Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną. Bojkowie
BojkowieBojkowie –
grupa etniczna
ukraińskich
górali mieszanego pochodzenia:
rusińskiego
i
wołoskiego
, zamieszkująca
Karpaty Wschodnie
od Wysokiego Działu w
Bieszczadach
na zachodzie, do doliny
Łomnicy
w
Gorganach
. Na zachodzie sąsiadowali z
Łemkami
, na wschodzie z
Hucułami
. Język Bojków jest jednym z dialektów
języka rusińskiego
, z wielkim wpływem
języka staro-cerkiewno-słowiańskiego
, a także wpływami języków: polskiego, słowackiego, węgierskiego i rumuńskiego.[1] Historycy i etnografowie
polscy
[2],
ukraińscy
[3] i inni prezentują różne warianty pochodzenia tego ludu. Między innymi: W XIX w. ukraińscy poeci i etnografowie, przedstawiciele cerkwi greckokatolickiej tzw.
Ruskiej trójcy
–
Markijan Szaszkiewycz
,
Iwan Wahylewycz
i
Jakiw Hołowacki
uważali[], że Bojkowie są potomkami zeslawizowanych celtyckich plemion, które żyły w Centralnej Europie w VI w. p.n.e. Podobny pogląd prezentował w XX wieku ukraiński badacz Serhij Szeluchyn (Serhij Šeluchyn).[4] Natomiast
Roman Reinfuss
twierdzi, że na terytorium Polski Bojkowie to potomkowie osadników rusko-wołoskich, osiadłych na tych terenach głównie w XVI w.[5] Podobny pogląd prezentowali
Adam Fastnacht
,
Tadeusz Mikołaj Trajdos
i dr
Jerzy Czajkowski
. Z kolei
Tadeusz Sulimirski
przedstawił w 1974 r. kontrowersyjny pogląd na temat pochodzenia Bojków i Łemków. Podważa on całkowicie tezę o wędrówkach pasterzy wołoskich. Twierdzi, że Wołosi to autochtoni, potomkowie pasterzy dacko-trackich zaludniających dawniej tę część Karpat. W pewnym okresie stali się oni rolnikami. Natomiast grupa etnograficzna Bojków powstała w wyniku stopniowej kolonizacji gór przez ludność ruską zamieszkującą doliny[6]. W latach 90. XX wieku prof.
Paul Robert Magocsi
oraz prof.
Paul Best
zaliczyli tę mniejszość autochtoniczną do narodu karpatoruskiego, twierdzą oni, że na terenie obecnej
Polski
,
Słowacji
,
Ukrainy
i
Serbii
mieszka około 1 200 000 społeczność o proweniencji karpatoruskiej do której obok Bojków zaliczyli również
Łemków
i
Hucułów
, wobec których nie powiodły się próby ukrainizacji oraz, że ludność ta ma nadal poczucie swojej rusińskiej odrębności narodowej z aspiracjami do stania się czwartym narodem wschodniosłowiańskim, obok
Ukraińców
,
Rosjan
i
Białorusinów
[7][8],. NazwaPochodzenie nazwy Bojko nie jest do końca wyjaśnione. W literaturze spotyka się ją w roku 1811, potem w pracach Wincentego Pola, choć pierwszy znany zapis nazwy "Bojko" pochodzi z roku 1607. Niektórzy ukraińscy badacze (np. professor Serhii Shelukhyn) wiążą ją z nazwą plemienia celtyckiego Boii (
Bojów
). Na ogół panuje pogląd, że wywodzi się ona od partykuły boje (boj), używanej często w gwarze tej grupy, w znaczeniu "tak". Inna wersja wyprowadza ją od nazwy handlarzy wołami i solą. Słowa "bojko" miano dawniej używać na określenie upartego wołu. Stąd przezwisko "bojko" miało być stosowane jako synonim człowieka zacofanego i prymitywnego. W drugiej połowie XIX wieku pod wpływem literatury nazwa upowszechniła się, przechodząc proces ewolucji, od przezwiska do nazwy oficjalnej. Bojkowie nazywali siebie Hyrniakami lub Werhowyńcami[9]. Lokalizacja- Na zachodzie granica pomiędzy
Łemkami
a Bojkami przebiegała głównie wododziałem przez
Okrąglik
,
Jasło
,
Małe Jasło
, Rożki do
Cisnej
, następnie przez
Hon
,
Osinę
,
Sasów
,
Wołosań
,
Jaworne
,
przełęcz Żebrak
,
Chryszczatą
, Dział do
Suliły
.
- Na północy wsiami bojkowskimi były: Kamionki,
Sukowate
,
Żernica Wyżna
,
Berezka
,
Bereźnica Niżna
,
Łobozew
,
Równia
,
Hoszów
,
Ustrzyki Górne
,
Lutowiska
,
Czarna
,
Baligród
,
Cisna
i
Stebnik
. Na północ od nich, po obu stronach drogi z
Olszanicy
do
Ustrzyk Dolnych
i
Krościenka
, znajdowały się wsie o mieszanych cechach bojkowsko-łemkowsko-doliniańskich.
HistoriaW starożytności ziemie zamieszkiwane kiedyś przez Bojków, zaludniały plemiona
Lugiów
, powszechnie wiązane z
kulturą przeworską
, następnie
puchowską
tracko-celtycką. Po okresie
wędrówek ludów
(IV – VII w.), na tereny te napłynęła ludność
sarmacka
(
Antowie
,
Biali Chorwaci
) związana z
kulturą praską
, a od przełomu wieku VII / VIII plemiona lechickich
Lędzian
. W połowie IX wieku Lędzianie zostali pobici przez koczowniczych
Madziarów
. Od połowy X wieku rozpoczął się powolny napływ
Słowian wschodnich
. W połowie XI wieku ludność lędziańska została wysiedlona w głąb Rusi w dorzecze rzeki
Roś
, pozostali ulegli rutenizacji. W okresie wczesnego średniowiecza tereny karpackie i podkarpackie były słabo zaludnione. Stan taki był wynikiem ponad 100-letniej zależności lennej tych ziem od chanatu tatarskiego. Osadnictwo na tym obszarze rozpoczęło się na szerszą skalę dopiero w okresie późnego średniowiecza (XIV/XV wiek). Intensywna kolonizacja rozpoczęła się z chwilą przyłączenie tych ziem do Korony polskiej w roku
1339
oraz zrzuceniem zależności od chanatu mongolskiego. Po
II wojnie światowej
część terenów zamieszkanych przez Bojków (około 1/4) znalazła się w
Polsce
. Większość Bojków natomiast wysiedlono do
USRR
, resztę w wyniku
Akcji "Wisła"
rozproszono po Polsce. Dzisiaj Bojkowie żyją głównie w obwodach
iwanofrankowskim
,
lwowskim
i
zakarpackim
[10]. Przypisy- ↑
Boykos
- ↑ prof.
A. Fastnacht
, prof.
R. Reinfuss
, T.M. Trajdos, dr.
J. Czajkowski
, dr.
A. Wielocha
- ↑
Iwan Franko
, R. Kyrchiv, M. Utrysko, V. Konoplia
- ↑
Émigré Archival Ucrainica Retrieved: Prague, Kyiv, and Moscow
- ↑
Opis wraz z fotografiami Romana Reinfussa
- ↑ Tadeusz Sulimirski, Trakowie w północnych Karpatach i problem pochodzenia Wołochów
- ↑ "Czy w XX w. w Europie Środkowo-Wschodniej powstają nowe narody?". J. Lewandowski [w:] Wokół antropologii kulturowej, pod red. M. Haponiuka i M. Rajewskiego, Lublin 1999, s.42-43
- ↑
[1]
konferencja naukowa Czy istnieje czwarta Ruś? Wokół tożsamości kulturowej w regionie karpacki
- ↑
[2]
Bojkowie – strona gimnazjum w Czarnej, art. bez podania źródeł
- ↑
http://www.encyclopediaofukraine.com/people.asp
Encyclopedia of Ukraine, Boikos
Literatura Zobacz też Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Bojkowie":
Ukraińskie Zjednoczenie Narodowo-Demokratyczne
...
Bojkowie
БойкиGodło narodoweNazwa polskaBojkowie, BojkiRejon
Ukraina
Bojkowszczyzna
Językgwary bojkowskie (rusińskie)Religia
grekokatolicyzm
,
unityzm
,
rzymski katolicyzm
,
prawosławie
Grupa
Ukraińcy
Bojkowie –
grupa etniczna
ukraińskich
...
Dolinianie
...
Huculi
...
Łemkowie
...
Bieszczady
...
Góry Sanocko-Turczańskie
...
Wetlina
...
Górale
...
Akcja Wisła
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Bojkowie":
241. Charakterystyka regionów geograficznych. Tatry i Bieszczady (plansza 8)
...
|