Asturia, Księstwo Asturii (
ast.
Asturies, Principáu d'Asturies,
hiszp.
Asturias, Principado de Asturias) – region historyczno-geograficzny,
wspólnota autonomiczna
i
prowincja
[1] w
Hiszpanii
.
Geografia
Asturia - widok z kosmosu.
Stolicą Asturii jest
Oviedo
, lecz największym miastem jest
Gijón
, inne większe miasta:
Avilés
,
Cangas de Onís
, Cangas del Narcea, Grado,
Langreo
(
La Felguera
i
Sama
),
Mieres
, Villaviciosa i
Llanes
. W skład księstwa Asturii wchodzi jedna prowincja Oviedo.
Podczas rządów
gen. Franco
Asturia nazywana była prowincją Oviedo, jej historyczna nazwa została przywrócona za czasów demokratycznych.
Położenie
Asturia jest położona w północnej Hiszpanii nad
Zatoką Biskajską
, od wschodu graniczy z prowincją
Kantabria
, od południa z
Kastylią i Leónem
a na zachodzie z
Galicją
.
Warunki naturalne
Większą część powierzchni Asturii zajmują
Góry Kantabryjskie
z kulminacją
Torre de Cerredo
o wysokości 2648 m
n.p.m.
, na północy wąski pas nadbrzeżnej niziny. Na południowym wschodzie największy park narodowy w Hiszpanii,
Picos de Europa
założony w
1995
o powierzchni 650 km².
Główne rzeki
Podział terytorialny
Asturia jest wspólnotą autonomiczną oraz prowincją. Dzieli się wyłącznie na
comarcas
.
Gospodarka
Przemysł
Region rozwinięty przemysłowo, koncentracja zakładów występuje głównie w dolinach rzek. Silnie rozwinięty przemysł wydobywczy, stanowiący podstawę gospodarki (eksploatacja złóż
węgla
kamiennego, rud
żelaza
,
manganu
,
cynku
i
ołowiu
), ponadto przemysł metalurgiczny (hutnictwo żelaza i metali nieżelaznych), maszynowy, stoczniowy, zbrojeniowy, chemiczny (koksowniczy), włókienniczy, skórzany, szklarski, spożywczy i papierniczy (celuloza).
Rolnictwo
Uprawa zbóż (głównie
pszenica
,
proso
i
kukurydza
),
ziemniaków
,
winorośli
,
fasoli
,
warzyw
i
owoców
. Hodowla
bydła
i
koni
, a na wybrzeżu
rybołówstwo
.
Turystyka
Liczne kąpieliska na Zielonym Wybrzeżu (hisz. Costa Verde) m.in.: Luarca, Ribadesella, Llanes.
Historia
Osadnictwo ludności na ziemiach dzisiejszej Asturii miało miejsce już w czasach paleolitu (
Altamira
).
W latach
25
–
19 p.n.e.
miał miejsce podbój terenów dzisiejszej Asturii przez
Cesarstwo Rzymskie
, a na przełomie
V
i
VI wieku
przez
Wizygotów
. W czasie
arabskiego
najazdu na Półwysep Iberyjski (początek
VIII wieku
),
góry Asturii
stały się schronieniem dla arystokracji wizygockiej, która pod wodzą
Pelagiusza
, pierwszego króla Asturii wygrała
bitwę pod Covadongą
w roku
722
i utworzyła
Królestwo Asturii
. Nowo powstałe królestwo zapoczątkowało
rekonkwistę
i do
910
roku wyparło
muzułmanów
aż po rzekę
Duero
. Podziały i unie dynastyczne zakończyły się włączeniem w
1230
roku ziem Asturii do
Królestwa Kastylii
. Od
1388
roku następca tronu Kastylii (a następnie Hiszpanii) nosił tytuł księcia Asturii.
Zaniedbana prowincja królestwa hiszpańskiego w drugiej połowie
XIX wieku
, po odkryciu złóż węgla i rud żelaza, stała się jednym z najbardziej uprzemysłowionych regionów kraju. W październiku
1934
roku miało miejsce powstanie robotnicze przeciw udziałowi prawicy w rządzie republiki. W okresie wojny domowej
1936
–
1939
Asturia została opanowana w zaciętych walkach przez
frankistów
przy udziale korpusu
włoskiego
. W
1982
roku otrzymała statut wspólnoty autonomicznej.
Lista prezydentów Asturii
Demografia
Ludność Asturii w latach
1787
-
2006
|
---|
Ewolucja demograficzna Asturii w latach
1900
-
2006
| Rok | Ludność | % ludności Hiszpanii | Rok | Ludność | % ludności Hiszpanii |
---|
|
1787
| 342 537 | 3,34% |
1960
| 989 344 | 3,23% |
1857
| 524 529 | 3,39% |
1970
| 1 045 635 | 3,08% |
1877
| 576 352 | 3,47% |
1981
| 1 127 007 | 2,99% |
1887
| 595 420 | 3,39% |
1991
| 1 098 725 | 2,79% |
1897
| 612 663 | 3,39% |
1996
| 1 087 885 | 2,74% |
1900
| 627 069 | 3,37% |
2001
| 1 075 329 | 2,62% |
1910
| 685 131 | 3,43% |
2002
| 1 073 971 | 2,57% |
1920
| 743 726 | 3,48% |
2003
| 1 075 381 | 2,52% |
1930
| 791 855 | 3,34% |
2004
| 1 073 761 | 2,48% |
1940
| 836 642 | 3,22% |
2005
| 1 076 635 | 2,44% |
1950
| 888 149 | 3,16% |
2006
| 1 076 896 | 2,41% |
Miasta Asturii
Miasto | Populacja (
2005
) |
---|
Gijón
| 273 931 |
Oviedo
| 212 174 |
Avilés
| 83 855 |
Siero
| 48 991 |
Langreo
| 46 558 |
Mieres
| 45 943 |
Castrillón | 22 932 |
San Martin del Rey Aurelio | 19 698 |
Corvera de Asturias | 15 769 |
Cangas del Narcea | 15 672 |
Llanes
| 12 982 |
Ribadesella | 6 205 |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Do 1983 roku pod nazwą Provincia de Oviedo