Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Brachygrafia

Brachygrafia

Brachygrafia – jedna z nauk pomocniczych historii , będąca działem paleografii . Zajmuje się badaniem i rozszyfrowywaniem skrótów. Bardzo istotna dla historyków mediewistów (w średniowiecznej łacinie i grece bardzo często używano skrótów w piśmie).

Łaciński system skrótów dzieli się na:

  • abbreviatio per suspensionem (suspensja) – skracanie przez ucięcie części wyrazu i pozostawieniu tylko początkowej części;
  • abbreviatio per contractionem (kontrakcja) – skracanie przez ściągniecie, usunięciu ulega środkowa część wyrazu, pozostaje początek i koniec wyrazu, czasem także jakaś środkowa litera;
  • abbreviatio per signum abbreviationis – zastępowanie sylab specjalnymi znakami.

Starożytność posługiwała się przede wszystkim suspensją , kontrakcja występuje rzadko, przy skrótach prawniczych (notae iuris). Natomiast w średniowieczu najpopularniejszą metodą skracania była kontrakcja.

Najważniejszym dziełem w zakresie skrótów używanych w pismach łacińskich jest A. Cappellego Dizionario di abbreviature latini ed italiani, wydany w Mediolanie w 1912 . Link do kopii w internecie .

Skróty w łacinie

  • A. :Anno (roku)
  • A.C. :Anno Currente (w roku bieżącym)
  • A.Ch.N. :Ante Christum Natum (przed narodzinami Chrystusa)
  • A.D. :Anno Domini (roku pańskiego)
  • A.M. :Ante Meridiem (przed południem)
  • A.M.D.G. :Ad Maiorem Dei Gloriam (ku większej chwale Bożej)
  • A.U.C. :Ab Urbe Condita (od założenia Miasta - czyli Rzymu)
  • B. :Beatus (Błogosławiony)
  • B.V.M. :Beata Virgo Maria (Błogosławiona Dziewica Maria)
  • CA :Circa (około)
  • CAP. :Caput (rozdział)
  • COS. :Consule (za konsulatu ...)
  • COSS. :Consulibus (za konsulatu konsulów ...)
  • C.T. :Cum Tempore (z dopuszczalnym czasem spóźnienia się)
  • CV :Curriculum Vitae (życiorys)
  • D. :Denarius (denar)
  • DEL. :Deletum (zniszczone, zepsute)
  • DEL. : Delineavit (narysował)
  • D.O.M. :Deo Optimo Maximo (Bogu największemu i najwyższemu)
  • DR Med. :Doctor Medicinae (doktor medycyny)
  • DR Phil. :Doctor Philosophiae (doktor filozofii)
  • D.V. :Deo Volente (z wolą boską)
  • E.G. :Exempli Gratia (na przykład)
  • EP. :Episcopus (biskup)
  • E.S.P. :Et Sic Porro (i tak dalej)
  • ETC. :Et Cetera (i tak dalej)
  • ET SEQ. :Et Sequentes (i następni)
  • EXC. :Excussit (wygrawerował, odlał)
  • F. :Fecit (wykonał)
  • F. :Femininum (rodzaj żeński)
  • F. :Fiat (niech się stanie)
  • HIST. :Historicus (historyk, historyczny)
  • H.S.T. :Hic Sepultus Est (został tu pochowany)
  • H.T. : Hoc Tempore (w tym czasie)
  • IB. :IBID. - Ibidem (tamże)
  • ID. :Idem (ten sam)
  • I.A.:Inter alia (między innymi)
  • I.E. :Id Est (to jest)
  • IHS : (skrót pochodzenia łacińskiego) IHS = Iesus Hominem Salvator-Jezus Zbawiciel Człowieka wprowadzony przez Świętego Bernardyna ze Sieny
  • I.N.C. :In Nomine Christi (w imię Chrystusa)
  • I.N.D. :In Nomine Dei (w imię Boga)
  • I.N.R.I. :Iesus Nasarenus Rex Iudaeorum (Jezus Nazareński, król żydowski)
  • INV. :Invenit (wynalazł, wykrył)
  • I.O.M. :Iovi Optimo Maximo (Jowiszowi największemu)
  • I.Q. :Idem Quod (to samo, co)
  • IT. :Item (także)
  • I.U.D. :Iuris Utriusque Doctor (doktor obojga praw, tj. cywilnego i kanonicznego)
  • L. :Liber (księga)
  • L. :Libra (funt)
  • LAC. :Lacuna (luka, brak)
  • L.B.S. :Lectori Benevolo Salutem (pozdrowienia dla życzliwego czytelnika)
  • L.C. :Liber Citatus (księga cytowana)
  • L.C. :Loco Citato (w miejscu cytowanym)
  • LIM. :Limes (granica)
  • L.L.D. :Legum Doctor (doktor praw)
  • L.L.M. :Legum Magister (magister praw)
  • LOQ. :Loquitur (mówi)
  • L.S. :Lectori Salutem (pozdrowienia dla czytelnika)
  • M. :Mense (w miesiącu...)
  • M.A. :Magister Artium (stopień akademicki)
  • MARG. :Margo (margines)
  • M.D. :Medicinae Doctor (doktor medycyny)
  • M.D.S. :Misce, Da, Signa (zmieszaj, wydaj, oznacz)
  • MEM. :Memento (pamiętaj)
  • MM :Manu (ręcznie)
  • MPP :M.Pr. - Manu Propria (własną ręką)
  • N.B. :Nota Bene! (zwróć uwagę)
  • NE. CON. :Nemine Contradicente (wobec braku sprzeciwu)
  • NEM. DIS. :Nemine Dissentiente (wobec braku sprzeciwu)
  • N.L :Non Liquet (nie jest jasne)
  • N.N. :Nomen Nescio (niewiadomego imienia)
  • N.N. :Non Notus (nieznany)
  • O.A.M.D.G. :Omnia Ad Maiorem Dei Gloriam (wszystko dla większej chwały Bożej)
  • OB. :Obit (zmarł)
  • OB.S.P. :Obit sine Prole (zmarł bezpotomnie)
  • OFF. :Offusum (niejasne, rozlane)
  • OM. :Omittit (pomija)
  • OP. CIT. :Opere Citato (w dziele cytowanym)
  • O.S.C. :Opus Super Cetera (dzieło ponad inne)
  • P.A. :Per Annum (rocznie)
  • PINX. : Pinxit (namalował)
  • P.M. :Pontifex Maximus (najwyższy kapłan)
  • P.M. :Post Meridiem (po południu)
  • P.M. :Post Mortem (po śmierci)
  • P.M. :Pro Memoria (dla pamięci)
  • PR.A. :Pro Anno (rocznie)
  • PRAEF. :Praefatio (przedmowa)
  • PROX. :Proximo (najbliżej)
  • P.S. :Post Scriptum (dopisek)
  • PXT. : Pinxit (namalował)
  • Q.B.F.F.F.Q.S.P.R. :Quod Bonum, Felix, Faustum, Fortunatumque Sit Populo Romano (Oby to było dla szczęścia, dobra i pomyślności narodu rzymskiego)
  • Q.E.D. :Quod Erat Demonstrandum (co było do udowodnienia)
  • Q.L. :Quantum libet (do woli)
  • Q.P. :Quantum Placet (ile się podoba)
  • Q.S. :Quantum Satis (ile trzeba)
  • Q.S. :Quantum Sufficit (ile wystarczy)
  • Q.V. :Quantum Vis (ile chcesz)
  • Ras. :Rasura (wyskrobanie, wygładzenie)
  • R.(ET.I.) :Rex et Imperator (król i władca)
  • R.I.P. :Requiescat In Pace (niech odpoczywa w pokoju)
  • S. :Saeculum (wiek)
  • S. :Sanctus (święty)
  • S.A. :Sine Anno (bez oznaczenia roku)
  • S.C. :Senatus Consultum (postanowienie senatu)
  • SC., SCULP. : Sculpsit (rzeźbił, rytował)
  • S.D. :Salutem Dicit (pozdrawia)
  • S.E.E.O. :Salvo Errore Et Omissione (z możliwością błędu i przeoczenia)
  • S.O. :Sine Obligo (bez zobowiązań)
  • S.P.D. :Salutem Plurimam Dicit (wielce pozdrawia)
  • S.P.Q.R. :Senatus Populusque Romanus (Senat i Lud Rzymski)
  • SQ. :Sequens (następny)
  • SQQ. :Sequentes (następni)
  • S.T. :Sine Tempore (ściśle punktualnie)
  • S.T.P. :Sanctae Theologiae Professor (profesor świętej teologii)
  • S.V. :Sub Voce (pod nazwą)
  • SUP. :Supra (wyżej)
  • U.I :Ut Infra (jak niżej)
  • U.S. :Ut Supra (jak wyżej)
  • V. :Versus (wiersz)
  • V. :Versus (naprzeciw)
  • V. :Vide (zobacz)
  • V.S. :Veteris Stili (według starego stylu)
  • V.S.Pl. :Verte Si Placet (odwróć proszę)

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "Brachygrafia":

Paleografia ...

Brachygrafia Brachygrafia – jedna z nauk pomocniczych historii , będąca działem paleografii . Zajmuje się ...

Skrótowiec ...

nauki pomocnicze historii ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Brachygrafia":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie