Wydarzenia w Polsce

• 7 marca – zakończył się proces byłego zakonnika jasnogórskiego , Damazego Macocha, oskarżonego o morderstwo i wielokrotną kradzież wotów z ołtarza z Cudownym Obrazem . Macocha skazano na 12 lat katorgi .
• 11 marca – uruchomiono elektrownię w Nowym Sączu .
• 12 marca – w Warszawie odbył się zjazd Towarzystwa Kultury Polskiej.
• 31 marca – rozegrano pierwszy mecz na stadionie Cracovii .
• 22 maja – na Powązkach został pochowany Bolesław Prus .
• 9 czerwca – Zdzisław Latawiec ( Pogoń Lwów ) ustanowił 3 lekkoatletyczne rekordy Galicji w konkurencjach biegowych: 800 m - 2.06,0 s.; 1 500 m - 4.16,9 s.; 3 000 m - 9.17,7 s.
• 12 czerwca – eliminacje do reprezentacji Austrii na IO w Sztokholmie: 2 rekordy Austrii ustanowili Polacy (110 m ppł, T.Garczyński, 16,2 s.; 400 m, Wł.Ponurski , 53,5 s.).
• 15 czerwca – powstał najstarszy poznański klub piłkarski Warta Poznań .
• 6 lipca – mimo licznych protestów Polaków Mikołaj II zatwierdził wyłączenie Chełmszczyzny z Królestwa Polskiego .
• 25 sierpnia – w Zakopanem powołano Polski Skarb Wojskowy .
• 13 października – we Lwowie rekordy Galicji ustanowili
  • Władysław Ponurski w biegu na 200 m wynikiem 22,8 s.
  • Kazimierz Cybulski w skoku o tyczce wynikiem 3,21 m.
• 10 listopada – w Galicji powstała Komisja Tymczasowa Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych .
• W specjalnie wzniesionym budynku przy ul. św. Gertrudy 5 otwarto pierwsze w Krakowie nowoczesne kino „Wanda”.
• Ks. Kazimierz Lutosławski zaprojektował Krzyż harcerski .
• Hm. Władysław Olędzki zakłada harcerstwo na Ursynowie (1 Ursynowską Drużynę Harcerzy im. J. U. Niemcewicza ).
• Biochemik Kazimierz Funk wyizolował pierwszą witaminę - tiaminę , i oznaczył ją symbolem B, ponieważ leczyła chorobę beri-beri.
• Oddanie do użytku bieżni na stadionie ŁKS Łódź (S.Falkowski, 100 m - 11,2 s.)

Wydarzenia na świecie

• 1 stycznia – w Nankinie została proklamowana Republika Chińska .
• 4 stycznia – została oficjalnie zarejestrowana (ang. Royal Charter) organizacja „ Stowarzyszenie Skautingu ” w Brytyjskiej Wspólnocie Narodów .
• 6 stycznia – Nowy Meksyk jako 47 stan dołączył do Stanów Zjednoczonych .
• 8 stycznia – została założona lewicowa partia Afrykański Kongres Narodowy w Republice Południowej Afryki .
• 12 stycznia – dokonano udanego oblotu wodnosamolotu pływakowego Curtiss A 2, który uznano za pierwszą w historii łódź latającą .
• 17 stycznia – wyruszyła druga wyprawa Roberta Falcona Scotta celem zdobycia bieguna południowego .
• 18 - 30 stycznia – odbyła się w Pradze konferencja Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji zakończona ostatecznym rozłamem na dwie odrębne partie: bolszewików i mienszewików .
• 23 stycznia – pierwszy międzynarodowy traktat dotyczący handlu opium został podpisany w Hadze .
• 12 lutego
  • abdykował ostatni cesarz Chin Puyi .
  • w Republice Chińskiej wprowadzono kalendarz gregoriański .
• 14 lutego
  • Arizona jako 48 stan dołączył do Stanów Zjednoczonych.
  • w Groton w amerykańskim stanie Connecticut została zlecona budowa pierwszej łodzi podwodnej o napędzie Diesla .
• 25 lutego – Maria Adelajda została wielką księżną Luksemburga .
• 1 marca – pierwszy skok spadochronowy z samolotu. Amerykanin Albert Berry skoczył z lecącego samolotu w Jefferson Barracks w USA.
• 5 marca – włoska armia jako pierwsza użyła samolotów do celów militarnych, używając ich jako samoloty rozpoznawcze na zachód od Trypolisu , za linią frontu wojsk tureckich .
• 7 marca
  • Roald Amundsen , norweski badacz polarny, ogłosił swój sukces - zdobycie bieguna południowego , którego dokonał w dniu 14 grudnia roku 1911 .
  • francuski pilot Henri Seimet po raz pierwszy, bez międzylądowania, pokonał trasę Paryż - Londyn w trzy godziny.
• 12 marca – powstała skautowa organizacja dla dziewcząt w USA ( ang . Girl Scouts of the United States of America - GSUSA).
• 13 marca – został zawarty tajny układ między Bułgarią i Serbią zmierzający do odebrania Turcji Macedonii . Układ ten przekształcił się w sojusz bałkański kiedy w maju przystąpiła do niego Grecja , a w lipcu Czarnogóra .
• 16 marca – Lawrence Oates, umierający członek wyprawy Scotta na biegun południowy, wyszedł z namiotu mówiąc „Wychodzę na zewnątrz i może spędzę tam trochę czasu…”.
• 19 marca – wojska tureckie w Cyrenajce skutecznie ostrzelały włoski sterowiec rozpoznawczy P.2.
• 20 marca – we Francji ukazał się dekret o organizacji wojskowego lotnictwa morskiego z centralną bazą w Saint-Raphaël .
• 27 marca – major Tokio Yukio Ozaki dał 3 tys. sadzonek japońskiej wiśni do zasadzenia w Waszyngtonie na znak przyjaźni między Japonią i USA.
• 30 marca – Francja ustanowiła protektorat nad Marokiem .
• 10 kwietnia – RMS Titanic wypłynął w swój dziewiczy rejs.
• 12 kwietnia – narodziny Płastu , Narodowej Organizacji Skautowej Ukrainy.
• 13 kwietnia – ukazał się edykt królewski stanowiący podstawę prawną do powołania Królewski Korpus Lotniczy (ang. Royal Flying Corps ) w składzie: Skrzydło Lotnictwa Wojsk Lądowych, Skrzydło Lotnictwa Morskiego, Centralna Szkoła Lotnicza i Wytwórnia Sprzętu Lotniczego w Farnborough (1.dowódca - mjr Frederick H. Sykes).
• 14 kwietnia – wieczorem, o godz. 23:40, RMS Titanic zderzył się z górą lodową i zaczął tonąć.
• 15 kwietnia – o godz. 2:25 zatonął RMS Titanic , około 1 500 osób straciło życie.
• 16 kwietnia
  • otwarto Royal Ontario Museum .
  • pierwszy samotny lot kobiety nad Kanałem La Manche . Harriett Quimby pokonała trasę z Dover do Harledot ponad Kanałem La Manche.
• 17 kwietnia
  • zaćmienie Słońca w Europie .
  • w Syberii w pobliżu rzeki Lena rosyjska armia zmasakrowała strajkujących robotników kopalni złota.
• 18 kwietnia – do nowojorskiego portu wpłynął statek RMS Carpathia z 705 uratowanymi rozbitkami z Titanica.
• 20 kwietnia
  • został otwarty stadion (ang. Fenway Park) drużyny baseballowej Boston Red Sox w Bostonie .
  • został otwarty stadion (ang. Tiger Stadium) drużyny baseballowej Detroit Tigers w Detroit .
• 22 kwietnia – w Moskwie ukazał się pierwszy numer Prawdy .
• 27 kwietnia - 27 sierpnia – pierwsza olimpiada z udziałem Polaków ( Władysław Ponurski , Karol Rómmel i Sergiusz Zahorski ).
• 13 maja – w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii powstał Królewski Korpus Lotniczy - Royal Flying Corps (prekursor Królewskich Sił Lotniczych – Royal Air Force – RAF).
• 14 maja – Chrystian X został królem Danii .
• 18 maja – w Stanford Amerykanin George Horine ustanowił rekord świata w skoku wzwyż wynikiem 2,01 m.
• 26 maja – powstała Brytyjska Partia Socjalistyczna.
• 27 maja – w Nowym Jorku , Amerykanin James Duncan ustanowił rekord świata w rzucie dyskiem wynikiem 47,58 m.
• 31 maja – otwarto Muzeum Sztuk Pięknych im. Puszkina w Moskwie .
• 4 czerwca – pożar w Stambule zniszczył 1 120 budynków.
• 5 czerwca – Korpus Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych wylądował na Kubie .
• 6 - 8 czerwca – erupcja wulkanu Novarupta na Alasce .
• 8 czerwca – w Cambridge , Amerykanin Abel Kiviat ustanowił pierwszy (oficjalny) rekord świata w biegu na 1 500 m wynikiem 3.55,8 s.
• 18 czerwca – na zjeździe Partii Republikańskiej w Chicago urzędujący prezydent William Howard Taft został nominowany do wyborów prezydenckich, pokonał byłego prezydenta Theodora Roosevelta .
• 25 czerwca – na zjeździe Partii Demokratycznej w Baltimore gubernator stanu New Jersey , Thomas Woodrow Wilson , został nominowany do wyborów prezydenckich.
• 6 lipca – amerykański sprinter Donald Lippincott ustanowił w Sztokholmie pierwszy (oficjalny) rekord świata w biegu na 100 m wynikiem 10,6 s.
• 8 lipca – amerykański średniodystansowiec James "Ted" Meredith ustanowił w Sztokholmie pierwszy (oficjalny) rekord świata w biegu na 800 m wynikiem 1.51,9 s.
• 10 lipca – fiński długodystansowiec Hannes Kolehmainen ustanowił w Sztokholmie rekord świata w biegu na 5 000 m wynikiem 14.36,6 s.
• 19 lipca – meteoryt o masie oszacowanej na 190 kg eksplodował nad miejscowością Holbrook w hrabstwie Navajo w Arizonie , powodując, że tysiące odłamków spadło na miasteczko.
• 30 lipca – zmarł cesarz Japonii Mutsuhito . Następcą został syn zmarłego cesarza Yoshihito . W historii Japonii wydarzenie to kończy epokę Meiji i rozpoczyna epokę Taishō .
• 5 sierpnia – dysydenci z podzielonej Partii Republikańskiej uformowali partię Progresywną i desygnowali byłego prezydenta Theodora Roosevelta na kandydata do wyborów prezydenckich.
• 11 sierpnia – sodomia stała się legalna we Francji .
• 12 sierpnia – sułtan Maroka Mulaj Abd al-Hafiz abdykował .
• 25 sierpnia – założenie Kuomintangu , chińskiej Partii Narodowej.
• 25 września – powstał wydział dziennikarski (ang. Columbia University Graduate School of Journalism) na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku.
• 27 września – pierwszy 2-miejscowy samolot Lohner B.I trafił do austro-węgierskiej wojskowej szkoły lotniczej w Wiener Neustadt .
• 8 października – rozpoczęła się I wojna bałkańska - Czarnogóra wypowiedziała wojnę Turcji .
• 14 października – w czasie kampanii wyborczej w Milwaukee w stanie Wisconsin , były prezydent Theodore Roosevelt został postrzelony przez właściciela szynku Johna Schranka. Ze świeżą raną postrzałową i kulą tkwiącą w ciele przemawiał na wiecu wyborczym.
• 16 października – bułgarscy piloci Radul Minkow i Pradon Toprakcziew dokonali bombardowania przy pomocy samolotu. Zbombardowali stację kolejową w Karaagac w pobliżu miasta Edirne , będącą w rękach wojsk tureckich.
• 17 października – I wojna bałkańska: Bułgaria , Grecja i Serbia wypowiedziały wojnę Turcji .
• 5 listopada – w wyborach prezydenckich w USA zwyciężył demokrata Woodrow Wilson , nad urzędującym republikańskim prezydentem Williamem Howardem Taftem i byłym prezydentem Theodorem Rooseveltem , który z ramienia Partii Progresywnej zajął drugie miejsce.
• 12 listopada – Lodowiec Rossa ( Antarktyda ): znaleziono zamrożone ciała Roberta Scotta i jego ekipy.
• 28 listopada – Albania ogłosiła niepodległość (od Imperium osmańskiego ).
• Grudzień – człowiek z Piltdown został zaprezentowany w Wielkiej Brytanii.
• 3 grudnia – I wojna bałkańska: kraje sojuszu bałkańskiego - Bułgaria, Czarnogóra, Grecja i Serbia - podpisały tymczasowe zawieszenie broni z Turcją. Zakończyło to dwumiesięczną wojnę.
• 7 grudnia – Ludwig Borchardt odnalazł w Egipcie popiersie królowej Nefertiti , żony faraona Echnatona .
• Włosi opanowali Libię .
• Początek systemu segregacji rasowej w Afryce Południowej .
• Wybuch powstania antychińskiego w Tybecie .
• Powstały pierwsze utwory bluesowe - tak zwany ang. The Memphis Blues .
• Alfred Wegener , niemiecki geofizyk , stworzył teorię wędrówek kontynentów , później nazwaną teorią Wegnera .
• Kazimierz Funk , polski biochemik pracujący m.in. w Instytucie Pasteura , odkrył istnienie witamin .
• Rosja przyjęła i zaczęła realizować Wielki program wzmocnienia armii.

Urodzili się

• 21 stycznia
  • Konrad Bloch , amerykański biochemik (zm. 2000 )
  • Alfred Szklarski , polski pisarz (zm. 1992 )
• 25 stycznia - Marian Brandys , polski pisarz, publicysta, reportażysta (zm. 1998 )
• 27 stycznia - Arne Næss , norweski filozof, twórca ekologii głębokiej (zm. 2009 )
• 1 lutego
  • Ina Benita , polska aktorka (zm. 1944 )
  • Ryszard Trenkler , polski duchowny luterański (zm. 1993 )
• 6 lutego - Eva Braun , wieloletnia konkubina i żona Adolfa Hitlera (zm. 1945 )
• 17 lutego - Andre Norton , amerykańska pisarka fantasy i science fiction (zm. 2005 )
• 23 lutego - Juliusz Sieradzki , polski olimpijczyk z 1936 , konstruktor żaglówki Omega (zm. 1999 )
• 24 lutego - Zofia Chądzyńska , polska pisarka i tłumaczka (zm. 2003 )
• 1 marca - Jerzy Alber-Siemieniak , polski aktor teatralny (zm. 1970 )
• 5 marca - Jack Marshall , nowozelandzki polityk (zm. 1988 )
• 17 marca - Bayard Rustin , amerykański działacz społeczny (zm. 1987 )
• 22 marca - Karl Malden , amerykański aktor (zm. 2009 )
• 23 marca - Wernher von Braun , niemiecki konstruktor broni rakietowej (zm. 1977 )
• 15 kwietnia - Kim Ir Sen , północnokoreański dyktator (zm. 1994 )
• 16 kwietnia - Witold Kiedrowski , polski duchowny katolicki, weteran II wojny światowej
• 17 kwietnia - Martha Eggerth , węgierska śpiewaczka operowa
• 19 kwietnia - Jan Jelínek , czeski duchowny protestancki, wojskowy, podpułkownik, uczestnik II wojny światowej (zm. 2009 )
• 24 maja - Joan Hammond , australijska śpiewaczka operowa (zm. 1996 )
• 26 maja – János Kádár , polityk węgierski, przywódca Węgier w latach 1956-1988 (zm. 1989)
• 4 czerwca - Robert Jacobsen , artysta (zm. 1993 )
• 5 czerwca - Wojciech Dzieduszycki , artysta (zm. 2008 )
• 23 czerwca - Alan Mathison Turing , angielski matematyk (zm. 1954 )
• 23 sierpnia
  • Ed Benedict , amerykański animator (zm. 2006 )
  • Gene Kelly , amerykański piosenkarz, aktor i tancerz (zm. 1996 )
• 24 sierpnia - Gwidon Miklaszewski , polski rysownik-humorysta (zm. 1999 )
• 27 sierpnia - Jan Kamiński , polski dowódca wojskowy (zm. 1944 )
• 2 września - Gwidon Borucki , polski aktor i piosenkarz, żołnierz gen. Andersa (zm. 2009 )
• 17 września - Irena Kwiatkowska , polska aktorka i artystka kabaretowa
• 29 września - Michelangelo Antonioni , włoski reżyser filmowy (zm. 2007 )
• 14 października - Joachim Badeni , polski duchowny, dominikanin, autor książek (zm. 2010 )
• 15 października - Jan Czeredys , polski żołnierz (zm. 1948 )
• 17 października - Albino Luciani, papież Jan Paweł I (zm. 1978 )
• 19 października - Rafał Grzondziel , polski ksiądz, twórca "Kaszub" w Kanadzie (zm. 1998 )
• 31 października - Jean Améry , pisarz, autor Poza winą i karą (zm. 1978 )
• 20 listopada - Otto von Habsburg , głowa Domu Habsbursko- Lotaryńskiego
• 29 listopada - John Templeton , amerykański filantrop (zm. 2008 )
• 1 grudnia - Minoru Yamasaki , amerykański architekt, to on zaprojektował bliźniacze wieże World Trade Center w Nowym Jorku . (zm. 1986 )
• 10 grudnia - Jerzy Turowicz , polski dziennikarz i publicysta, założyciel i redaktor naczelny " Tygodnika Powszechnego " (zm. 1999 )

Zmarli

• 16 stycznia – Georg Heym , niemiecki pisarz (ur. 1887 )
• 25 lutego – Wilhelm IV , wielki książę Luksemburga (ur. 1852 )
• 29 marca – Robert Falcon Scott , brytyjski oficer Royal Navy i odkrywca Antarktydy (ur. 1868 )
• 30 marca – Karl May , pisarz niemiecki znany z powieści przygodowych o Dzikim Zachodzie (ur. 1842 )
• 6 kwietnia – Giovanni Pascoli , włoski poeta (ur. 1855 )
• 15 kwietnia
  • Thomas Andrews , konstruktor statków, projektant RMS Titanic (ur. 1873 )
  • Edward Smith , kapitan RMS Titanic (ur. 1850 )
  • Henry Wilde , główny oficer RMS Titanic (ur. 1872 )
  • William Murdoch , pierwszy oficer RMS Titanic (ur. 1873 )
  • James Moody , szósty oficer RMS Titanic (ur. 1887 )
  • Jack Phillips , starszy radiooperator RMS Titanic (ur. 1887 )
  • Jan Jakub Astor IV , amerykański przedsiębiorca (ur. 1864 )
  • Francis Davis Millet , amerykański malarz (ur. 1846 )
  • William Thomas Stead , angielski dziennikarz (ur. 1849 )
  • Wallace Hartley , dyrektor orkiestry Titanica (ur. 1879 )
• 25 kwietnia – Kyǒnghǒ Sǒngu - koreański mistrz sǒn (jap. zen) (ur. 1846 )
• 27 kwietnia – Jules Bonnot , francuski anarchista (ur. 1876 )
• 14 maja – August Strindberg , szwedzki dramaturg i powieściopisarz (ur. 1849 )
• 15 maja – Octave Garnier , francuski anarchista (ur. 1889 )
• 19 maja – Bolesław Prus , polski pisarz, publicysta, dziennikarz (ur. 1847 )
• 30 maja – Wilbur Wright , amerykański konstruktor samolotów i pilot (ur. 1867 )
• 17 lipca – Henri Poincaré , francuski matematyk, fizyk i filozof (ur. 1854 )
• 25 lipca – Lawrence Alma-Tadema , holenderski malarz (ur. 1836 )
• 16 sierpnia – Virginia Christian , jedyna niepełnoletnia, kobieta stracona na krześle elektrycznym (ur. 1895 )
• 20 sierpnia – William Booth , pastor metodystyczny , założyciel Armii Zbawienia (ur. 1829 )
• 12 października – Stanisław Badeni , polski prawnik i polityk (ur. 1850 )

Zdarzenia astronomiczne

• 10 października - całkowite zaćmienie Słońca

Nagrody Nobla

• z fizyki - Nils Dalén
• z chemii - Victor Grignard , Paul Sabatier
• z medycyny - Alexis Carrel
• z literatury - Gerhart Hauptmann
• nagroda pokojowa - Elihu Root

Zobacz też

• 1912 w filmie
• 1912 w muzyce
• 1912 w literaturze

Święta ruchome

• Tłusty czwartek : 15 lutego
• Ostatki : 20 lutego
• Popielec : 21 lutego
• Niedziela Palmowa : 31 marca
• Wielki Czwartek : 4 kwietnia
• Wielki Piątek : 5 kwietnia
• Wielka Sobota : 6 kwietnia
• Wielkanoc : 7 kwietnia
• Poniedziałek Wielkanocny : 8 kwietnia
• Wniebowstąpienie : 16 maja
• Zesłanie Ducha Świętego : 26 maja
• Boże Ciało : 6 czerwca