|
Afganistan
Afganistan, Islamska Republika Afganistanu - śródlądowe państwo położone w Azji Środkowej.
Ustrój polityczny
Afganistanem rządzi prezydent, który jest głową państwa i szefem rządu.
Afganistan podzielony jest na 34 prowincje.
Geografia
Afganistan jest wysokogórskim krajem śródlądowym, nie posiadającym dostępu do morza, położonym w środkowej i południowo-zachodniej Azji. Ponad 4/5 powierzchni zajmują góry. Z północnego wschodu na południowy zachód rozpościerają się Hindukusz z najwyższym szczytem kraju (Noszak, 7 492 m n.p.m.), przechodzący w surowe obszary Wyżyny Irańskiej, a następnie w półpustynię Registanu, między którymi znajduje się Wyżyna Haradżat z kilkoma przełęczami umożliwiającymi komunikację pomiędzy regionami kraju. Klimat surowy i mroźny, w górach średnie temperatury stycznia spadają do -15 °C, a w lipcu rzadko przekraczają 0 °C. Lata najcieplejsze na pustynnych obszarach na południu (powyżej +22 °C). Opady w górach powyżej 1 500 mm rocznie, większa część kraju ma 400-600 mm rocznie, na terenach stepowych poniżej 200 mm rocznie. Ziemie uprawne zajmują zaledwie 12% powierzchni, zaś lasy (głównie w rejonie północno-wschodnim) tylko 3%.
Granice 5 529 km:
- Chińska Republika Ludowa przez korytarz wachański - 76 km
- Iran - 936 km
- Pakistan - 2 430 km
- Tadżykistan - 1 206 km
- Turkmenistan - 744 km
- Uzbekistan - 137 km
najniższy punkt - Amu-daria 258 m n.p.m.
najwyższy punkt - Noszak 7 492 m (inne źródła podają 7 485 m n.p.m.)
Gospodarka
Afganistan należy do najsłabiej rozwiniętych gospodarczo państw świata. PKB wyniósł 8,84 mld dolarów USA (dane szacunkowe z 2007), czyli zaledwie 270,1 dolarów na 1 mieszkańca, z czego 38% dostarczyło rolnictwo, 24% przemysł, a resztę usługi.
Zasoby naturalne: gaz ziemny, ropa naftowa, węgiel, miedź, chrom, baryty, siarka, ołów, cynk, ruda żelaza, sól, kamienie szlachetne i półszlachetne są eksploatowane w ograniczonym zakresie, większe znaczenie ma jedynie wydobycie gazu (19,2 mln m³ w 2005) i surowców budowlanych, między innymi lazurytu. Kilka elektrowni wodnych wyprodukowało 754,2 mln kWh energii elektrycznej. Liczne zakłady rzemieślnicze rozrzucone po całym kraju produkują rozmaite wyroby włókiennicze, metalowe, skórzane oraz wyroby z drewna i inne. Rozwinięty jest przemysł spożywczy.
Główną gałęzią gospodarki jest niskotowarowe rolnictwo. Uprawia się głównie zboże (pszenica 2,7 mln ton, ponadto kukurydzę, jęczmień i ryż, także bawełnę, buraki cukrowe, trzcinę cukrową; w dolinach rzek - na terenach nawadnianych - kwitnie sadownictwo i uprawa winorośli - produkcja winogron 365 tys. ton.
Dobrze rozwinięta hodowla (częściowo koczownicza): owiec - 11 mln, kóz - 2,2 mln oraz wielbłądów i koni.
Transport bardzo słabo rozwinięty. Drogi liczą tylko 42,2 tys. km, w tym: 29 800 km szlaków nieutwardzonych (wskaźnik gęstości dróg wynosi zaledwie 6,51 km/100 km²), a jednocześnie nie istnieją tu jakiekolwiek linie kolejowe. W Afganistanie istnieje 1 200 km (w 2007) śródlądowych dróg wodnych. Najważniejszą arterię stanowi żeglowny odcinek rz. Amu Daria, po którym pływają statki o pojemności do 500 DWT. Ponadto istnieją gazociągi o łącznej długości 466 km. Główne lotnisko w Kabulu ma połączenie z kilkoma miastami za granicą. Poza Kabulem, w 2007 istniało 11 innych lotnisk o betonowych pasach startowych oraz 34 inne o nieutwardzonych lądowiskach. Międzynarodowe linie lotnicze znajdują się w Kabulu i w Kandaharze. Na całym obszarze kraju poważną rolę odgrywa nadal transport juczny.
Bilans handlowy niezrównoważony: eksport w 2006 wyniósł 274 mln dolarów, zaś import aż 3 823 mln dolarów. Główni partnerzy handlowi: Pakistan, USA, Indie, Niemcy, Rosja, Japonia i Iran. Z uwagi na utrzymujące się od kilkudziesięciu lat konflikty i prowadzone działania wojenne, gospodarka afgańska znajduje się w ruinie. Głównym produktem eksportowym, do niedawna, było opium, którego roczna produkcja wynosiła 4.000 ton. Produkcją opium trudnią się lokalni watażkowie usadowieni w poszczególnych rejonach kraju i czujący się bezkarni ze względu na słabość władzy centralnej.
Demografia
Liczba mieszkańców wynosi 32 738 tys., niemniej ludność jest rozmieszczona bardzo nierównomiernie. Główne skupiska to kotliny śródgórskie i oazy na obszarach północno-wschodniej części kraju; tereny wysokogórskie na północy i półpustynne na południowym zachodzie są prawie bezludne. Ok. 2 mln mieszkańców to koczownicy. Ponad 3 mln osób przebywa na emigracji, głównie w Pakistanie i Iranie. Skład narodowościowy jest zróżnicowany: żyją tu Pasztunowie - 53%, Tadżycy - 12%, Hazarowie i Uzbecy - po ok. 8% i Beludżowie. Tylko 23% ludności mieszka w miastach. Religią państwową jest islam. Poziom życia ludności i jej zdrowotność należą do najniższych w świecie; powszechnym zjawiskiem jest analfabetyzm - 79%.
Inne hasła zawierające informacje o "Afganistan":
1972
1 czerwca
Prezydent Polski
na Uchodźstwie
1947
August Zaleski
19721972
Stanisław Ostrowski
1979
PremierPolski
1970
Piotr Jaroszewicz
1980
I sekretarzKC PZPR
1970
Edward Gierek
1980
Przew.
RadyPaństwa
1970
Józef Cyrankiewicz
19721972
Henryk Jabłoński
1985
Afganistan
1933
Muhammad Zahir Chan
1973
PremierAfganistanu
1971
Abdul Zahir19721972Mohammad Musa Szafiq
1973
PremierAlbanii
1954
Mehmet Shehu
1981
PrezydentAlgierii
1965
Houari Boumédiènne
1978
Król ArabiiSaudyjskiej
1964
Faisal ibn Abd al-Aziz ...
1749
Wielkanocny
: 7 kwietnia
Wniebowstąpienie
: 15 maja
Zesłanie Ducha Świętego
: 25 maja
Boże Ciało
: 5 czerwca
Polska
1733
August III
1763
Afganistan
1747
Ahmed Szach Abdali
1772
ElektorBawarii
1745
Maksymilian III Józef
1777
Cesarz Chin
1735
Qianlong
1796
Król Czech
1743
Maria Teresa
1780
Król Danii
1746
Fryderyk V
1766
Francja
1715
Ludwik XV
1774
Hiszpania
1746
Ferdynand VI ...
1884
kwietnia
Wniebowstąpienie
: 22 maja
Zesłanie Ducha Świętego
: 1 czerwca
Boże Ciało
: 12 czerwca
KrólestwoKongresowe
1881
Aleksander III Romanow
1894
WielkieKsięstwoPoznańskie
1861
Wilhelm I
1888
Afganistan
1880
Abdur Rahman Chan
1901
Argentyna
1880
gen. Julio Argentino Roca
1886
Austria
1848
Franciszek Józef I
1916
KrólBawarii
1864
Ludwik II
1886
Król Belgii
1865
Leopold II
1909
PremierBelgii
1878
H.-J.-W. Frère-Orban18841884
Jules ...
1986
29 maja
Prezydent Polski
na Uchodźstwie
1979
Edward Bernard Raczyński
19861986
Kazimierz Sabbat
1989
PremierPolski
1985
Zbigniew Messner
1988
I sekretarzKC PZPR
1981
Wojciech Jaruzelski
1989
Przew.
RadyPaństwa
1985
Wojciech Jaruzelski
1989
Afganistan
1979
Babrak Karmal
19861986Hadżi Mohammad Czamkani
1987
PremierAfganistanu
1981
Sułtan Ali Kesztmand
1988
PremierAlbanii
1982
Adil Çarçani
1991
PrezydentAlgierii
1979
Chadli Bendjedid
1992
Premier
Algierii
1984
Abdelhamid Brahimi
1988
Premier Andory
1984
Josep Pintat-Solans
1990
Prezydent ...
1777
31 marca
Wniebowstąpienie
: 8 maja
Zesłanie Ducha Świętego
: 18 maja
Boże Ciało
: 29 maja
Polska
1764
Stanisław August Poniatowski
1795
Afganistan
1772
Timur Szach Durrani
1793
ElektorBawarii
1745
Maksymilian III Józef
17771777
Karol Teodor
1799
Cesarz Chin
1735
Qianlong
1796
Król Czech
1743
Maria Teresa
1780
Król Danii
1766
Chrystian VII
1808
Francja
1774
Ludwik XVI
1792
Król ...
1977
maja
Boże Ciało
: 9 czerwca
Prezydent Polski
na Uchodźstwie
1972
Stanisław Ostrowski
1979
PremierPolski
1970
Piotr Jaroszewicz
1980
I sekretarzKC PZPR
1970
Edward Gierek
1980
Przew.
RadyPaństwa
1972
Henryk Jabłoński
1985
Afganistan
1973
Muhammad Daud Chan
1978
PremierAlbanii
1954
Mehmet Shehu
1981
PrezydentAlgierii
1965
Houari Boumédiènne
1978
Prezydent
Angoli
1975
Agostinho Neto
1979
Premier
Angoli
1975
Lopo do Nascimento
1978
Król ArabiiSaudyjskiej
1975
Chalid ibn ...
1852
20 maja
Zesłanie Ducha Świętego
: 30 maja
Boże Ciało
: 10 czerwca
KrólestwoKongresowe
1831
Mikołaj I Romanow
1855
WielkieKsięstwoPoznańskie
1840
Fryderyk Wilhelm IV
1861
Afganistan
1842
Dost Mohammad Chan
1863
Argentyna
1835
gen. Juan Manuel de Rosas
18521852Vicente López y Planes18521852
gen. Justo José ...
1806
kwietnia
Poniedziałek Wielkanocny
: 7 kwietnia
Wniebowstąpienie
: 15 maja
Zesłanie Ducha Świętego
: 25 maja
Boże Ciało
: 5 czerwca
Afganistan
1803
Szuja Szach Durrani
1809
Austria
1804
Franciszek II Habsburg
1830
KrólBawarii
1805
Maksymilian I Józef
1825
Cesarz Chin
1796
Jiaqing
1820
Król Czech
1792
Franciszek II Habsburg
1835
Król Danii
1766
Chrystian ...
1878
kwietnia
Wniebowstąpienie
: 30 maja
Zesłanie Ducha Świętego
: 9 czerwca
Boże Ciało
: 20 czerwca
KrólestwoKongresowe
1855
Aleksander II Romanow
1881
WielkieKsięstwoPoznańskie
1861
Wilhelm I
1888
Afganistan
1867
Szer Ali Chan
1879
Argentyna
1874
Nicolas Avallaneda
1880
Austria
1848
Franciszek Józef I
1916
KrólBawarii
1864
Ludwik II
1886
Król Belgii
1865
Leopold II
1909
PremierBelgii
1871
Jules Malou
18781878H.-J.-W. Frère-Orban
1884
PrezydentBoliwii
1876
Hilarión Daza
1879
CesarzBrazylii
1831
Pedro ...
1908
kwietnia
Wniebowstąpienie
: 28 maja
Zesłanie Ducha Świętego
: 7 czerwca
Boże Ciało
: 18 czerwca
KrólestwoKongresowe
1894
Mikołaj II Romanow
1916
WielkieKsięstwoPoznańskie
1888
Wilhelm II
1918
Afganistan
1901
Habibullah Chan
1919
Argentyna
1906
José Figueroa Alcorta
1910
PremierAustralii
1905
Alfred Deakin
19081908
Andrew Fisher
1909
Austria
1848
Franciszek Józef I
1916
KrólBawarii
1886
Otto
1913
Król Belgii
1865
Leopold II
1909
PremierBelgii
1907
Jules De Trooz19081908François ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Afganistan":
224 Konflikty zbrojne po II wojnie światowej (plansza 14)
...
224 Konflikty zbrojne po II wojnie światowej (plansza 16)
...
Azja - zagadnienia społeczno-gospodarcze (plansza 12)
tymi wielkimi potęgami gospodarczymi, w Azji znajdują się najsłabiej rozwinięte państwa na świecie, jak np. Afganistan, Nepal, Bhutan czy Bangladesz.
...
|
