Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Apartheid

Apartheid

Apartheid (z języka afrikaans od apart = osobno i sufiksu -heid) – teoria głosząca konieczność osobnego rozwoju społeczności różnych ras, a także bazujący na tej teorii system polityczny panujący w Republice Południowej Afryki do połowy lat 90. XX wieku , oparty na segregacji rasowej .

Termin apartheid został utworzony w latach 30. XX wieku , jako polityczny slogan został użyty we wczesnych latach 40. przez Partię Narodową , jednak polityka apartheidu jako taka sięga wstecz ku początkom białego osadnictwa w Południowej Afryce . Po dojściu do władzy Partii Narodowej w 1948 , społeczny zwyczaj apartheidu został usystematyzowany pod postacią prawa.

Spis treści

Historia apartheidu

Tabliczka z napisem "Tylko dla białych"

W roku 1949 wprowadzona została ustawa zakazująca mieszanych małżeństw . W roku 1950 wprowadzono prawo stawiające pod sąd białą osobę, której udowodniono stosunek seksualny z osobą innej rasy . Karano tylko białych.

Wprowadzenie polityki apartheidu zostało umożliwione przez Ustawę o Spisie Ludności z roku 1950. Apartheid narzucał klasyfikację wszystkich mieszkańców na "białych", "czarnych" i "kolorowych". Kryteria klasyfikacji uwzględniały m.in. pochodzenie, wygląd i zwyczaje. Później dodano czwartą kategorię – "Azjatów", wcześniej klasyfikowanych jako "kolorowi"; jednakże kategoria "Azjatów" odnosiła się prawie wyłącznie do Hindusów. System apartheidu już w 1905 roku nadał Japończykom status "Honorowej Rasy Białej", co dawało im takie same prawa jak ludziom rasy białej. W niedługim czasie tytuł "Honorowej Rasy Białej" został rozszerzony na prawie wszystkie azjatyckie narody rasy żółtej (większość Chińczyków, Koreańczyków, Tajwańczyków itd.), co całkowicie zrównało ich prawa z rasą białą.

System apartheidu został wzmocniony przez serię praw z lat 50. XX wieku . Ustawa o Zbiorowej Przestrzeni z 1950 r. przypisała poszczególnym rasom oddzielne strefy mieszkaniowe i komercyjne. Ustawy o Ziemi z lat 1954 i 1955 zabroniły przebywania poszczególnym rasom w określonych strefach.

Wprowadzano segregację rasową w instytucjach publicznych oraz różne standardy edukacyjne, stworzono zdefiniowane rasowo kategorie zawodowe . Oddzielono też władze polityczne, jedynie biali mieli prawo głosu w wyborach do białych władz krajowych (później rozszerzono je również na kolorowych). Regiony zamieszkane przez czarnych – Transkei , Ciskei , Bophuthatswana , Venda i KwaZulu – zostały wydzielone wyłącznie dla czarnych jako bantustany , w których wprowadzono czarne władze i zamierzano docelowo uczynić z nich niepodległe państwa . Większość czarnych uzyskała obywatelstwo tych krajów i jednocześnie została pozbawiona obywatelstwa południowoafrykańskiego.

Członkostwo w związkach zawodowych było zakazane czarnym do lat 80. Każdy związek zawodowy o charakterze politycznym był zakazany. Obowiązywał też zakaz strajków .

Plaża "tylko dla białych"

Międzynarodowy sprzeciw

Apartheid był wielokrotnie potępiany przez społeczność międzynarodową .

W 1961 Republika Południowej Afryki została zmuszona do wystąpienia ze Wspólnoty Narodów przez państwa członkowskie krytyczne wobec systemu apartheidu.

W 1973 Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych ustaliło tekst Międzynarodowej Konwencji o Przeciwdziałaniu i Karaniu Zbrodni Apartheidu. Doraźną intencją Konwencji było dostarczenie podstaw prawnych do nałożenia sankcji celem wywarcia presji na rząd Republiki Południowej Afryki . Konwencja weszła w życie w 1976 .

W 1986 w związku z szeroką kampanią międzynarodowego protestu przeciw apartheidowi (m.in. koncerty rockowe i pikiety pod placówkami dyplomatycznymi) i pod naciskiem opinii publicznej rządy Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii nałożyły, na Republikę Południowej Afryki sankcje ekonomiczne w proteście przeciwko prowadzonej przez jej rząd polityce rasowej (mimo iż obydwa kraje czerpały ogromne korzyści z bogactw naturalnych i strategicznego położenia RPA traktując ten kraj jako swojego sojusznika w zimnej wojnie ).

Także w 1985 Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjęło Międzynarodową Konwencję przeciwko apartheidowi w sporcie, która weszła w życie w roku 1988 , wszystkie strony, które podpisały konwencję zobowiązały się nie utrzymywać kontaktów sportowych z państwami apartheidu. Dopiero w 1992 Międzynarodowy Komitet Olimpijski dopuścił Republikę Południowej Afryki do udziału w igrzyskach olimpijskich .

Kres polityki apartheidu

We wczesnych latach 90. XX wieku, w wyniku narastającej presji przeciwko polityce apartheidu (zarówno wewnętrznej jak i zewnętrznej), rząd Republiki Południowej Afryki na czele z prezydentem Frederikiem de Klerkiem rozpoczął demontaż systemu apartheidu. W 1990 rząd pod kierunkiem Partii Narodowej rozpoczął reformy zaczynając od zalegalizowania uprzednio zakazanych partii politycznych: Afrykańskiego Kongresu Narodowego (ANC), Kongresu Panafrykańskiego (PAC) i Południowoafrykańskiej Partii Komunistycznej (SACP) oraz uwolnienia więzionych czarnych działaczy.

W 1994 krajowa konstytucja została napisana na nowo. Odbyły się też pierwsze powszechne wybory w historii kraju. Pierwszym czarnoskórym prezydentem Republiki Południowej Afryki został Nelson Mandela .

Po zakończeniu apartheidu Partia Narodowa i Frederik de Klerk przez krótki okres rządzili u boku Afrykańskiego Kongresu Narodowego . Biali posiadają wciąż znaczącą reprezentację polityczną w prowincjach Prowincji Przylądkowej Zachodniej i Gauteng . Nie są też wykluczeni z władzy na poziomie kraju: Ronald Kasrils jest ministrem służb bezpieczeństwa, Afrykaner Alexander Erwin ministrem skarbu, a były lider Partii Narodowej, Martinus van Schalkwyk jest ministrem środowiska i turystyki.

Zobacz też

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Apartheid":

Lata 90. XX wieku ...

1962 ...

Paszport wewnętrzny ...

1992 ...

Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny ...

Broń jądrowa ...

1918 ...

Etymologia nazw państw ...

Próbne wybuchy jądrowe ...

Samuel Beckett ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Apartheid":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie