Wesaliusz

Andreas Vesalius (ur. 31 grudnia 1514 w Brukseli , zm. na Zakinthos , zm. 15 października 1564^[1]) - inaczej Wesaliusz, a właściwie Andreas van Wesele lub Andre Wesale - flamandzki uczony, twórca nowożytnej anatomii .

Urodził się w Brukseli , w rodzinie o tradycjach naukowych. Już podczas studiów na uniwersytecie w Leuven przeprowadzał potajemnie sekcje ludzkich zwłok. W wieku 18 lat wyjechał do Paryża , gdzie studiował pod kierunkiem Sylwiusza , wkrótce przerastając mistrza dzięki znakomicie opanowanej metodzie sekcji zwłok. Tytuł doktora medycyny otrzymał w 1537 r., a w latach 1537 - 1555 nauczał na uniwersytecie w Padwie .

W 1543 ^[2] napisał dzieło "Budowa ludzkiego ciała" (De humani corporis fabrica; w skrócie często cytowane jako Fabrica) i zadedykował je Karolowi V . Jako pierwszy opisał w nim dokładnie budowę ciała ludzkiego, popierając swe twierdzenia 300 drzeworytami wykonanymi przez ucznia Tycjana , Calcariego. Poprawia tym samym ponad 200 błędów Klaudiusza Galena i udowadnia, że nie wykonał on żadnych sekcji zwłok ludzkich.

Jego odkrycia i nauka nie znalazły uznania w oczach Kościoła ^[]. Punktem spornym stała się m.in. liczba żeber u mężczyzny - wg nauki kościelnej powinna być z jednej strony mniejsza o jedno - jako że Ewa została stworzona z żebra Adama. Gnębiony nieustannymi atakami i krytyką Kościoła, zrezygnował ze stanowiska profesorskiego i został nadwornym lekarzem cesarza Karola V, a po jego śmierci - Filipa II , króla Hiszpanii . Z bliżej nieznanych przyczyn porzucił dwór, na którym dorobił się znacznego majątku, i w 1563 r. wyruszył do Jerozolimy . W drodze powrotnej zginął tragicznie w katastrofie okrętu.

Wesaliusz, twórca współczesnej anatomii, jako pierwszy odważył się na dokładne zbadanie zwłok ludzkich, przez co wykazał liczne błędy w dziełach Galena; błędy będące wynikiem nieuzasadnionego, a bezwzględnego przenoszenia stosunków anatomicznych panujących u zwierząt na organizację ciała ludzkiego. Wskutek tych poprawek i sprostowań popadł w spór ze swym nauczycielem, Sylwiuszem, stanowczym zwolennikiem Galena, a także innym sławnym badaczem - Eustachiuszem . Spór ten przyczynił się do rozwoju anatomii porównawczej zwierząt .

Fabrica Wesaliusza była bogato ilustrowana przez niderlandzkiego artystę Jana van Calcar . Każdy drzeworyt zawierał zarówno treści merytoryczne jak i metaforę. Do tego dochodziły niezwykle sugestywne inicjały .

Przypisy

Zobacz też

• 2642 Vésale

Przypisy

Bibliografia