Na mapach: 39°17'11″N 75°36'54″W / 39.28639, -75.615

Baltimore
Flaga Flaga Baltimore
Panorama miasta Panorama miasta
Państwo	Stany Zjednoczone
stan	Maryland
Burmistrz	Sheila Dixon
Powierzchnia	238,5 km²
Położenie	39° 17' 11 '' N 75° 36' 54'' W
Wysokość	10 m n.p.m.
Ludność (2007) •  liczba ludności •  gęstość •  aglomeracja	637 455 3045,7 os./km² 2 668 056 (2007)
Nr kierunkowy	410, 443
Kod pocztowy	21201-21231, 21233-21237, 21239-21241, 21244, 21250-21252, 21263-21265, 21268, 21270, 21273-21275, 21278-21290, 21297-21298
Miasta partnerskie	Liberia Gbarnga ,   Włochy Genua ,   Japonia Kawasaki ,   Egipt Luksor ,   Ukraina Odessa ,   Grecja Pireus ,   Holandia Rotterdam ,   Chiny Xiamen ,   Egipt Aleksandria ,   Izrael Aszkelon ,   Niemcy Bremerhaven , [1]
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych Baltimore
Położenie na mapie
Strona internetowa miasta

Baltimore – miasto na wschodnim wybrzeżu USA , największe w stanie Maryland . Leży około 60 km od Waszyngtonu i tworzy z nim jeden obszar metropolitalny. Jest miastem niezależnym, a więc nie wchodzi w skład żadnego hrabstwa . Zgodnie z prawem stanu Maryland posiada status identyczny jak hrabstwo dla celów statystycznych – Państwowy Urząd Statystyczny (ang.: US Census Bureau ) uznaje hrabstwo za podstawę obliczeń i dlatego traktuje Baltimore na zasadzie równości z hrabstwem. Baltimore jest tradycyjnie ostoją Partii Demokratycznej od ponad 150 lat. Do Partii Demokratycznej należy para senatorów stanu Maryland – Barbara Mikulski i Paul Sarbanes – oboje pochodzą i mieszkają w Baltimore. Stąd pochodzi też słynny zespół baseballowy Baltimore Orioles

Dane ogólne

Baltimore jest jednym z dwudziestu największych miast USA , posiada 3 uniwersytety, bazę marynarki wojennej, liczne muzea, galerię sztuki, domy i kościoły z XVIII i XIX w. Dumą miasta jest zacumowany w Porcie Wewnętrznym USS Constelation – ostatni zwodowany ( 1854 ) żaglowy okręt USA .

Historia

W XVII wieku kilka miast o nazwie Baltimore założono nad brzegami Zatoki Chesapeake. Obecne miasto powstało w lipcu 1729 , a nazwę swą wzięło od Lorda Baltimore, ówczesnego gubernatora Prowincji Maryland. Do końca XVIII wieku miasto utrzymywało się ze składu towarów dla i z produkujących cukier wysp Morza Karaibskiego .

W czasie wojny roku 1812 Anglicy , nazywający Baltimore "gniazdem piratów" kilkakrotnie atakowali nadbrzeżny fort McHenry, ale wszystkie ich szturmy zostały odparte, a po śmierci dowódcy, generała Rossa, wycofali się na dobre. Bitwa morska, jaka się wówczas wywiązała, została po raz pierwszy w dziejach USA wygrana, co zainspirowało poetę Francisa Scotta Key do napisania wiersza " The Star-Spangled Banner " (Gwiaździsty Sztandar), który stał się później tekstem hymnu narodowego USA. Bitwa ta uwieczniona została pomnikiem wzniesionym w centrum miasta, z której to przyczyny prezydent John Quincy Adams nadał w 1827 Baltimore przydomek "Miasta Pomnika" (ang.: Monument City).

W 1851 roku miasto Baltimore zostało wydzielone z hrabstwa Baltimore jako osobna jednostka samorządowa równoważna hrabstwu.^[2]

Przed wojną secesyjną Maryland był stanem niewolniczym. W czasie wojny, aczkolwiek oficjalnie należący do Unii , uznawał dawny ustrój, a w mieście przeważały nastroje prokonfederackie. Doszło nawet do zamieszek w Baltimore ( 1861 ), w czasie których do miasta wkroczyło wojsko i okupowało je aż do zakończenia wojny w kwietniu 1865 .

W lutym 1904 w Baltimore wybuchł gwałtowny pożar, który strawił w ciągu 30 godzin ponad tysiąc pięćset budynków. Ówczesny burmistrz miasta odmówił przyjęcia pomocy z zewnątrz, mówiąc: "Baltimore will take care of its own, thank you!" (Baltimore da sobie samo radę, dziękujemy). W ciągu dwóch lat nie było już śladu po tej katastrofie.

W 1950 Baltimore osiągnęło rekordową – 950 tys. – liczbę mieszkańców, (6. miejsce wśród największych miast USA), za Detroit i przed Cleveland , ale w następnym półwieczu straciło ponad 300 tysięcy mieszkańców (głównie na rzecz przedmieść).

18 lipca 2001 w wyniku wykolejenia się pociągu z chemikaliami w tunelu pod centrum miasta wybuchł groźny pożar, który sparaliżował całe miasto. Strażacy walczyli z ogniem 9 dni i wprawdzie ugasili, ale zalali niżej położone ulice centrum, a chemikalia zmieszane z wodą spłynęły do systemu kanalizacyjnego. W 3 tygodnie później w obrębie centrum miasta wyleciały w powietrze pokrywy studzienek ściekowych, bowiem gromadzące się gazy spowodowały eksplozję. Ofiar w ludziach nie było.

W 2003 miasto padło ofiarą huraganu Isabel, który spiętrzył wody zatoki do siedmiu metrów, co spowodowało zalanie portu i okolicznych dzielnic.

Gospodarka

Baltimore jest jednym z najbardziej uprzemysłowionych obszarów USA . W mieście zlokalizowany jest przemysł lotniczy, elektromaszynowy, chemiczny, stoczniowy i hutniczy. Port Baltimore, położony w głębi zatoki Chesapeake należy do najbezpieczniejszych w USA . Przed huraganami chroni go obszerny półwysep Delmarva , podzielony pomiędzy stany Delaware , Maryland i Wirginia (stąd nazwa – Del-Mar-Va), zaś przed mroźnymi wiatrami z północy łańcuch Appalachów .

Demografia

• 1790 - 13 503
• 1800 - 26 514
• 1810 - 46 555
• 1820 - 62 738
• 1830 - 80 620
• 1840 - 102 313
• 1850 - 169 054
• 1860 - 212 418
• 1870 - 267 354
• 1880 - 332 313
• 1890 - 434 439
• 1900 - 508 957
• 1910 - 558 485
• 1920 - 733 826
• 1930 - 804 874
• 1940 - 859 100
• 1950 - 949 708
• 1960 - 939 024
• 1970 - 905 759
• 1980 - 786 775
• 1990 - 736 014
• 2000 - 651 154

Przypisy

Zobacz też

• hymn Stanów Zjednoczonych Ameryki
• Lista najwyższych budynków w Baltimore
• Bazylika Wniebowzięcia NMP w Baltimore

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona miasta Baltimore ( ang. )

• Mapy i zdjęcia lotnicze Stanów Zjednoczonych
  • Mapa ulic z Google Maps
  • Zdjęcie lotnicze lub mapa topograficzna z TerraServer-USA
  • Zdjęcie satelitarne z Google Maps i Microsoft Virtual Earth