Bitwa pod Pydną – po wylądowaniu na wschodnim wybrzeżu
Macedonii
22 czerwca
168 p.n.e.
[1]
armia rzymska
pod wodzą
Emiliusza Paulusa
starła się z Macedończykami pod Pydną.
Podstawową formacją armii macedońskiej była
falanga
, tworzona przez uzbrojonych w długie, 7-metrowe włócznie, miecze i niewielkie tarcze żołnierzy, walczących w zwartym, ciasnym szyku. Atakujące frontalnie oddziały falangistów siały postrach w całym świecie hellenistycznym.
Rzymianie stawiali na doskonale zorganizowane, złożone z licznych, dobrze współpracujących pododdziałów (centurii, manipułów) legiony. W przeciwieństwie do Macedończyków większość legionistów (
principes
i
hastati
) była ciężko uzbrojona w
oszczepy
(pilum) do miotania i
krótkie miecze
. Rzymianie nosili też większe od Macedończyków, owalne tarcze. Biedniejsi, lżej uzbrojeni żołnierze (
velites
) stanowili wsparcie podstawowych linii legionów, a żołnierze najstarsi (
triarii
) nie byli uzbrojeni w oszczepy, mieli za to dłuższe włócznie i walczyli w sposób podobny do greckiej falangi. Rzymscy dowódcy liczyli na olbrzymią manewrowość i dyscyplinę swoich podwładnych.
Emiliusz Paulus zmusił Macedończyków do walki w trudnym terenie. Na początku bitwy falanga macedońska uderzyła frontalnie na legiony, długie włócznie falangistów wbiły się w tarcze Rzymian i obydwie armie – szczepione – stały się przez pewien czas niezdolne do manewru. Jednakże nierówności terenu oraz ostrzał z linii rzymskich spowodowały powstanie wyrw w zwartym szyku Macedończyków. Rzymianie wprowadzali w nie natychmiast swoje pododdziały, poszerzając je i "skracając dystans". W ten sposób falanga – nie mogąc atakować długimi włóczniami – stała się bezbronna wobec Rzymian. Rozpoczęła się rzeź.
Rzymianie zabili w ciągu godziny 20 000 Macedończyków przy stosunkowo niewielkich (około 1000 legionistów) stratach własnych. Wojska rzymskie wygrały bitwę, jak i całą wojnę – trzecią z kolei. Skutkiem bitwy pod Pydną było podporządkowanie Macedonii Rzymowi.
Falanga zniknęła na zawsze z historii wojen[]. Jej miejsce – na przeszło sześćset lat – zajął legion.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Praca zbiorowa pod redakcja
Aleksandra Krawczuka
,
2005
, Wielka Historia Świata Tom 3 Świat okresu cywilizacji klasycznych, str. 278, Oficyna Wydawnicza FOGRA, .
