Apokalipsa – w terminologii
judaistycznej
i
chrześcijańskiej
literatury
religijnej
, to opis szczególnego rodzaju
proroctwa
, dotyczącego tego, co ma się wydarzyć w dniach ostatecznych, przekazywanego przez Boga wybranemu prorokowi.
Słowo to pochodzi od
greckiego
ἀποκάλυψις (apokalypsis), które znaczy "objawienie". Badania historyczne wskazują, że zwyczaj pisania apokalipsy powstał wśród zhellenizowanych
Żydów
, a następnie rozpowszechnił się także wśród chrześcijan.
W
Starym Testamencie
księgą apokaliptyczną jest
Księga Daniela
[1].
Najbardziej znaną apokalipsą jest
Apokalipsa świętego Jana
, stanowiąca ostatnią część
Nowego Testamentu
. Księga ta pierwotnie była nazywana Objawieniem Jana, zaś jej bardziej popularna nazwa została wywiedziona z pierwszych słów tej księgi "Ἀποκάλυψις Ἰησοῦ Χριστοῦ", gdzie notabene słowo "apokalipsa" było użyte w prostym sensie "objawienie". Od tego utworu pochodzi określenie gatunku literackiego, była to pierwsza księga nazwana apokalipsą/objawieniem, chociaż gatunek jako taki istniał wcześniej. Apokalipsą nazywano też inne podobne księgi, których autorami byli zarówno wyznawcy
judaizmu
, jak i chrześcijanie.
Od
II
w. n.e. powstawało wiele różnych apokalips, zarówno chrześcijańskich jak i żydowskich. Oprócz ogólnie znanego nowotestamentowego Objawienia Jana,
Muratori
i
Klemens Aleksandryjski
wspominają w swoich dziełach o
Apokalipsie Piotra
, która jednak nie zachowała się w całości do naszych czasów. Inne apokalipsy, których fragmenty dotrwały do czasów dzisiejszych, to Apokalipsa Adama i Ewy (autorstwa prawdopodobnie Epifanusa), oraz Apokalipsa Eliasza, której autorstwo przypisuje się Apostołowi Łukaszowi.
Literatura apokaliptyczna miała, i ma nadal, duży wpływ na tradycję religijną judaizmu, chrześcijaństwa oraz niektórych odłamów
islamu
.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Leksykon religioznawczy, Wydawnictwo Współczesne, Warszawa 1988
