Althea Gibson

Althea Gibson (ur. 25 sierpnia 1927 w Silver, Karolina Południowa , zm. 28 września 2003 w East Orange, New Jersey ) – tenisistka amerykańska , pierwsza czarnoskóra zwyciężczyni Wimbledonu .

Pochodząca z niezamożnej rodziny Gibson dorastała w nowojorskiej dzielnicy Harlem , wyróżniając się w kilku dyscyplinach sportowych, m.in. koszykówce . Poważne treningi tenisowe podjęła dzięki wsparciu Waltera Johnsona, lekarza i działacza sportowego, zasłużonego dla tenisa afroamerykańskiego. W 1946 Gibson przeniosła się do Wilmington ( Karolina Północna ) i po roku sięgnęła po pierwszy tytuł w mistrzostwach krajowych czarnoskórych.

Tenis podlegał w tym okresie w USA zasadom segregacji rasowej, Afromerykanie prowadzili odrębne rozgrywki pod patronatem własnej federacji, Amerykańskiego Towarzystwa Tenisowego (American Tennis Association). W tych rozgrywkach Gibson startowała regularnie, zdobywając łącznie dziesięć tytułów mistrzyni USA. Jednocześnie ukończyła studia trenerskie z tenisa i koszykówki na Florida A&M University w Tallahassee ( Floryda ) i pracowała jako instruktorka sportowa na Lincoln University w Jefferson City ( Missouri ). W 1950 Gibson została ostatecznie dopuszczona do mistrzostw USA w Nowym Jorku; pierwsza Murzynka w historii turnieju po przejściu pierwszej rundy zmierzyła się z rozstawioną z numerem trzecim mistrzynią Wimbledonu, Louise Brough . Nie sprostała wprawdzie faworytce, ale po wyrównanej walce; Gibson była nawet o jednego gema od zwycięstwa, kiedy mecz przerwały gwałtowne opady deszczu. Brough przystąpiła następnego dnia do kontynuacji meczu skoncentrowana i ostatecznie wygrała 6:1, 3:6, 9:7.

Przełamanie bariery rasowej zapoczątkowało bogatą karierę Althei Gibson. W 1952 po raz pierwszy znalazła się w czołowej dziesiątce rankingu zawodniczek amerykańskich. W 1955 wygrała prestiżowe mistrzostwa Włoch w Rzymie . Rok później odniosła pierwsze wielkoszlemowe zwycięstwo - w finale mistrzostw Francji pokonała 6:0, 12:10 Angelę Mortimer . Również w 1956 po raz pierwszy triumfowała na Wimbledonie, ale w grze podwójnej w parze z Angielką Angelą Buxton. W finale mistrzostw USA uległa Shirley Fry .

Dalsze sukcesy przyniósł Amerykance sezon 1957 . Poniosła wprawdzie porażkę w finale mistrzostw Australii (ponownie z Fry), ale później wygrała Wimbledon i mistrzostwa USA. Została powołana do reprezentacji narodowej w Pucharze Wightman, a na światowej liście rankingowej osiągnęła pozycję liderki. Pozostała w tej klasyfikacji na pierwszym miejscu także w 1958 , kiedy skutecznie obroniła tytuły na Wimbledonie i mistrzostwach USA. Associated Press przyznał jej w latach 1957-1958 dwukrotnie tytuł sportsmenki roku.

Po sukcesach w 1958 Gibson zdecydowała się zakończyć karierę wśród amatorów. Tenis zawodowy kobiet nie miał w tym okresie tak rozbudowanych rozgrywek jak tenis męski - Amerykanka występowała przede wszystkim w serii pojedynków z Karol Fageros (wcześniej klasyfikowaną w czołowej dziesiątce w USA) w przerwach pokazowych meczów koszykarzy Harlem Globetrotters . W pojedynkach tych, rozgrywanych w 1960 , Gibson okazała się zdecydowanie lepsza (wygrała 114 spotkań ze 118). Swoich sił próbowała także jako golfistka w ramach turniejów Ladies Professional Golf Association, wydała autobiografię, nagrała płytę (Althea Gibson Sings, 1959 ), wystąpiła w filmie (The Horse Soldiers, 1959, u boku m.in. Johna Wayne'a ). Kiedy w 1968 rozpoczęła się era "open" tenisa i zawodowcy mogli przystąpić do rywalizacji wielkoszlemowej, liczyła sobie już 39 lat i nie startowała. Działała natomiast w instytucjach sportowych, była m.in. stanowym komisarzem ds. sportu New Jersey ( 1975 - 1985 ). Zajmowała się także szkoleniem tenisowym.

Althea Gibson była pierwszą czarnoskórą zwyciężczynią turnieju wielkoszlemowego. Łącznie wygrała jedenaście turniejów zaliczanych do Wielkiego Szlema, z czego pięć w grze pojedynczej. Była zawodniczką praworęczną, o wzorowym przygotowaniu atletycznym. Dysponowała dobrym serwisem i mocnymi uderzeniami z głębi kortu, lubiła także atakować przy siatce. Tej wszechstronności zawdzięczała zwycięstwa zarówno na wolnej nawierzchni paryskich kortów im. Rolanda Garrosa, jak i na wimbledońskiej trawie. Niewykluczone, że jej kariera rozwinęłaby się jeszcze pełniej, gdyby nie ograniczenia rasowe; w turnieju wielkoszlemowym debiutowała dopiero w wieku 23 lat.

W 1971 została uhonorowana miejscem w Międzynarodowej Tenisowej Hall of Fame .

Finały wielkoszlemowe

Singlowe (7)

Wygrane (5)

Przegrane (2)

Deblowe (11)

Wygrane (6)

Rok	Turniej	Kategoria	Partner/Parnerka	Przeciwnicy w finale	Wynik finału
1956	French Championships	Gra podwójna pań	Angela Buxton	Darlene Hard Dorothy Head Knode	6-8, 8-6, 6-1
1956	Wimbledon	Gra podwójna pań	Angela Buxton	Fay Muller Daphne Seeney	6-1, 8-6
1957	Australian Championships	Gra podwójna pań	Shirley Fry	Mary Bevis Hawton Fay Muller	6-2, 6-1
1957	Wimbledon (2)	Gra podwójna pań	Darlene Hard	Mary Bevis Hawton Thelma Coyne Long	6-1, 6-2
1957	U.S. Championships	Gra mieszana	Kurt Nielsen	Darlene Hard Bob Howe	6-3, 9-7
1958	Wimbledon (3)	Gra podwójna pań	Maria Bueno	Margaret Osborne duPont Margaret Varner	6-3, 7-5

Przegrane (5)

Rok	Turniej	Kategoria	Parter/Partnerka	Przeciwnicy w finale	Wynik finału
1956	Wimbledon	Gra mieszana	Gardnar Mulloy	Shirley Fry Vic Seixas	2-6, 6-2, 7-5
1957	Wimbledon	Gra mieszana	Neale Fraser	Darlene Hard Mervyn Rose	6-4, 7-5
1957	U.S. Championships	Gra podwójna pań	Darlene Hard	Louise Brough Margaret Osborne duPont	6-2, 7-5
1958	Wimbledon	Gra mieszana	Kurt Nielsen	Lorraine Coghlan Bob Howe	6-3, 13-11
1958	U.S. Championships	Gra podwójna pań	Maria Bueno	Darlene Hard Jeanne Arth	2-6, 6-3, 6-4

Osiągnięcia w turniejach wielkoszlemowych na przestrzeni lat

A = zawodniczka nie brała udziału w turnieju.

Bilans = stosunek wygranych turniejów do sumy wszystkich startów.

Linki zewnętrzne

• sylwetka na stronie Międzynarodowej Tenisowej Hall of Fame