Toccata i fuga d-moll ( BWV 565) – utwór Johanna Sebastiana Bacha skomponowany na organy .

Początek Toccaty i fugi d-moll , BWV 565

Nazwa

Strona tytułowa dzieła

Powszechnie przyjęta nazwa "Toccata i fuga" nie odpowiada nazwie historycznej. W szeregu istniejących odpisów z czasów Bacha i nieco późniejszych, utwór ten ma nazwę "Toccata" lub "Toccata con fuga" (toccata z fugą), nigdy zaś nie "Toccata et fuga" (et, tak samo jak i und, było używane przez Bacha powszechnie w jego innych utworach organowych, np. w Preludiach i fugach). Za bardziej prawidłową nazwę z punktu widzenia muzykologii przyjmuje się określenie Toccata (lub Toccata d-moll).

Problematyka badawcza

Nie ustalono dotychczas, gdzie ani kiedy kompozycja ta powstała. Część badaczy wiąże ją z pobytem Bacha w Arnstadt , inni z kolei z Weimarem . Wskazywane są pewne cechy kompozycji bliskie utworom skrzypcowym (m.in. struktura tematu fugi, wykorzystującego tzw. pustą strunę i regularne zmiany smyczka), co mogłoby oznaczać nawet to, że owa toccata jest organową transkrypcją utworu skrzypcowego (na to wskazują liczne unisony , zdwojenia oktawowe , które pierwotnie mogły być jednogłosową fakturą wiolinową). Według wcześniej przyjętych ustaleń, utwór ten stanowi sobą utrwaloną nutami improwizację organową Bacha. Obydwie koncepcje (jak również i powstające następne) mają równe prawo do istnienia i równie niską możliwość sprostowania.

Linki zewnętrzne

• Utwór w MP3