www.szkolnictwo.pl

Bogurodzica

Bogurodzica - polska pieśń religijna, będąca najstarszym zabytkiem poezji i muzyki narodowej. W XV w. nazwana przez Jana Długosza carmen patrium. Przez szereg lat pełniła rolę hymnu polskiego. Śpiewało ją rycerstwo polskie idąc do boju, m.in. pod Grunwaldem i Nakłem. Cała pieśń liczy 20 zwrotek, które powstawały prawdopodobnie od XIII. w. Najstarszy odpis Bogurodzicy, pochodzący z ok. 1408, znajduje się w Bibliotece Jagiellońskiej. Pierwszy raz ogłoszona drukiem w statucie kanclerza Jana Łaskiego w 1506 roku z informacją, że jej autorem jest św. Wojciech. Większość współczesnych badaczy odrzuca jednak jego autorstwo. Autor Bogurodzicy jest nieznany. W pierwotnej postaci obejmuje 2 strofy. Pierwsza zwracająca się do NMP, a druga z prośbą do Jezusa. Ma charakter meliczny: jest utworem do śpiewania. Najstarszy znany zapis tekstu Bogurodzicy – obejmujący 2 strofy opatrzone nutami – pochodzi z początku XV wieku, w 1408 zapisany został na tylnej wyklejce zbioru kazań łacińskich skopiowanych przez wikarego w Kcyni na Kujawach, Macieja z Grochowa. Od połowy XV wieku do pierwotnego tekstu pieśni dopisywano kolejne strofy. Badania z zakresu historycznej stylistyki i analizy estetycznej liryki polskiego średniowiecza wykazały celową organizację tworzywa Bogurodzicy, określając to wprost jako "artyzm", czyli biegłość nieznanego autora w mistrzowskim ukształtowaniu tworzywa. Pieśń zawiera paralelnie budowane wersy, rymy zewnętrzne i wewnętrzne, paradoksy i antytezy. Tekst budowany jest przy zastosowaniu podwajania elementów formalnych: dwie strofy, druga dwukrotnie większa od pierwszej, dwoje adresatów, podwajane ogniwa wersów. Przy tej mnogości środków stylistycznych pieśń jest zwięzła, zachowując cechy gatunkowe tropu jako utworu lapidarnego. To wypowiedź zarazem intelektualna i modlitewna. Według wspomnianych badań Bogurodzica stanowi wyrafinowany tekst poetycki. Ułożona została wierszem intonacyjno-zdaniowym. Jest inspiracją współczesnych artystów (w opracowaniu jazzowym na albumie Bogurodzica P. Barona).

Inne hasła zawierające informacje o "Bogurodzica":

Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" które odbyły się w Watykanie. 3 kwietnia – Na Jasnej Górze otwarto wystawę "Bogurodzica – splendor Rzeczypospolitej obojga Narodów". Wystawę zorganizowano w XVII-wiecznym Bastionie Św. ...

Dzwon Zygmunta polskim dzwonem aż do roku 2000, kiedy przewyższył go rozmiarem dzwon Maryja Bogurodzica . Znaczenie w kulturze PolskiZawieszenie dzwonu Zygmunta Jana Matejki (1874)Bicie w dzwon ...

Literatura – przegląd chronologiczny Jan Długosz 1476 – Vita et mores Gregorii Sanocei – Filip Kallimach 1407 – Bogurodzica – najstarsza polska pieśń religijna i najstarszy polski tekst poetycki datowany ...

Muzyka w średniowieczu rodzimych i przybranych patronów. Do najstarszych i najcenniejszych zabytków polskiej muzyki należy Bogurodzica - jednogłosowa, ametryczna (śpiewana poza taktem), melizmatyczna pieśń religijna z XIII ...

Adolf Chybiński Muzyczny" (1928–1931, 1948–1950) i "Polski Rocznik Muzykologiczny" (1935–1936). Ogłosił ponad 600 publikacji, m.in.:" Bogurodzica " pod względem historycznomuzycznym (1907)O metodach zbierania i porządkowania melodyj ludowych (1907)Materiały ...

Kościół św. Antoniego we Lwowie znajdują się osiemnastowieczne obrazy w rokokowych ramach. Do najcenniejszych należny późnogotycki obraz Bogurodzica z Chrystusem i świętą Anną z 1520. W kościele znajdują się ...

Ikona Za plecami Chrystusa często umieszcza się krzyż z inskrypcjami. Z prawej strony Bogurodzica podtrzymuje i przytula syna. Deesis ( łac. z gr. Δεομαι, modlitwa, prośba) – ...

Ikonostas Dzieciątkiem w przedstawieniu Hodigitria lub Eleusa . Hodegetria (gr. wskazująca drogę, przewodniczka) to Bogurodzica siedząca lub stojąca, która trzyma Chrystusa na lewym ramieniu a prawą ...

Literatura polska - średniowiecze Karta z Psałterza floriańskiego Bogurodzica , rękopis z roku 1407 Jan Długosz na tablicy erekcyjnej w KrakowieGarbarz – ...

Tomus ad Flavianum ...

Inne lekcje zawierające informacje o "Bogurodzica":

Zabytki języka polskiego (plansza 9) e height=380 width=770 > Bogurodzica Bogurodzica to najstarsza zachowana pieśń religijna, a jednocześnie nasz pierwszy hymn ...

Zabytki języka polskiego (plansza 19) e height=380 width=770 > Objaśnienie wybranych form z Bogurodzicy Bogurodzica. Jest to wyraz złożony, tzw. zrost. Oba człony (Bóg i rodzica) ...

Zabytki języka polskiego (plansza 18) e height=380 width=770 > Formy archaiczne w pieśni Bogurodzica Bogurodzica jest bardzo cennym zabytkiem języka polskiego, gdyż zawiera wiele form ...