30 października jest 303. (w latach przestępnych 304.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 62 dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Anioł , Benwenuta , Edmund , Eutropia , Gerard , German , Julian , Klaudiusz , Liberat , Makary , Maksym , Marceli , Przemysław , Saturnin , Serapion , Sęczygniew , Sulimir , Zenobia
• Polska – Dzień Spódnicy, Dzień Kobiecości^[1] (ang. National Skirt Day [NSD], wg amer. zapisu daty 03.10, 10 marca )^[2]
• Rosja – Dzień Pamięci Ofiar Represji Politycznych ( od 1991 )^[3]
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim ^[4][5], obchodzą:
  • bł. Anioł z Acri (kapucyn)
  • św. Benwenuta Bojani (zm. 1292 ; tercjarka dominikańska )

Wydarzenia w Polsce

• 1813 – gen. Jan Henryk Dąbrowski został naczelnym wodzem wojsk polskich Księstwa Warszawskiego .
• 1853 – beatyfikacja Andrzeja Boboli .
• 1873 – ksiądz i pszczelarz Jan Dzierżoń został ekskomunikowany za krytykowanie dogmatu o nieomylności papieża.
• 1887 – otwarto odcinek Kolei Galicyjskiej Dębica - Nadbrzezie .
• 1904 – została odsłonięta kolumna Adama Mickiewicza we Lwowie .
• 1918 – Tarnów jako pierwsze miasto odzyskał niepodległość.
• 1919 – powstał Aeroklub Polski w Poznaniu .
• 1935 – rozwiązano BBWR .
• 1939 – III Rzesza i Związek Radziecki dokonały ostatecznego podziału Polski.
• 1944 – PKWN wydał dekret o ochronie państwa
• 1950 – przeprowadzono wymianę pieniędzy w stosunku 1 nowy złoty = 100 starych złotych.
• 1951 – utworzono Polską Akademię Nauk .
• 1954 – utworzono parki narodowe : Babiogórski , Tatrzański i Pieniński .
• 1955 – została poświęcona Archikatedra Chrystusa Króla w Katowicach .
• 1957 – uruchomiono pierwszy blok w elektrowni Blachownia .
• 1976 – w gdyńskiej stoczni uruchomiono drugi suchy dok.
• 1979 – Czechowice-Dziedzice : w pożarze w kopalni Silesia zginęło 22 górników.
• 1984 – zatrzymano trzech funkcjonariuszy SB podejrzanych o uprowadzenie i zamordowanie księdza Jerzego Popiełuszki .
• 1985 – opuszczono banderę na łodzi podwodnej ORP Kondor .
• 1989 – premiera filmu 300 mil do nieba .
• 1998 – zakończono wydobycie w KWK Morcinek .
• 2008 – Grzegorz Lato został wybrany na nowego prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej .

Wydarzenia na świecie

Pierwszy model Lamborghini – 350 GTV

•   553 – wojna Bizancjum z Ostrogotami : zwycięstwo Bizantyjczyków w bitwie pod Mons Lactarius .
•   701 – Jan VI został papieżem.
•   942 – Maryn II został papieżem.
• 1270 – wyprawy krzyżowe : zakończyła się VII krucjata .
• 1340 – połączone wojska Kastylii i Portugalii rozbiły oddziały Maurów nad Rio Salado.
• 1470 – Henryk VI powrócił na tron Anglii .
• 1611 – Gustaw II Adolf został królem Szwecji .
• 1805 – wojny napoleońskie : bitwa pod Caldiero .
• 1816 – Wilhelm I został królem Wirtembergii .
• 1831 – w Wirginii został ujęty Nat Turner , przywódca największego powstania niewolników w historii stanów południowych.
• 1864 – zawarcie kończącego wojnę duńską traktatu pokojowego w Wiedniu .
• 1880 – Tegucigalpa została stolicą Hondurasu .
• 1888 – Amerykanin John Loud opatentował pióro kulkowe .
• 1905 – car Mikołaj II nadał pierwszą konstytucję Rosji i stworzył zgromadzenie narodowe Dumę .
• 1918 – I wojna światowa : Włosi pokonali Austriaków pod Veneto .
• 1920 – doszło do bitwy pod Karsem podczas wojny armeńsko-tureckiej .
• 1925 – John Logie Baird skonstruował w Wielkiej Brytanii pierwszy przekaźnik telewizyjny.
• 1938 – Orson Welles nadał w radiu Wojnę światów , wywołując panikę wśród słuchaczy.
• 1940 – ukazało się ostatnie wydanie polonijnego tygodnika Gazeta Katolicka w Kanadzie .
• 1941 :
  • Franklin Delano Roosevelt wyraził zgodę na udzielenie pożyczki dla państw alianckich w ramach Lend-Lease Act .
  • front wschodni : wojska niemieckie rozpoczęły oblężenie Sewastopola .
• 1943 – ZSRR , USA , Wielka Brytania i Chiny podpisały tzw. Deklarację Moskiewską .
• 1947 – Genewa : podpisano Układ w Sprawie Taryf Celnych i Handlu GATT .
• 1957 – radziecki helikopter Mi-6 ustanowił rekord świata w udźwigu ładunku – 12 000 kg na wysokość 2432 m.
• 1961 – ZSRR : na archipelagu Nowa Ziemia zdetonowano najpotężniejszą dotychczas bombę jądrową tzw. Car Bombę .
• 1963 – pierwsze Lamborghini zeszło z linii produkcyjnej.
• 1968 – premiera filmu Żandarm się żeni .
• 1973 – w Stambule otwarto Most Bosforski .
• 1974 – Muhammad Ali został mistrzem świata wagi ciężkiej w boksie, pokonując George'a Foremana . Walka odbyła się w Kinszasie , stąd znana jest jako Rumble in the jungle (dudnienie w dżungli).
• 1975 :
  • Jan Karol I został królem Hiszpanii .
  • w katastrofie jugosłowiańskiego samolotu Douglas DC-9 pod Pragą zginęło 75 osób.
• 1978 :
  • premiera filmu Śmierć na Nilu .
  • rozpoczęła się wojna ugandyjsko-tanzańska .
• 1980 – Salwador i Honduras podpisały traktat pokojowy, kończący trwający od 1969 spór graniczny, tzw. wojnę futbolową .
• 1981 – w kierunku Wenus została wystrzelona sonda Wenera 13 .
• 1983 – Argentyna : po 7 latach rządów junty wojskowej przeprowadzono pierwsze demokratyczne wybory.
• 1993 – 7 osób zginęło w napadzie Bojowników o Wolność Ulsteru na przyjęcie halloweenowe w barze w Greysteel w Irlandii Północnej .
• 1995 – separatyści z Quebecu przegrali minimalnie referendum w sprawie oderwania prowincji od Kanady .
• 1998 :
  • Mikuláš Dzurinda został premierem Słowacji .
  • premiera filmu Cyrulik syberyjski .
• 1999 – po 24 latach okupacji ostatni indonezyjscy żołnierze opuścili Timor Wschodni .
• 2000 – w Tadżykistanie wprowadzono nową walutę narodową – somoni .
• 2001 – Michael Jackson wydał swój dziesiąty album Invicible .
• 2005 – ponownie poświęcono kościół Najświętszej Maryi Panny w Dreźnie , odbudowany po zniszczeniu w czasie bombardowania w 1945 roku.
• 2007 – FIFA ogłosiła, że gospodarzem piłkarskich mistrzostw świata w roku 2014 będzie Brazylia .
• 2008 :
  • co najmniej 84 osoby zginęły, a ponad 350 zostało rannych w serii zamachów bombowych w indyjskim stanie Asam .
  • Rupiah Banda wygrał wybory prezydenckie w Zambii .
  • w przeprowadzonym przez ETA zamachu bombowym na terenie kampusu studenckiego Uniwersytetu Nawarry w Pampelunie rannych zostało 19 osób.

Urodzili się

• 1218 – Chūkyō , cesarz Japonii (zm. 1234 )
• 1447 – Łukasz Watzenrode , polski duchowny katolicki, biskup warmiński, dyplomata (zm. 1512 )
• 1735 – John Adams , amerykański polityk, dyplomata, wiceprezydent i prezydent USA (zm. 1826 )
• 1741 – Angelika Kauffmann , szwajcarska malarka (zm. 1807 )
• 1751 – Richard Sheridan, irlandzki dramaturg (zm. 1816 )
• 1762 – André de Chénier , francuski poeta (zm. 1794 )
• 1768 – Teofil Wolicki , polski duchowny katolicki, arcybiskup poznańsko-gnieźnieński, prymas (zm. 1829 )
• 1790 – Karol Lipiński , polski skrzypek, kompozytor (zm. 1861 )
• 1835 – Cyprian Godebski , polski rzeźbiarz (zm. 1909 )
• 1839 – Alfred Sisley , francuski malarz pochodzenia brytyjskiego (zm. 1899 )
• 1840 – William Graham Sumner , amerykański socjolog (zm. 1910 )
• 1844 – Harvey Wiley, amerykański chemik (zm. 1930 )
• 1858 – Duiliu Zamfirescu , rumuński pisarz (zm. 1922 )
• 1859 – Karl Stürgkh , hrabia, austriacki polityk, premier (zm. 1916 )
• 1861 – Antoine Bourdelle , francuski rzeźbiarz (zm. 1929 )
• 1869 – Edmund Dalbor , polski duchowny katolicki, kardynał, arcybiskup poznańsko-gnieźnieński, prymas Polski (zm. 1926 )
• 1870 – Franciszek Lilpop , polski architekt (zm. 1937 )
• 1871 – Paul Valéry , francuski poeta (zm. 1945 )
• 1873 – Francisco Madero , meksykański polityk, prezydent (zm. 1913 )
• 1877 – Hugo Celminš, łotewski polityk (zm. 1941 )
• 1878 – Artur Scherbius , niemiecki inżynier, założyciel firmy produkującej Enigmę (zm. 1929 )
• 1882 – Günther von Kluge , niemiecki dowódca wojskowy, feldmarszałek III Rzeszy (zm. 1944 )
• 1884 – Katarzyna Żbikowska, polska aktorka (zm. 1967 )
• 1885 – Ezra Pound , amerykański poeta (zm. 1972 )
• 1887 – Georg Heym , niemiecki pisarz (zm. 1912 )
• 1893 :
  • Charles Atlas, amerykański kulturysta pochodzenia włoskiego (zm. 1972 )
  • Roland Freisler , niemiecki prawnik, działacz nazistowski, przewodniczący Trybunału Ludowego (zm. 1945 )
• 1895 :
  • Gerhard Domagk , niemiecki lekarz, patolog, mikrobiolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1964 )
  • Dickinson Richards , amerykański fizjolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1973 )
• 1896 – Ruth Gordon , amerykańska aktorka (zm. 1985 )
• 1899 – Maria Kuncewiczowa , polska pisarka (zm. 1989 )
• 1900 – Ragnar Granit , fiński neurofizjolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1991 )
• 1905 – Johnny Miles, kanadyjski lekkoatleta, maratończyk (zm. 2003 )
• 1906 :
  • Giuseppe Farina , włoski kierowca wyścigowy Formuły 1 (zm. 1966 )
  • Hermann Fegelein , niemiecki działacz nazistowski (zm. 1945 )
• 1908 :
  • Zygmunt Albert , polski lekarz, profesor i rektor Akademii Medycznej we Wrocławiu (zm. 2001 )
  • Dmitrij Ustinow , rosyjski generał, polityk, minister obrony ZSRR (zm. 1984 )
• 1910 – Jadwiga Rutkowska , polska prawnik (zm. 1994 )
• 1911 – Ruth Hussey , amerykańska aktorka (zm. 2005 )
• 1916 – Karol Hruby, polski aktor (zm. 1982 )
• 1919 – Hermann Buchner , niemiecki pilot wojskowy, as myśliwski wojny światowej (zm. 2005 )
• 1920 :
  • Norman Bird, brytyjski aktor (zm. 2005 )
  • Marian Harasimowicz, polski aktor
  • Jerzy Rakowiecki, polski reżyser teatralny, aktor (zm. 2003 )
• 1921 – Wacław Bojarski , polski pisarz, satyryk (zm. 1943 )
• 1922 – Jadwiga Czachowska, polska literaturoznawczyni
• 1924 – Andrzej Werblan , polski historyk, polityk
• 1925 – Teo Macero , amerykański producent muzyczny, saksofonista, kompozytor (zm. 2008 )
• 1926 – Eugeniusz Walaszek, polski aktor (zm. 1991 )
• 1928 :
  • Zofia Grabska, polska aktorka
  • Daniel Nathans , amerykański mikrobiolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1999 )
• 1930 :
  • Néstor Almendros , hiszpański operator filmowy (zm. 1992 )
  • Clifford Brown , amerykański trębacz jazzowy (zm. 1956 )
• 1931 – Nasho Jorgaqi , albański pisarz, scenarzysta filmowy
• 1932 – Louis Malle , francuski reżyser filmowy (zm. 1995 )
• 1933 – Tadeusz Chyła , polski piosenkarz
• 1934 – Bogdan Chorążuk , polski pisarz, malarz, autor tekstów piosenek
• 1936 – Polina Astachowa , rosyjska gimnastyczka sportowa
• 1937 – Claude Lelouch , francuski reżyser filmowy
• 1938 – Manandafy Rakotonirina , madagaskarski polityk, premier
• 1939 :
  • Leland Hartwell , amerykański biochemik, laureat Nagrody Nobla
  • Grace Slick , amerykańska wokalistka zespołów: Jefferson Airplane i Jefferson Starship
• 1941 – Theodor Hänsch , niemiecki fizyk, laureat Nagrody Nobla
• 1942 :
  • Andrzej Drzycimski , polski dziennikarz, historyk
  • Eduard Winokurow , rosyjski szermierz, szablista (zm. 2010 )
• 1945 – Henry Winkler , amerykański aktor, reżyser filmowy
• 1946 :
  • Włodzimierz Antkowiak , polski malarz, pisarz
  • René Jacobs , belgijski śpiewak operowy, dyrygent
  • Peggy Lipton , amerykańska aktorka
  • Chris Slade , brytyjski perkusista zespołów: Manfred Mann's Earth Band , Asia , Uriah Heep i The Firm
• 1947 :
  • Krzysztof Daukszewicz , polski satyryk, brad, felietonista
  • Lena Szurmiej , polska aktorka, reżyserka teatralna
• 1948 – Ilda Figueiredo , portugalska polityk
• 1949 :
  • Michal Ajvaz , czeski pisarz, poeta
  • Arabella Churchill , brytyjska filantropka (zm. 2007 )
  • Andrzej Rybiński , polski gitarzysta i wokalista zespołu Andrzej i Eliza
• 1951 :
  • Trilok Gurtu , indyjski perkusista, kompozytor
  • Harry Hamlin , amerykański aktor telewizyjny, filmowy i teatralny
• 1954 :
  • Piero Gros , włoski narciarz alpejski
  • Kinnah Phiri , malawijski piłkarz, trener piłkarski
  • Maria Pokrzywińska, polska kompozytorka, pedagog
  • Krystyna Stolarska , polska piosenkarka (zm. 2010 )
• 1955 – Toma Simionov , rumuński kajakarz, kanadyjkarz
• 1956 :
  • Wojciech Reszko , polski judoka
  • Juliet Stevenson , angielska aktorka
• 1957 :
  • Shlomo Mintz , izraelski skrzypek, altowiolista, dyrygent
  • Kevin Pollak , amerykański aktor
• 1959 :
  • Marc Alexandre , francuski judoka
  • Glenn Hysén , szwedzki piłkarz
  • Hanna Lemańska , polska pisarka (zm. 2008 )
  • Antoni Mironowicz , polski historyk, działacz społeczny pochodzenia białoruskiego
• 1960 – Diego Maradona , argentyński piłkarz, trener piłkarski
• 1961 – Ronald Garan , amerykański astronauta
• 1962 – Stefan Kuntz , niemiecki piłkarz
• 1964 :
  • Jean-Marc Bosman , belgijski piłkarz
  • Sandra Magnus , amerykańska astronautka
• 1965 :
  • Franky G , amerykański aktor
  • Gavin Rossdale , brytyjski gitarzysta zespołów: Bush i Institute
• 1966 :
  • Dariusz Marciniak , polski piłkarz (zm. 2003 )
  • Zoran Milanović , chorwacki polityk
  • Ludmiła Rogaczowa , rosyjska lekkoatletka, biegaczka
• 1968 – Emmanuelle Claret , francuska biathlonistka
• 1969 – Stanislav Gross , czeski polityk, premier
• 1970 :
  • Xie Jun , chińska szachistka
  • Robert Kantereit , polski dziennikarz
  • Matthew Pinsent , brytyjski wioślarz
  • Albert Stuivenberg , holenderski trener piłkarski
  • Ekaterini Voggoli , grecka lekkoatletka, dyskobolka
• 1971 :
  • Fredi Bobic , niemiecki piłkarz pochodzenia słoweńskiego
  • Paulo Nunes , brazylijski piłkarz
• 1972 :
  • Adam Gruca, polski DJ, prezenter radiowy
  • Dragoljub Simonović , serbski piłkarz, trener piłkarski
• 1973 :
  • Copeland , kanadyjski wrestler
  • Maurizio Lobina , włoski muzyk zespołu Eiffel 65
  • Anna Le Moine , szwedzka curlerka
• 1975 :
  • Ian D'Sa , brytyjski gitarzysta kanadyjskiego zespołu Billy Talent
  • Dimityr Iwankow , bułgarski piłkarz, bramkarz
• 1976 :
  • Khaled Azaiez , tunezyjski piłkarz, bramkarz
  • Ümit Özat , turecki piłkarz
• 1978 :
  • Magdalena Fronczewska , polska piosenkarka
  • Matthew Morrison , amerykański piosenkarz, aktor
• 1979 :
  • Katarzyna Błachiewicz, polska aktorka
  • Michał Kruk, polski aktor
  • Paul Telfer , brytyjski aktor
• 1981 – Iwajło Stojmenow , bułgarski piłkarz
• 1982 – Monika Buchowiec , polska aktorka
• 1983 – Chelsea Cooley , amerykańska aktorka, Miss USA
• 1984 – Alan Hutton , szkocki piłkarz
• 1985 :
  • Tomasz Nowak , polski piłkarz
  • Anna Podolec , polska siatkarka
  • Andreas Ulmer , austriacki piłkarz
• 1986 :
  • Margareta Kozuch , niemiecka siatkarka pochodzenia polskiego
  • Thomas Morgenstern , austriacki skoczek narciarski
• 1987 – Steve Rushton , brytyjski basista i wokalista grupy Son of Dork
• 1988 :
  • Lecia Brown , amerykańska siatkarka pochodzenia jamajskiego
  • Vanessa Fischer, austriacka piosenkarka
• 1989 – Anastasia Liukin , rosyjska gimnastyczka sportowa

Zmarli

•   130 – Antinous , grecki kochanek casarza Hadriana (ur. pomiędzy 110 a 115 )
• 1459 – Gianfrancesco Poggio Bracciolini , włoski historyk (ur. 1380 )
• 1611 – Karol IX Sudermański , król Szwecji (ur. 1550 )
• 1626 – Willebrord Snell , holenderski astronom, matematyk (ur. 1580 )
• 1654 – Go-Kōmyō , cesarz Japonii (ur. 1633 )
• 1757 – Osman III , sułtan Turcji (ur. 1699 )
• 1787 – Ferdinando Galiani, włoski ekonomista, dyplomata (ur. 1728 )
• 1809 – William Cavendish-Bentinck , książę Portland , brytyjski polityk, premier (ur. 1738 )
• 1816 – Fryderyk I , król Wirtembergii (ur. 1754 )
• 1823 – Sir Edmund Cartwright , brytyjski wynalazca, mechanicznego krosna (ur. 1743 )
• 1881 – George De Long , amerykański podróżnik, badacz Syberii (ur. 1844 )
• 1883 – Robert Volkmann , niemiecki kompozytor (ur. 1815 )
• 1890 – Maksymilian Nowicki , polski zoolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, twórca Towarzystwa Tatrzańskiego (ur. 1826 )
• 1893 :
  • John Abbott , kanadyjski polityk, premier (ur. 1821 )
  • Karl Bodmer , szwajcarski malarz (ur. 1809 )
• 1910 – Henri Dunant , szwajcarski działacz społeczny, założyciel Czerwonego Krzyża , laureat Nagrody Nobla (ur. 1828 )
• 1912 :
  • Jan Gall , polski kompozytor, dyrygent (ur. 1856 )
  • James Sherman , amerykański polityk, wiceprezydent USA (ur. 1855 )
• 1915 – Sir Charles Tupper , kanadyjski polityk, premier (ur. 1821 )
• 1923 – Andrew Bonar Law , brytyjski polityk, premier (ur. 1858 )
• 1935 – Sylvain Lévi, francuski orientalista , indolog (ur. 1863 )
• 1936 – Ferdynand Ruszczyc , polski malarz, grafik, scenograf (ur. 1870 )
• 1939 – Wacław Gąsiorowski , polski pisarz (ur. 1869 )
• 1943 – Max Reinhardt , niemiecki reżyser teatralny (ur. 1873 )
• 1947 – Oswald Burhardt, ukraiński poeta, historyk literatury, tłumacz (ur. 1891 )
• 1953 – Imre Kálmán , węgierski kompozytor (ur. 1882 )
• 1955 – Stefan Hubicki , polski generał, polityk, minister pracy i opieki społecznej (ur. 1877 )
• 1956 :
  • Pío Baroja , hiszpański pisarz (ur. 1872 )
  • Władimir Fiłatow , ukraiński lekarz, chirurg, okulista (ur. 1875 )
• 1961 – Luigi Einaudi , włoski ekonomista, polityk, prezydent (ur. 1874 )
• 1967 – Julien Duvivier , francuski reżyser filmowy (ur. 1896 )
• 1968 :
  • Rose Wilder Lane , amerykańska pisarka, dziennikarka (ur. 1886 )
  • Ramón Novarro , meksykański aktor (ur. 1899 )
• 1969 – Zdzisław Skowroński , polski pisarz, scenarzysta filmowy (ur. 1909 )
• 1970 – Stefan Dybowski , polski polityk, wojewoda kielecki i białostocki, minister kultury i sztuki (ur. 1903 )
• 1974 – Klara Sarnecka, polska aktorka (ur. 1897 )
• 1975 – Gustav Ludwig Hertz , niemiecki fizyk, laureat Nagrody Nobla (ur. 1887 )
• 1978 – Marian Melman , polski aktor, reżyser teatralny (ur. 1900 )
• 1983 :
  • Stefan Lichański , polski pisarz, krytyk literacki (ur. 1914 )
  • Jerzy Wiśniewski , polski historyk, genealog, profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza (ur. 1928 )
• 1984 – Anna Rynkowska , polska historyk, archiwista (ur. 1903 )
• 1986 – Andrzej Markowski , polski kompozytor, dyrygent (ur. 1924 )
• 1987 – Joseph Campbell , amerykański antropolog kultury (ur. 1904 )
• 1991 – Eugeniusz Walaszek, polski aktor (ur. 1926 )
• 1997 – Samuel Fuller, amerykański reżyser filmowy (ur. 1912 )
• 2000 – Steve Allen, amerykański aktor (ur. 1921 )
• 2002 – Juan Antonio Bardem, hiszpański reżyser filmowy (ur. 1922 )
• 2004 – Peggy Ryan , amerykańska aktorka (ur. 1924 )
• 2005 – Daniel Kac , polski pisarz, tworzący w języku jidysz (ur. 1908 )
• 2006 – Clifford Geertz , amerykański antropolog (ur. 1926 )
• 2007 :
  • Wiktor Budzyński , polski producent filmowy (ur. 1921 )
  • Ramiz Mirzajew , azerski działacz sportowy, prezes Federacji Piłkarskiej Azerbejdżanu (ur. 1954 )
  • John Woodruff , amerykański lekkoatleta, biegacz (ur. 1915 )
• 2008 – Walentin Bubukin , rosyjski piłkarz (ur. 1933 )
• 2009 :
  • Juvenal Amarijo , brazylijski piłkarz (ur. 1923 )
  • Claude Lévi-Strauss , francuski antropolog, socjolog, filozof (ur. 1908 )
• 2010 – Harry Mulisch , holenderski pisarz (ur. 1927 )

Przypisy