumeru
i
Akkadu
w całej jego szerokości, a granice mego kraju ustaliłem na Dolnym Morzu (tj. Zatoce Perskiej), gdzie wschodzi słońce"[4]
Tukulti-Ninurta rozpoczął również budowę potężnego kompleksu pałacowego po drugiej stronie
Tygrysu
, naprzeciw stolicy Asyrii
Aszuru
. Kompleks ten nosił nazwę
Kar-Tukulti-Ninurta
(co oznacza przystań Tukulti-Ninurty). Wysokie koszty budowy pałacu doprowadziły do fali niezadowolenia, a w efekcie do pałacowego przewrotu w roku 1207 p.n.e. i zamordowania Tukulti-Ninurty[2]: "Co zaś o Tukulti-Ninurcie, który ziścił zbrodnicze zamiary w stosunku do Babilonu, to jego syn
Aszurnadinapli
i asyryjscy panowie zbuntowali się przeciw niemu, zrzucili go z tronu, zamknęli go w komnacie w
Kar-Tukulti-Ninurta
i tam go pozbawili życia[5]". Niedługo potem nastąpił szybki upadek imperium średnioasyryjskiego. Przypisy- ↑ Laessøe J., Ludy Asyrii,Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1972, str 15
- ↑ 2,0 2,1 Praca zbiorowa,
2005
, Wielka Historia Świata, t.1, Polskie Media Amer.Com, ss. 187, .
- ↑ Marc van de Meroop: Historia starożytnego Bliskiego Wschodu ok. 3000-323 p.n.e.. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2008, s. 180. .
- ↑ G.Roux, Mezopotamia, Warszawa 1998, s. 227
- ↑ Mezopotamia, Tajemnice starożytnych cywilizacji,Asyria cz. 1, ISBN 978-83-252-0800, t. 45, s.15.
Bibliografia- G.Roux, Mezopotamia, Warszawa 1998
Zobacz też
Inne hasła zawierające informacje o "Tukulti-Ninurta I":
Babilonia
...
Saturn (mitologia)
...
Kalchu
...
Enlil
...
Ninurta
...
Mitologia sumeryjska
...
Dur-Szarrukin
...
Tiglatpilesar III
...
Aszurnasirpal II
od "rewolucji" neolitycznej do podbojów Aleksandra Wielkiego, Oficyna Wydawnicza FOGRA, ss. 326, .Poprzednik
Tukulti-Ninurta II
Władca Asyrii
884-859 p.n.e.Następca
Salmanasar III
...
II dynastia z Isin
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Tukulti-Ninurta I":
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
|