Aistulf lub Astolf^[1] (ur. ? – zm. 756 ) był księciem Friuli ( 744 - 749 ), królem Longobardów ( 749 - 756 ) i księciem Spoleto ( 751 - 756 ). Jego ojcem był książę Pemmo .

Po tym jak jego brat Ratchis został królem, Aitsulf zastąpił go we Friuli. Później zastąpił go jako król, gdy Ratchis abdykował i wstąpił do klasztoru. Aitsulf kontynuował politykę ekspansji i wypadów przeciw papiestwu oraz bizantyjskiemu egzarchatowi Rawenny . W 751 ^[1] zdobył Rawennę i zagroził Rzymowi , żądając podatku pogłównego .

Papież poruszony do głębi i zatrwożony, bez nadziei na pomoc ze strony cesarza bizantyjskiego, zwrócił się do karolińskich majordomów Austrazji , faktycznych władców królestwa Franków . W 741 papież Grzegorz III poprosił Karola Młota o interwencję, lecz ten był zbyt zajęty gdzie indziej i odmówił. W 753 papież Stefan II odwiedził syna Karola Młota Pepina Krókiego , który został ogłoszony królem Franków w 751 za zgodą papieża Zachariasza . W podziękowaniu za poparcie papieskie dla koronacji, Pepin przekroczył Alpy, pokonał w 756 ^[2] roku Aistulfa i nadał papieżowi ziemie, które Aistulf wydarł ducatus Romanus i egzarchatowi ( Emilia-Romania i Pentapolis ).

Aistulf zmarł na polowaniu w 756. Jego następcą został Dezyderiusz jako król Longobardów i Alboin jako książę Spoleto. Księstwo Friuli przekazał swemu szwagrowi Anzelmowi , opatowi Nonantoli , którego siostrę Gisaltrudę poślubił, gdy w 749 został królem.

Przypisy