Bazylika Saint Denis (
fr.
basilique Saint-Denis) –
nekropolia
królów francuskich, w której zostali pochowani prawie wszyscy monarchowie francuscy. Bazylika znajduje się w
mieście o tej samej nazwie
, które jest obecnie północnym przedmieściem
Paryża
.
Święty Dionizy
, patron
Francji
i zarazem bazyliki, był według legendy pierwszym
biskupem
Paryża. Na miejscu jego pochówku wzniesiono początkowo kaplicę.
Dagobert I
ufundował
opactwo
i sprowadził do Saint-Denis
benedyktynów
.
Historia Bazyliki
Budowę obecnej bazyliki, jednej z pierwszych budowli wzniesionych w stylu gotyckim, rozpoczęto w
1136
za czasów opata
Sugera
, prace zakończono dopiero u schyłku
XIII wieku
. Opactwo służyło przez wieki jako sceneria uroczystości pogrzebowych i miejsce pochówku królów Francji. W
sarkofagach
, często zdobionych rzeźbami, pochowani zostali wszyscy monarchowie francuscy rządzący od
X wieku
do
1789
. Brakuje tu tylko szczątków:
W
1793
roku, podczas
rewolucji
, bazylika padła łupem tłumu. We wrześniu kościół obrabowano i zdewastowano, a w dniach 12-25 października, na polecenie parlamentu rewolucyjnego, zbezczeszczono groby królewskie. Rozkopano krypty, otwarto trumny ze zwłokami monarchów francuskich, po czym wszystkie odkryte szczątki wrzucono do dwóch rowów wykopanych nieopodal bazyliki. Doły zalano wapnem gaszonym i zasypano ziemią. Archeolog Aleksander Lenoir ocalił większość rzeźb, przenosząc je do muzeum. Pozostałe zostały rozbite, po czym usypano z nich w Paryżu kopiec ku czci bohaterów rewolucji:
Marata
i Pelletiera de Saint-Fargeau. Kościół został ponownie otwarty z polecenia
Napoleona Bonaparte
w
1806
.
Po
restauracji
Burbonów
rozpoczęto poszukiwania zwłok
Ludwika XVI
i
Marii Antoniny
– po egzekucji ich ciała zostały zakopane w masowych grobach na
cmentarzu św. Magdaleny
(niedaleko miejsca, gdzie obecnie znajduje się Kościół św. Magdaleny) i przykryte
wapniem
.
21 stycznia
1815
ciała odnaleziono, zidentyfikowano (ponad dwadzieścia lat po egzekucji) i przeniesiono do
krypty
bazyliki. W
1817
, na polecenie króla Ludwika XVIII rozpoczęto poszukiwania mogił ze zwłokami monarchów francuskich. Odkryto je 18 stycznia, po czym dokonano ekshumacji i z zachowaniem ceremoniału ponownie pochowano w krypcie bazyliki, w pięciu trumnach, ponieważ szczątków nie udało się zidentyfikować. W
1824
zmarł
Ludwik XVIII
i był ostatnim królem Francji, który został pochowany w Saint-Denis. Jego grobowiec umieszczono w pobliżu grobów jego brata i bratowej (Ludwika XVI i Marii Antoniny). W wyniku renowacji prowadzonej pod kierunkiem
Eugène Viollet-le-Duca
do bazyliki wróciły posągi królów. W bazylice pochowano również wszystkich członków francuskiej rodziny królewskiej, zmarłych między
1815
a
1830
.
Do krypty przeniesiono szczątki
Ludwika VII
, który pierwotnie pochowany został w opactwie Saint-Point i dlatego uniknął profanacji przez rewolucjonistów. W
2004
do bazyliki przeniesiono zmumifikowane serce, należące prawdopodobnie do
Ludwika XVII
(syna Ludwika XVI i Marii Antoniny), który w
1795
zmarł w więzieniu
Temple
i prawdopodobnie pochowany został na cmentarzu przy
kościele Sainte Marguerite w Paryżu
.
Królowie Francji pochowani w bazylice
Nagrobek Filipa IV Pięknego
Nagrobek Ludwika XII i Anny Bretońskiej
Wyidealizowane posągi Ludwika XVI i Marii Antoniny
Królowe Francji pochowane w bazylice
