Na mapach: 45°46'N 13°22'E / 45.767, 13.367

Akwileja ( łac. Aquileia, wł. Aquileia, friulski Acuilee, słoweński Oglej) – miasto i gmina w północno-wschodnich Włoszech w regionie Friuli-Wenecja Julijska . Ważny ośrodek turystyczny.

Wg danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 3330 osób, 92,5 os./km².

Historia

Miasto zostało założone przez Rzymian w 181 / 180 p.n.e. jako forteca w czasie wojen z plemionami illiryjskimi. Miasto zaczęło się rozwijać dzięki handlowi złotem, wydobywanym niedaleko obecnego Klagenfurtu . W czasie wojen z Markomanami cesarz Marek Aureliusz uczynił z miasta bazę wypadową. W IV w n.e. miasto stało się siedzibą biskupstwa. Jeden z ówczesnych kronikarzy Auzoniusz opisał miasto jako moenibus et portu celeberrima i zaliczył je do najważniejszych obok Rzymu , Mediolanu i Kapui . W 452 r. Hunowie splądrowali i zniszczyli miasto, a jego mieszkańcy uciekli na pobliskie laguny, zakładając Wenecję i Grado . Mimo to miasto odrodziło się, lecz dwukrotnie (w 568 i 590 r.) było niszczone przez Longobardów . W średniowieczu wraz z okolicami podlegało świeckiej władzy swoich biskupów, noszących tytuł patriarchów i podlegających zwierzchnictwu cesarzy rzymsko-niemieckich. W 1450 r. Akwileja została podporządkowana Republice Weneckiej i dzieliła jej dalsze dzieje.

W 1751 r. patriarchat Akwilei został zniesiony.

Zabytki i miejsca warte zobaczenia

• katedra z początku XI wieku , zbudowana na fundamentach jeszcze starszej świątyni po której zachowała się na podłodze pochodząca z IV wieku mozaika o powierzchni 760 m² (największa zachowana mozaika wczesnochrześcijańska^[1]). Na mozaice znajdują się przedstawienia postaci ludzi, zwierząt i roślin ujętych w geometryczne wzory. W absydzie natomiast zachowały się fragmenty fresków z XI wieku. Obok kościoła zachowała się dzwonnica z której roztacza się widok na miasto;
• ruiny rzymskiego portu rzecznego do których, od katedry, prowadzi obsadzona cyprysami Via Sacra;
• Muzeum Wczesnego Chrześcijaństwa (Museo Paleocristiano), położone na północnym wschodzie od ruin portu rzecznego. Muzeum eksponuje wczesnochrześcijańskie urny pogrzebowe, fragmenty mozaik i balustrad chóru;
• Muzeum Archologiczne (Museo Archeologico) eksponujące znaleziska z czasów rzymskich takie jak różnego rodzaju przedmioty z kamieni szlachetnych, bursztynu i szkła.

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona miasta
• Źródło danych: Istituto Nazionale di Statistica

Przypisy