Karabinki
zabezpieczone metodą anodowania i barwione
Anodowanie (eloksacja - ELektrolityczna OKsydacja) - powierzchniowa obróbka
metali
polegająca na
elektrolitycznym
wytworzeniu warstwy
tlenku
. Anodowanie stosuje się głównie w stosunku do
aluminium
i jego stopów, ale może być także stosowane do niektórych odmian
stali
,
tytanu
i stopów
magnezu
. W przypadku anodowania aluminium można spotkać się z terminem
eloksalacja
(ELektrolityczna OKSydacja ALuminium). Dodatki stopowe w stopach glinu pogarszają wygląd anodowanego przedmiotu, a przy ich dużej ilości mogą całkiem uniemożliwić przeprowadzenie procesu.
Anodowanie stosuje się w trzech celach:
- do antykorozyjnego i mechanicznego zabezpieczenia powierzchni metalu
- w celach zdobniczych - anodowane stopy aluminium uzyskują charakterystyczną fakturę, a poprzez dodawanie do
elektrolitu
substancji barwiących można uzyskiwać na powierzchni trwałe, nieścieralne powłoki kolorowe.
- w celu wytworzenia warstwy izolacyjnej na folii aluminiowej, którą można potem stosować do produkcji
kondensatorów
Przedmiot w kąpieli elektrolitycznej spełnia funkcję
anody
, elektrolitem najczęściej jest
kwas siarkowy
. Podczas elektrolizy, po przyłożeniu do elektrod napięcia stałego 12-20
V
wydziela się tlen, który reagując z metalem, tworzy przeźroczystą powłokę.
Typy anodowania:
- Anodowanie typu I
Warstwę tlenku wytwarza się przez kąpiel w roztworze
kwasu chromowego
jako elektrolitu. Polecane, kiedy przedmiot, ze względu na skomplikowaną powierzchnię, stwarza ryzyko uwięzienia elektrolitu. Często stosowane przy anodowaniu odlewów. Powłoka tlenkowa w 50% wrasta w element i 50% wyrasta ponad jego powierzchnię. Powłoka jest cienka i ciemna ale twardsza od powłoki tej samej grubości powstałej w wyniku anodowania typu II.
Anodowanie typu I można podzielić na następujące podtypy:
- Typ I - Anodowanie w kwasie chromowym
- Typ I B - Anodowanie w kwasie chromowym przy użyciu obniżonego napięcia.
- Typ I C - Anodowanie w kwasach innych niż chromowy. Stosowane jako alternatywa dla typu I i IB - np. metoda Boeinga polega na anodowaniu w
kwasie bornym
.
- Anodowanie typu II
Warstwę tlenku wytwarza się przez kąpiel w roztworze
kwasu siarkowego
jako elektrolitu. Jest to najbardziej rozpowszechniony rodzaj anodowania. Powłoka jest dość gruba i odporna na ścieranie. Powłoka tlenkowa na 33% wyrasta ponad element, a 67% wrasta w niego. Powłoka typu II jest dość jasna i porowata, co ułatwia barwienie anodowanych przedmiotów.
- Anodowanie typu III
Warstwę tlenku wytwarza się przez kąpiel w roztworze
kwasu siarkowego
jako elektrolitu. Kwas jest bardziej stężony niż w anodowaniu typu II, a temperaturę utrzymuje się w granicach od -3 do 0 °C. Początkowo stosuje się napięcie około 12V, następnie stopniowo podnosi się je do około 60V. Gęstość prądu początkowo 2,5A/dm² i stopniowo podnosi się ją do ok. 3,5A/dm². Często dodatkiem do roztworu kwasu siarkowego jest
kwas szczawiowy
. Powłoka tlenkowa penetruje w 50% i w 50% wystaje ponad oryginalną powierzchnię elementu. Powierzchnia części anodowanych w typie III zyskuje twardość ok. 65 w skali Rockwella i jest znacznie twardsza niż w typie II. Jej twardość odpowiada hartowanej stali węglowej i jest z tego powodu nazywana anodowaniem twardym.
Anodowanie twarde typu III można podzielić na dwie klasy:
- Klasa 1 - nie barwione
- Klasa 2 - barwione.
Przedmioty anodowane w procesie typu III można impregnować warstwą
PTFE
- co znakomicie poprawia odporność na ścieranie. Ten typ wykończenia stosuje się w np. zaworach, tłokach, przekładniach, wyposażeniu wojskowym (np.
latarki taktyczne
,
celowniki optyczne
i
kolimatorowe
,
laserowe wskaźniki celu
).
Powłoki typu I i typu II można łatwo wykonać w warunkach domowych (choć ze względu na konieczność pracy ze stężonymi kwasami zalecana jest szczególna ostrożność). Anodowanie typu III jest trudne do wykonania w warunkach domowych.
Zobacz też
Linki zewnętrzne