Powiat poddębicki
Herb Herb powiatu Flaga powiatu
Położenie na mapie województwa Położenie na mapie województwa
Województwo	łódzkie
Siedziba władz powiatu	Poddębice
Starosta	Stanisław Olas
Powierzchnia	880,91 km²
Populacja (2005)  - liczba ludności  - gęstość	42 456 48,2 osób/km²
Urbanizacja	25,49%
Tablica rejestracyjna	EPD
gminy miejskie – miejsko-wiejskie 2 wiejskie 4
Starostwo ul. Łęczycka 16 99-200 Poddębice
Strona internetowa powiatu

Powiat poddębicki – powiat w Polsce ( województwo łódzkie ), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej . Jego siedzibą jest miasto Poddębice .

Podział administracyjny

W skład powiatu wchodzą:

• gminy miejsko-wiejskie: Poddębice , Uniejów
• gminy wiejskie: Dalików , Pęczniew , Wartkowice , Zadzim
• miasta: Poddębice , Uniejów

Historia

1956-1972
Powiat poddębicki został powołany dnia 1 stycznia 1956 roku w województwie łódzkim , czyli 15 miesięcy po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin ( 29 września 1954 ) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL . Na powiat poddębicki złożyły się 2 miasta i 29 gromad, które wyłączono z trzech ościennych powiatów^[1]:

• z powiatu łęczyckiego (woj. łódzkie):
  • miasto Poddębice
  • gromady Bałdrzychów , Budzynek , Dalików , Domaniew , Gostków , Góra Bałdrzychowska , Praga , Przekora , Tur i Wilczyca
• z powiatu sieradzkiego (woj. łódzkie):
  • gromady Charchów Pański , Drużbin , Jeżew , Wierzchy , Zadzim i Zygry
• z powiatu tureckiego ( woj. poznańskie ):
  • miasto Uniejów
  • gromady Biernacice , Dominikowice , Lubola , Ładawy ^[2], M(i)niszew ^[2], Niemysłów , Niewiesz , Orzeszków , Pęczniew , Saków , Siedlątków , Wilamów i Wilczków

Utworzenie powiatu poddębickiego spowodowało znaczną zmianę granicy województw łódzkiego i poznańskiego, ponieważ miasto Uniejów i aż 13 gromad zmieniło przynależność wojewódzką.

W pierwszej kolejności zlikwidowano gromady Dominikowice i Wilczków. 1 lipca 1956 roku z powiatu łęczyckiego wyłączono gromadę Drwalew , którą przyłączono do powiatu poddębickiego^[3]. Granicę województw łódzkiego i poznańskiego zmodyfikowano ponownie 1 stycznia 1957 roku po przyłączeniu do powiatu poddębickiego gromady Człopy z powiatu tureckiego^[4]. 1 stycznia 1958 roku do Poddębic przyłączono resztówkę Byczyna z gromady Praga^[5].

1 stycznia 1959 roku zwiększono powierzchnię powiatu poddębickiego przez przyłączenie do niego części obszaru powiatu łęczyckiego: gromadę Dalików zwiększono kosztem gromady Florentynów a gromady Gostków i Drwalew kosztem gromady Wola Niedźwiedzia ; jedynie część obszaru gromady Budzynek w powiecie poddębickim włączono do gromady Parzęczew w powiecie łęczyckim^[6].

W 1959 roku przeprowadzono kilka gruntownych zmian w podziale administracyjnym powiatu^[7]:

• zniesiono gromadę Charchów Pański a jej obszar włączono do gromady Wierzchy
• zniesiono gromady Człopy i Orzeszków a z ich obszaru utworzono nową gromadę Kościelnica
• zniesiono gromady Budzynek i Domaniew a z ich obszaru utworzono nową gromadę Brudnów
• zniesiono gromady Góra Bałdrzychowska i Wilczyca a ich obszar włączono do nowo utworzonej gromady Kałów (oraz fragmentarnie^[8] do gromad Praga^[9] i Dalików^[10])
• zniesiono gromadę Ładawy a jej obszar włączono do gromady Biernacice
• zniesiono gromadę Saków a jej obszar włączono do gromady Gostków
• zniesiono gromadę Siedlątków a jej obszar włączono do gromad Niemysłów i Pęczniew

W 1959 roku roku przeniesiono siedzibę gromady Gostków z Gostkowa do Wartkowic a nazwę jednostki zmieniono na gromada Wartkowice^[11]. Przyczyną tego było skupienie całego życia gospodarczego i kulturalnego gromady w Wartkowicach. 31 grudnia 1959 roku podbudowano gromadę Zadzim przez przyłączenie do niej zniesionej gromady Ralewice z powiatu sieradzkiego^[12].

W 1961 zniesiono gromadę Przekora a jej obszar włączono do gromad Tur, Dalików, Kałów i Praga^[13].

W 1965 roku siedzibę gromady Jeżew przeniesiono do Kłoniszewa ze względu na złe warunki lokalowe (wraz ze zmianą nawy na gromada Kłoniszew)^[14] a w 1966 roku z tych samych powodów siedzibę gromady Mniszew przenisiono do miejscowości Chwalborzyce (nazwę gmina Mniszew zachowano)^[15].

W ramach dążenia do terytorialnego powiększenia oraz ekonomicznego umocnienia gromad zniesiono 1 lipca 1968 roku cztery gospodarczo słabe gromady z organami o nikłych kompetencjach^[16]:

• gromadę Bałdrzychów włączono do gromad Wierzchy i Praga
• gromadę Brudnów włączono do gromad Dalików i Drwalew
• gromadę Drużbin włączono do gromad Pęczniew, Wierzchy i Niemysłów
• gromadę Kłoniszew włączono do gromady Zygry
• gromadę Tur włączono do gromad Praga i Wartkowice

1 stycznia 1970 roku siedzibę gromady Praga przeniesiono z Pragi do Poddębic a nazwę jednostki zmieniono na gromada Poddębice^[17].

Tak więc z końcem 1972 roku powiat poddębicki dzielił się na dwa miasta i już tylko 16 gromad:

• miasta Poddębice i Uniejów
• gromady Biernacice , Dalików , Drwalew , Kałów , Kościelnica , Lubola , Mniszew (z siedzibą w Chwalborzycach), Niemysłów , Niewiesz , Pęczniew , Poddębice , Wartkowice , Wierzchy , Wilamów , Zadzim i Zygry

1973-1975
1 stycznia 1973 roku zniesiono gromady i osiedla a w ich miejsce reaktywowano gminy. Powiat poddębicki podzielono na 2 miasta i 7 gmin^[18]:

• miasta Poddębice i Uniejów
• gminy Dalików , Niewiesz , Pęczniew , Poddębice , Uniejów , Wartkowice i Zadzim

1975-1998
Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu poddębickiego włączono głównie do nowo utworzonego województwa sieradzkiego ; jedynie miasto i gmina Uniejów znalazły się w województwie konińskim ^[19].

1 stycznia 1977 roku zniesiono gminę Niewiesz a jej obszar włączono do gmin Poddębice i Wartkowice^[20]. 1 stycznia 1986 roku do Uniejowa włączono część wsi Kościelnica z gminy Uniejów^[21]. 1 lutego 1991 roku jednoimienne miasta i gminy wiejskie Uniejów i Poddębice połączono we wspólne gminy miejsko-wiejskie ^[22]. 1 stycznia 1997 roku z gminy Wartkowice (woj. sieradzkie) wyłączono osadę Leźnica Wielka-Osiedle i włączono ją do gminy Parzęczew (woj. miejskie łódzkie)^[23]. 1 stycznia 1998 roku do Uniejowa przyłączono obręb ewidencyjny Budy Uniejowskie z obszaru wiejskiego gminy Uniejów^[24].

1999 do dziś
Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku w nowym województwie łódzkim przywrócono powiat poddębicki^[25] o identycznym kształcie co w 1975 roku (jednak o innym podziale administracyjnym, ponieważ gminy Niewiesz nie reaktywowano a obecne gminy Poddębice i Uniejów były niegdyś podzielone na miasta i gminy).

Ponadto przyłączenie gminy Uniejów do województwa łódzkiego spotkało się ze sprzeciwem ludności gminy powołującej się na względy przemawiające za przynależnością do województwa wielkopolskiego . Wniosek ten był jednak nieformalny i miał charakter sygnalny, przez co nie został uwzględniony^[26].

W porównaniu z obszarem z 1956 roku jedynie obszar dawnych gromad Ładawy i Mniszew leży obecnie na terenie powiatu łęczyckiego – pozostałe są ponownie w powiecie poddębickim.

Demografia

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

Regiony partnerskie

Współpraca zagraniczna:^[27]

• Łotwa, miasto Krasław , 2002
• Ukraina, rejon chmielnicki , 2006
• Serbia, Gmina Golubac , 2005
• Chorwacja, Zagrzeb – dzielnice Dolna Dubrawa ( Donja Dubrava ) i Górna Dubrawa ( Gornja Dubrava ), 2006

Przypisy