Mucha domowa (Musca domestica) – pospolita mucha domowa jest owadem występującym na całym świecie. Jest niewielka (
samica
jest większa od
samca
– osiąga do 7,5 mm długości), na ciemnoszarym tułowiu widoczne są podłużne paski.
Odwłok
barwy szarożółtej jest jaśniejszy na spodniej części. Nogi zakończone są pazurkami i przylgami. Posiada aparat typu liżącego, służący do zlizywania pokarmu płynnego lub stałego, który zostaje rozpuszczony enzymami śliny. Oczy złoto-czerwono-brunatne zapewniają 360° pole widzenia. Narządem oddechowym są
tchawki
. Jest typowym
synantropem
. Mucha lata stosunkowo wolno, ok. 8 km/h, uderza
skrzydłami
do 33 razy na sekundę.
Musca domestica żyje na ziemi od 200 milionów lat. Mucha żyje ok. 4 tygodni, jednak w budynkach ludzkich może przezimować w stanie
anabiozy
. Nawet w tak sprzyjających warunkach przeżywa bardzo mała część populacji – jesienią muchy są dziesiątkowane przez grzybicę.
Dorosłe
owady
żywią się substancjami płynnymi, pokarmy twarde pobierają po rozpuszczeniu
śliną
(wstępnym strawieniu). Dziewięciodniowe
owady
osiągają dojrzałość płciową. Jaja (2,5 mm) składane są do
nawozu
, szczególnie chętnie do świńskiego.
Samica
może składać jaja nawet co 2-4 dni, jednorazowo ok. 100, w ciągu całego życia do 600-2000. W 1 kg świńskiego
nawozu
może rozwijać się 15 000 larw. Po upływie 24 godzin wylęgają się
larwy
o charakterystycznym, z przodu stożkowo zwężonym kształcie.
Larwy
pobierają pokarm płynny. Szybkość rozwoju uzależniona jest od świeżości nawozu, trwa od kilku dni do dwóch miesięcy. W ciągu rozwoju
larwy
wydłużają się z początkowych 2 do 12mm, trzykrotnie
liniejąc
. Po przepoczwarzeniu trwającym ok. 10 dni wylegają się dorosłe
owady
, po kilku minutach są gotowe do lotu. Codziennie przychodzi na świat
populacja
much liczniejsza od całej ludzkości. Każdego roku mucha posiada kilka generacji[].
Owad
ten tworzy olbrzymie zagrożenie epidemiologiczne: badania dowiodły, że na powierzchni swego drobnego ciała mucha może przenieść do 6 milionów, a w
jelicie
czterokrotnie więcej – prawie 30 milionów
mikroorganizmów
– w tym powodujących tak groźne
choroby
jak
dur brzuszny
,
paratyfus
,
dyzenteria
,
cholera
,
gruźlica
,
polio
,
czerwonka
,
salmonelloza
– oraz
stadia przetrwalnikowe
pasożytów.
Muchy są aktywne w dzień, lubią ciepłe nasłonecznione powierzchnie. W budynkach podczas nocy lub w chłodne dni muchy zazwyczaj odpoczywają na podłogach, ścianach, sufitach. Na zewnątrz na roślinach, na ziemi, płotach, puszkach i innych tym podobnych elementach. Muchy wybierają rogi, załamania ścian i ich krawędzie oraz cienkie przedmioty, kable, struny, najchętniej ukrywają się blisko źródła pożywienia na wysokości 150–450 cm od podłoża.
Ten stosunkowo nieduży
owad
jest znany wszystkim, kosmopolityczny. Pierwotnie występował w umiarkowanej strefie klimatycznej. Został przeniesiony przez człowieka również na obszary tropikalne (w 1780 roku na pokładzie okrętu kpt. Arthura Phillipa wraz z grupą skazańców i brytyjskimi
owcami
dotarł do
Australii
w pobliże dzisiejszego
Sydney
).
Zobacz też
Owady Polski
Przypisy
Linki zewnętrzne