|
Bazylika
BazylikaBazylika – w architekturze typ
kościoła
wielonawowego
(niezależnie od pełnionych funkcji kanonicznych), z
nawą główną
wyższą od naw bocznych, posiadającą okna ponad dachami naw bocznych (w odróżnieniu od
kościoła halowego
). Kościół z nawą główną bez okien, to
pseudobazylika
. Nazwa wywodzi się od greckiego słowa βασιλικός oznaczającego królewski lub stoa basilike - hala królewska. Pierwotnie bazylika pełniła funkcję sali posiedzeń sądu i zebrań na rynku w
starożytnych
Atenach
. Urzędowali w niej
archontowie
. W Rzymie bazylika stała na rynku głównym (
forum
) i pełniła rolę
hali
targowo-sądowej. Drogą naśladownictwa bazyliki rozpowszechniły się na całym terytorium
starożytnego Rzymu
. Z czasem bazyliką zaczęto też nazywać największą, reprezentacyjną salę w willach rzymskiej arystokracji. Starożytne świeckie bazyliki budowano jako budynki jedno lub wielonawowe na planie
prostokąta
, odkryte lub kryte, parterowe lub piętrowe, często z
apsydą
. Ze względu na położenie wejścia dzieli się je na bazyliki: - orientalne z wejściem (lub wejściami) na dłuższych bokach i wnętrzem z nawą środkową i nawami bocznymi
- greckie z wejściem na jednym z krótszych boków oraz z apsydą położoną naprzeciwko wejścia.
Chrześcijanie, nie chcąc korzystać ze świątyń pogańskich, ani budować budynków podobnych do nich, przyjęli za wzór swoich kościołów bazylikę grecką. System bazylikowy obowiązywał w całej
architekturze chrześcijańskiej
. Już w IV wieku wprowadzono drewnianą pochyłą
więźbę dachową
otwartą lub oddzieloną drewnianym
stropem
Innymi charakterystycznymi cechami chrześcijańskiego systemu bazylikowego są: - zasadniczo budynek ma układ podłużny, podzielony jest na część centralną (
nawa główna
), oraz nawy boczne, po jednej, dwie lub nawet trzy z każdej strony
- nawy posiadają oddzielne dachy do przykrycia części centralnej oraz naw bocznych.
- część centralna jest wyższa od naw bocznych, co umożliwia doświetlenie wnętrza przez pas górnych
okien
- wszystkie nawy są oddzielone od siebie ścianami,
filarami
lub
słupami
stanowiącymi
elementy nośne
.
Poprzez stulecia pierwotną bazylikę modyfikowano dodając
krypty
, nawę poprzeczną (
transept
),
chór
,
sklepienia
,
wieże
, przemienność podpór,
empory
,
tryforium
,
westwerk
,
kaplice
i inne elementy. W średniowieczu, mimo że wszystkie
świątynie
budowano w układzie bazylikowym, bazylikami zaczęto nazywać tylko niektóre kościoły, przede wszystkim będące siedzibami dostojników kościelnych wysokiej rangi np.
biskupa
albo
legata
papieskiego. Pośród nich w szczególności można wyróżnić
bazyliki większe
(basilica maior) oraz
bazyliki mniejsze
(basilica minor). Słynne bazyliki Źródła- Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 22. .
Zobacz też
Inne hasła zawierające informacje o "Bazylika":
Brescia
plac, który skupia wiele cennych zabytków między innymi pałac "la Loggia" (obecnie ratusz).Bazylika San Salvatore (VIII w.)Stara katedra (XI w.)Nowa katedra (XVIII w.), której ...
Brno
náměstí Svobody, poza tym też budynki zajmowane obecnie przez administrację miejską i uniwersytet.Bazylika pw. Wniebowzięcia NMP i klasztor
augustianów
(do
1783
roku
cysterek
) - ...
Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kownie
Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w KownieBazylika archikatedralna Świętych Apostołów ...
Stanisław Hozjusz
chełmiński
Sakra biskupia
16 marca
1550
Kreacja kardynalska
26 lutego
1561
S. Lorenzo in Panispernaprzez
Piusa IV
Kościół tytularny
Bazylika Najświętszej Maryi Panny na Zatybrzu
Medal Hozjusza, z ok. 1561Stanisław Hozjusz herbu ...
1986
Glemp
udał się z wizytą do Polonii Kanadyjskiej.
22 października
–
Gdańsk
–
Bazylika Mariacka
została podniesiona do rangi konkatedry
diecezji gdańskiej
.
30 października
– wizyta ...
Michał Rożek
Albert (
2005
)Urbs celeberrima. Przewodnik po zabytkach Krakowa (
2006
)Alter Roma. Święte miejsca Krakowa (
2007
)Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie. (wraz z Edwardem Stochem SJ, ...
Małopolska Droga św. Jakuba
Jakuba
Długość trasy: 31 km. Etap IVChotel Czerwony – kościół św. BartłomiejaWiślica – Bazylika kolegiacka
Skotniki Duże
Baranów
Dobrowoda
– nocleg
kościół św. Marii Magdaleny
Budzyń
alternatywnie Wyspa, gdzie pielgrzymi mogą ...
Józef Kowalczyk
Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Portugalia)
Strona internetowa duchownego
Sukcesja apostolskaData konsekracji
20 października
1989
Miejscowość
Watykan
Miejsce
Bazylika watykańska
Konsekrator
Jan Paweł II
Współkonsekratorzy
Edward Idris Cassidy
Francesco Colasuonno
Konsekrowani biskupi
Wacław Świerzawski
28 kwietnia 1992
Jan Chrapek
6 ...
Jacek Odrowąż
lub puszka i figura Matki BoskiejPatron
Litwy
,
archidiecezji katowickiej
i
opolskiej
Szczególne miejsca kultuKraków,
Bazylika Trójcy Świętej
(grób Świętego) Jacek (Hiacynt) Odrowąż-Wojtkowicz
herbu Odrowąż
(ur.
1183
...
Maria Kazimiera d'Arquien
1676
do
1696
Żonakróla
Jana III Sobieskiego
Poprzedniczka
Eleonora Habsburżanka
Następczyni
Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna
Dane biograficzneUrodzona
28 czerwca
1641
Koronowana
2 lutego
1676
Zmarła
1716
Pochowana
Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie
Ojciec
Henryk Albert de la ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Bazylika":
011. Cesarstwo Bizantyjskie (plansza 12)
wizerunkami świętych oraz scenami biblijnymi. Jedną z takich budowli była Hagia Sophia (Bazylika Mądrości Bożej zbudowana w VI w.), która przez kilka wieków stanowiła ...
017. Dorobek kultury Rzymu (plansza 4)
...
033b. Kultura wczesnego i pełnego średniowiecza. Czas kościołów i wielkich katedr (plansza 15)
...
|
