Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Antanas Smetona

Antanas Smetona

Antanas Smetona
Data i miejsce urodzenia 10 sierpnia 1874
Użułany k. Wiłkomierza
Data i miejsce śmierci 9 stycznia 1944
Cleveland
Prezydent Litwy
Okres urzędowaniaod 4 kwietnia 1919
do 19 czerwca 1920
Następca Aleksandras Stulginskis
Okres urzędowaniaod 19 grudnia 1926
do 15 czerwca 1940
Poprzednik Kazys Grinius

Antanas Smetona (ur. 10 sierpnia 1874 w Użułanach koło Wiłkomierza , zm. 9 stycznia 1944 w Cleveland ) - litewski polityk , jeden ze współzałożycieli odrodzonej Litwy , premier i wieloletni prezydent .

Spis treści

Edukacja i działalność polityczna do 1914 roku

Po ukończeniu szkoły elementarnej w Towianach kształcił się w Wiłkomierzu i Lipawie . Razem z J. Jablonskisem i Vincasem Kudirką należał do sekretnej studenckiej organizacji (wzorującej się na masonerii ). W 1896 roku zorganizował protest przeciwko obowiązkowym nabożeństwom prawosławnym w szkole. Z tego powodu wyrzucono go z gimnazjum , jednak parę lat później przyjęto go do jednej z petersburskich szkół.

Po jej ukończeniu związał się z nielegalną organizacją patriotów litewskich, publikował i rozpowszechniał książki w zakazanym wówczas języku litewskim . W 1899 roku organizował protesty przeciwko łamaniu prawa przez władze, za co został wyrzucony z uczelni i skazany na dwa tygodnie więzienia i zesłany do Wilna . Powrócił jednak do Petersburga i kontynuował studia. Później parokrotnie aresztowany. W 1902 ukończył uczelnię i podjął pracę w wileńskim Banku Ziemskim.

W początkowych dniach pobytu w Wilnie zaangażował się w działalność Litewskiej Partii Demokratycznej , którą reprezentował w "Wielkim Sejmasie ", został nawet wybrany do jego prezydium . 1904 -07 pracował w gazecie "Wieści Wileńskie". Razem z J. Tumas założył gazetę "Viltis" ( pol. "nadzieja"), gdzie działał na rzecz wolności narodu, był także członkiem licznych stowarzyszeń niepodległościowych i kulturalnych, uczył dzieci języka litewskiego w wileńskich szkołach.

I wojna światowa

W 1914 rozpoczął publikację w Vairas ("Wiosło"), nowym dwutygodniku. W czasie wojny pomagał poszkodowanym i nadal aktywnie udzielał się w towarzystwach naukowych. W lecie 1916 był jednym z sygnatariuszy memorandum do Niemieckiego Głównodowodzącego na Froncie Wschodnim, w którym domagał się prawa Litwinów do samostanowienia . Był jednym z organizatorów Konferencji Litewskiej w Wilnie (wrzesień 1917 ), członkiem jej prezydium , wybrano go także na członka Rady Państwowej ( Taryby ), później awansował do roli jej przewodniczącego. 16 lutego 1918 A. Smetona razem z innym działaczami podpisał akt niepodległości Litwy.

Po 1918 roku pozostawał zwolennikiem porozumienia Litwy z Niemcami . Wyrażał pogląd, iż dla młodej państwowości litewskiej większe zagrożenie stanowią Polacy . Na przełomie lat 1918 i 1919 przebywał w Niemczech i w krajach skandynawskich , gdzie popularyzował ideę niepodległej Litwy . 4 kwietnia 1919 Taryba wybrała go na pierwszego prezydenta młodej republiki. Wkrótce zastąpił go jednak Aleksandras Stulginskis .

Wizerunek Smetony na awersie monety (1938)

Polityczna emerytura

Smetona po pierwszych demokratycznych wyborach pozostał poza sejmem, wycofał się do "Sulejówka", angażując się w pracę dziennikarską. Redagował pismo związane z "Partią Postępu Narodowego" Lietuvos balsas ("Głos Litwy"), Lietuviskas balsas ("Litewski Głos"), Vairas ("Wiosło"). Przez pewien czas pracował jako komisarz rządowy w okręgu Kłajpedy , ale z racji konfliktu z premierem Galvanauskasem zrezygnował z tej posady.

W latach 1923-1927 był profesorem na Uniwersytecie Litewskim, najpierw w katedrze sztuki i historii , później filozofii , wygłaszając pełne pasji i zaangażowania wykłady. W 1932 otrzymał doktorat honorowy Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie .

Druga prezydentura

Po przewrocie wojskowym z grudnia 1926 przyjął propozycję ubiegania się o najwyższy urząd w państwie i został wybrany prezydentem, wiele w tym czasie podróżując po Litwie i nie bez populizmu wsłuchując się w "głos ludu". 15 maja 1928 ogłosił za zgodą parlamentu nową konstytucję , która dawała prezydentowi znacznie szersze uprawnienia niż dotychczasowa (np. przez długi czas Smetona nie zwoływał parlamentu).

W latach trzydziestych opublikowano najważniejsze prace publicystyczne prezydenta. Latem 1940 po sowieckim ultimatum wobec Litwy był zwolennikiem stawienia oporu przez rząd . Osamotniony w swym przekonaniu zgodził się na przyjęcie warunków sowieckich, zrzekając się swych prerogatyw na rzecz premiera Merkysa .

Emigracja

15 czerwca 1940 wraz z rodziną uciekł do Niemiec (jak podkreślała propaganda sowiecka: "po opróżnieniu swego konta bankowego"). Po krótkim pobycie w Szwajcarii wraz z rodziną przedostał się do Stanów Zjednoczonych , gdzie koncentrowało się życie patriotycznej emigracji litewskiej. Osiedlił się w Cleveland wraz z synem Juliusem. Pracował nad opublikowaniem obszernych pamiętników oraz skondensowanej historii Litwy . Zmarł tragicznie w wyniku pożaru domu 9 stycznia 1944 , został pochowany na lokalnym cmentarzu w Cleveland .

Rodzina

Już w bardzo wczesnym dzieciństwie został osierocony przez rodziców, jego wychowaniem zajmował się starszy brat Ignas ( 1857 - 1933 ). Sam Antanas Smetona opiekował się i był do końca życia emocjonalnie związany ze swoją siostrą Julią, nauczycielką ( 1878 - 1962 ).

W 1904 roku ożenił się z Zofią z Chodakowskich , z którą miał syna Juliusa i córkę Mariję. Bratankiem prezydenta był Kazys Smetona (1915-38).

Prezydent Smetona miał związki rodzinne z wieloma postaciami życia publicznego Litwy (np. Stasysem Raštikisem , mężem córki brata Motiejusa, Juozasem Tūbelisem , swoim szwagrem czy zięciem Aloyzasem Valušisem ), z powodu czego oskarżany był przez przeciwników politycznych o uleganie nepotyzmowi.


Inne hasła zawierające informacje o "Antanas Smetona":

Uniwersytet Witolda Wielkiego ( 1925 - 37 ), pracowali tam m.in. pisarz i teatrolog Balys Sruoga , późniejszy prezydent Republiki Antanas Smetona (wykładowca etyki i filozofii) czy ks. Mečislovas Reinys , znawca teologii ...

Augustinas Voldemaras ...

Antanas Smetona Antanas SmetonaData i miejsce urodzenia 10 sierpnia 1874 Użułany k. Wiłkomierza Data i miejsce śmierci 9 ...

Taryba istniała od września 1917 do maja 1920 roku. Na czele Taryby stał Antanas Smetona . Rada 16 lutego 1918 roku proklamowała niepodległość Litwy , w czerwcu ...

1932 Irlandii 1910 Jerzy V Windsor 1936 CesarzJaponii 1926 Hirohito(昭和天皇) 1989 PremierJaponii 1931 Inukai Tsuyoshi(犬養毅)19321932Saitō Makoto(斎藤実) 1934 PremierKanady 1930 Richard Bennett 1935 Kolumbia 1930 Enrique Olaya Herrera 1934 PatriarchaKonstan-tynopola 1929 Focjusz II 1935 Prezydent Kuby 1925 Gerard Machado 1933 KsiążęLiechten-steinu 1929 Franciszek I 1938 PremierLiechtensteinu 1928 Josef Hoop 1945 PrezydentLitwy 1926 Antanas Smetona 1940 WielkiksiążęLuksemburga 1919 Szarlotta 1964 PremierLuksemburga 1926 Joseph Bech 1937 PrezydentŁotwy 1930 Alberts Kviesis 1936 Sułtan Maroka 1927 Muhammad V 1953 PrezydentMeksyku 1930 Pascual Ortiz Rubio19321932Abelardo L. Rodríguez 1934 KsiążęMonako 1922 Ludwik II 1949 PrezydentNiemiec 1925 Paul von ...

1933 Olaya Herrera 1934 PatriarchaKonstan-tynopola 1929 Focjusz II 1935 Prezydent Kuby 1925 Gerard Machado19331933 Carlos Manuel de Céspedes 19331933Ramón Grau San Martín 1934 KsiążęLiechten-steinu 1929 Franciszek I 1938 PremierLiechtensteinu 1928 Josef Hoop 1945 PrezydentLitwy 1926 Antanas Smetona 1940 WielkiksiążęLuksemburga 1919 Szarlotta 1964 PremierLuksemburga 1926 Joseph Bech 1937 PrezydentŁotwy 1930 Alberts Kviesis 1936 Sułtan Maroka 1927 Muhammad V 1953 PrezydentMeksyku 1932 Abelardo L. Rodríguez 1934 KsiążęMonako 1922 Ludwik II 1949 PrezydentNiemiec 1925 Paul von Hindenburg 1934 KanclerzNiemiec 1932 Kurt von ...

1929 doszło do przewrotu, usunięty od władzy został Augustinas Voldemaras , nowym prezydentem został Antanas Smetona . 29 września – japoński premier Giichi Tanaka umiera na atak serca. 3 ...

1937 VI Windsor 1949 PrezydentIrlandii 1937komisjaprezydencka 1938 CesarzJaponii 1926 Hirohito(昭和天皇) 1989 PremierJaponii 1936 Hirota Kōki(広田弘毅)19371937 Konoe Fumimaro(近衛文麿) 1939 1937 Hayashi Senjūrō(林銑十郎) 1937 PremierKanady 1935 Mackenzie King 1948 Kolumbia 1934 Alfonso López Pumarejo 1938 PatriarchaKonstan-tynopola 1936 Beniamin 1946 Prezydent Kuby 1936 Federico Laredo Brú 1940 KsiążęLiechten-steinu 1929 Franciszek I 1938 PremierLiechtensteinu 1928 Josef Hoop 1945 PrezydentLitwy 1926 Antanas Smetona 1940 WielkiksiążęLuksemburga 1919 Szarlotta 1964 PremierLuksemburga 1926 Joseph Bech 19371937 Pierre Dupong 1953 PrezydentŁotwy 1936 Karlis Ulmanis 1940 Sułtan Maroka 1927 Muhammad V 1953 PrezydentMeksyku 1934 Lázaro Cárdenas 1940 KsiążęMonako 1922 Ludwik II 1949 PrezydentNiemiec 1934 Adolf Hitler 1945 KanclerzNiemiec 1933 Adolf Hitler 1945 Norwegia 1905 Haakon VII 1957 PremierNorwegii 1935 Johan ...

1938 Hyde 1945 CesarzJaponii 1926 Hirohito(昭和天皇) 1989 PremierJaponii 1937 Konoe Fumimaro(近衛文麿) 1939 PremierKanady 1935 Mackenzie King 1948 Kolumbia 1934 Alfonso López Pumarejo19381938Eduardo Santos 1942 PatriarchaKonstan-tynopola 1936 Beniamin 1946 Prezydent Kuby 1936 Federico Laredo Brú 1940 KsiążęLiechten-steinu 1929 Franciszek I 19381938 Franciszek Józef II 1989 PremierLiechtensteinu 1928 Josef Hoop 1945 PrezydentLitwy 1926 Antanas Smetona 1940 WielkiksiążęLuksemburga 1919 Szarlotta 1964 PremierLuksemburga 1937 Pierre Dupong 1953 PrezydentŁotwy 1936 Karlis Ulmanis 1940 Sułtan Maroka 1927 Muhammad V 1953 PrezydentMeksyku 1934 Lázaro Cárdenas 1940 KsiążęMonako 1922 Ludwik II 1949 PrezydentNiemiec 1934 Adolf Hitler 1945 KanclerzNiemiec 1933 Adolf Hitler 1945 Norwegia 1905 Haakon VII 1957 PremierNorwegii 1935 Johan Nygaardsvold 1945 Papież 1922 Pius ...

1940 Hyde 1945 CesarzJaponii 1926 Hirohito(昭和天皇) 1989 PremierJaponii 1939 Abe Nobuyuki(阿部信行) 19401940Yonai Mitsumasa(米内光政)19401940 Konoye Fumimaro(近衛文麿) 1941 PremierKanady 1935 Mackenzie King 1948 Kolumbia 1938 Eduardo Santos 1942 PatriarchaKonstan-tynopola 1936 Beniamin 1946 Prezydent Kuby 1936 Federico Laredo Brú 19401940 Fulgencio Batista 1944 KsiążęLiechten-steinu 1938 Franciszek Józef II 1989 PremierLiechtensteinu 1928 Josef Hoop 1945 PrezydentLitwy 1926 Antanas Smetona 19401940 Antanas Merkys 19401940 Justas Paleckis 1940 WielkiksiążęLuksemburga 1919 Szarlotta 1964 PremierLuksemburga 1937 Pierre Dupong 1953 PrezydentŁotwy 1936 Karlis Ulmanis 19401940August Kirchenstein(nieuznawany)1940 Sułtan Maroka 1927 Muhammad V 1953 PrezydentMeksyku 1934 Lázaro Cárdenas 19401940 Manuel Ávila Camacho 1946 KsiążęMonako 1922 Ludwik ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Antanas Smetona":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie