Biathlon, biatlon, dwubój zimowy, bieg patrolowy (
łac.
bi – dwu,
gr.
áthlon – zawody, nagroda) – specyficzna
zimowa
dyscyplina
sportowa
, łącząca
biegi narciarskie
ze
strzelectwem
. Polega na biegu na określonym dystansie (zwykle od 7.5 do 20 km), w czasie którego zawodnicy 2 lub 4 razy zajmują stanowiska na strzelnicy, przyjmując postawę stojącą lub leżącą, oddając za każdym razem po 5 strzałów. Rozgrywany jest również
biathlon letni
.
Biathlon jest popularną dyscypliną w
Niemczech
,
Rosji
,
Włoszech
i części
Skandynawii
.
Historia
Początki biathlonu można wiązać z ćwiczeniami
norweskich
żołnierzy. Pierwsze zawody w biathlonie zostały rozegrane w
1767
, kiedy współzawodniczyły ze sobą kompanie norweskich pograniczników. Stopniowo sport ten stawał się coraz bardziej popularny w całej Skandynawii.
Biathlon został zademonstrowany po raz pierwszy podczas
Zimowych Igrzysk Olimpijskich
w
1924
. Pojawił się też jako dyscyplina pokazowa podczas kolejnych Igrzysk w
1928
,
1936
i
1948
. Nie został uznany za dyscyplinę olimpijską z racji niewielkiej liczby państw, które wystawiały swoich biathlonistów. W
1958
odbyły się pierwsze
mistrzostwa świata w biathlonie
, a dwa lata później biathlon pojawił się też na
Zimowych Igrzyskach Olimpijskich
.
Ciałem zarządzającym biathlonem jest
Międzynarodowa Unia Biathlonu
(International Biathlon Union, IBU), która oficjalnie powstała w
1998
, kiedy to wydzieliła się z powstałej w
1948
Międzynarodowej Unii Pięcioboju Nowoczesnego i Biathlonu (Union Internationale de Pentathlon Moderne et Biathlon, UIPMB).
Mistrzowie
Zasady
Szczegółowe zasady można znaleźć na stronie IBU pod tym adresem:
IBU Rule Book
Bieg narciarski
W biegu narciarskim w biathlonie dozwolone są wszystkie techniki narciarskie. Zawodnicy wyposażeni są jedynie w narty, których długość nie może być dłuższa niż wysokość zawodnika pomniejszona o 4 cm, oraz kijki.
Strzelanie
Andrea Nahrgang przygotowująca się do strzelania
Karabinek o masie 3,5 kg wraz z amunicją musi znajdować się podczas całego biegu na plecach zawodnika. Używane są karabinki
kalibru
5,6 mm. Muszą być ładowane ręcznie przez zawodników, nie można używać broni samoczynnej lub samopowtarzalnej.
Cele na strzelnicy znajdują się w odległości 50 m. Przy każdym strzelaniu zawodnik musi trafić w 5 krążków o średnicy 45 mm w pozycji leżącej lub 115 mm w pozycji stojącej. Tarcza strzelnicza wyposażona jest w specjalny mechanizm, który automatycznie zasłania trafiony cel białym krążkiem. Dzięki temu biatloniści są na bieżąco informowani co do skuteczności na strzelnicy.
Konkurencje
Bieg indywidualny
Indywidualny bieg (IN = individual) na 20 km mężczyzn i 15 km kobiet jest najstarszą biatlonową konkurencją. Zawodnicy oddają po 4 rundy strzałów, po dwa razy w każdej pozycji. Za każdy nietrafiony cel dodawana jest minuta kary. Podobnie jak w biegu sprinterskim zawodnicy startują w odstępach czasowych.
Bieg sprinterski
Bieg sprinterski (SP = sprint) w biathlonie rozgrywane jest na dystansie 10 km dla mężczyzn lub 7,5 km dla kobiet. Zawodnicy pojawiają się dwa razy na strzelnicy, gdzie oddają po 5 strzałów, raz w pozycji leżącej, raz w pozycji stojącej. Za każdy błąd muszą pokonać dodatkowe 150 m rundy karnej. Zawodnicy wypuszczani są do biegu w odstępach czasowych, zazwyczaj co 30 sekund. Gdy zawodnik nie trafi do celu i nie przejedzie za to rundy karnej zostają mu doliczone 2 minuty kary. Jest jedną z najczęściej rozgrywanych konkurencji biathlonowych.
Bieg pościgowy
W biegu pościgowym (PU = pursuit) biathloniści startują zgodnie z różnicami czasowymi uzyskanymi we wcześniejszym wyścigu, najczęściej sprintu. Tym samym, zawodnik, który pierwszy przekroczy linię mety jest zwycięzcą tego biegu. Bieg pościgowy rozgrywany jest na dystansie 12,5 km dla mężczyzn i 10 km dla kobiet, każdy zawodnik wykonuje 4 strzelania (2 leżąc, 2 stojąc), a każdy błąd karany jest dodatkową rundą o długości 150 m.
Bieg ze startu wspólnego
W biegu ze startu wspólnego (MS = mass start) wszyscy zawodnicy startują w tym samym czasie, co ogranicza liczbę zawodników, by uniknąć tłoku na strzelnicy. Bieg ten rozgrywany jest na dystansie 15 km dla mężczyzn i 12,5 km dla kobiet, każdy zawodnik wykonuje 4 strzelania (2 leżąc, 2 stojąc), za każdy błąd zawodnik musi pokonać karną rundę o długości 150 m. Podczas zawodów Pucharu Świata w biegu masowym startuje pierwsza trzydziestka klasyfikacji generalnej.
Bieg sztafetowy
W sztafecie (RL = relay) startuje po czterech zawodników, z których każdy pokonuje 7,5 km (dla mężczyzn) i 6 km (dla kobiet) i oddaje dwie serie strzałów na strzelnicy, po jednej w każdej pozycji. Na każde pięć celów na strzelnicy zawodnik może wykorzystać aż 8 nabojów, z tym, że 3 ostatnie może doładować pojedynczo na strzelnicy. Dopiero jeżeli mimo użycia wszystkich nabojów pozostały nietrafione krążki, zawodnik musi wykonać karną rundę o długości 150 m za każdy błąd. Wszyscy zawodnicy z pierwszej zmiany startują w tym samym czasie. By dokonać ważnej zmiany zawodnik jednej zmiany musi dotknąć zawodnika kolejnej zmiany.
Bieg sztafetowy mieszany
W biegu sztafetowym mieszanym startuje po czterech zawodników (dwóch mężczyzn i dwie kobiety). Pierwsza zmiana (kobiety) startują tak jak w biegu ze startu wspólnego. Drugą zmianę również wykonują kobiety. Każda przebiega po 6 km. Następnie biegną mężczyźni, przebiegają po 7,5 km. Najpierw oddają strzał na leżąco, a potem na stojąco. System strzelania (kary) u kobiet i mężczyzn taki jak w sztafetach.
Bieg drużynowy
W biegu drużynowym (TM = team) czterech zawodników z jednej drużyny biegnie razem. Na strzelnicy za każdym razem strzelają tylko dwaj z nich – dwóch tylko w pozycji leżącej, pozostałych dwóch tylko w pozycji stojącej. W przypadku błędu karną rundę pokonać muszą ci zawodnicy, którzy nie strzelali. Biathloniści muszą razem przyjeżdżać i opuszczać strzelnicę. Na mecie muszą pojawić się także razem, a różnice czasów między nimi nie może przekraczać łącznie 15 sekund, w przeciwnym razie otrzymują karę czasową jednej minuty. Ze wszystkich konkurencji biathlonowych ta rozgrywana jest najrzadziej.
| Bieg Indywidualny | Sprint | Bieg Pościgowy | Bieg Masowy | Sztafeta | Sztafeta mieszana |
---|
Mężczyźni | 20 km | 10 km | 12,5 km | 15 km | 4 x 7,5 km | 2 x 7,5 km + 2 x 6 km |
Kobiety | 15 km | 7,5 km | 10 km | 12,5 km | 4 x 6 km |
Juniorzy | 15 km | 10 km | 12,5 km | 12,5 km | 4 x 7,5 km | - |
Juniorki | 12,5 km | 7,5 km | 10 km | 10 km | 3 x 6 km | - |
Juniorzy młodsi | 12,5 km | 7,5 km | 10 km | 10 km | 3 x 7,5 km | - |
Juniorki młodsze | 10 km | 6 km | 7,5 km | 7,5 km | 3 x 6 km | - |
Start | co 30 Sekund | co 30 Sekund | wg kolejności sprintu | Wspólny | Wspólny | Wspólny |
Strzelanie | leżące, stojące, leżące, stojące | leżące, stojące | leżące, leżące, stojące, stojące | leżące, leżące, stojące, stojące | każdy zawodnik leżące-stojące | każdy zawodnik leżące-stojące |
Kary za strzelanie | Karna minuta | Karna runda (150 m) | Karna runda (150 m) | Karna runda (150 m) | Doładowania(3) lub/i karna runda | Doładowania(3) lub/i karna runda |
PŚ
-Premiera | 1978/79 | 1978/79 | 1996/97 | 1998/99 | 1978/79 | 2004/05 |
MŚ
-Premiera |
1958
|
1974
|
1997
|
1999
|
1966
|
2005
oraz
2007
|
Premiera Olimpijska |
1960
|
1980
|
2002
|
2006
|
1968
| - |
Polskie kluby biathlonowe
- AZS AWF Wrocław
- Między szkolny Klub Sportowy "KARKONOSZE" Jelenia Góra
- Międzyszkolny Klub Sportowy "DUSZNIKI ZDRÓJ"
- Uczniowski Klub Narciarski Czarny Bór
- Iwonicki Klub Narciarski "GÓRNIK" Iwonicz Zdrój
- MSS "SOKÓŁ" Rymanów
- Narciarski Klub Sportowy
Dynamit Chorzów
- KS Ryfama Rybnik
- AZS AWF Katowice
- Biathlonowy Ludowy Klub Sportowy Żywiec
- Uczniowski Klub Sportowy "LIDER" Katowice
- Biathlonowy Klub Sportowy "Wojsko Polskie-Kościelisko"
- Uczniowski Ludowy Klub Sportowy "JODŁA" Bodzentyn
- Uczniowski Klub Sportowy "G-8 BIELANY" Warszawa
-
Międzyszkolny Klub Sportowy "DRAGON" Chełm
- Międzyszkolny Klub Sportowy "HERMES" Gryfino
Znane centra biathlonowe
Gry komputerowe o tematyce biathlonowej
- Biathlon 2003
- Biathlon 2004
- Biathlon 2005
- Biathlon 2006: Go for Gold
- Biathlon Champion 2007
- RTL Biathlon 2007
- RTL Biathlon 2008
- RTL Biathlon 2009
Zobacz też
Linki zewnętrzne