Brusy
Herb Herb Brus
Województwo	pomorskie
Powiat	chojnicki
Gmina • rodzaj	Brusy miejsko-wiejska
Prawa miejskie	1988
Burmistrz	Witold Ossowski
Powierzchnia	5,2[1] km²
Ludność (2008) •  liczba •  gęstość	4728[1] 909 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 52
Kod pocztowy	89-632
Tablice rejestracyjne	GCH
Położenie na mapie Polski Brusy
53°53'08″N 17°43'19″E / 53.88556, 17.72194 Na mapach: 53°53'08″N 17°43'19″E / 53.88556, 17.72194
TERC ( TERYT )	6222802024
Urząd miejski ul. Na Zaborach 1 89-632 Brusy
Strona internetowa miasta

Brusy ( kasz. Brusë lub Brësë, niem. Bruß, dawniej Bruski)^[2] – miasto na Kaszubach , w woj. pomorskim , w powiecie chojnickim , siedziba gminy miejsko-wiejskiej Brusy . W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. bydgoskiego . Położone w Borach Tucholskich .

Według danych z 31 grudnia 2004 liczba ludności miasta wynosiła 4 517 mieszkańców.

Historia

W 1351 wieś Brusy była lokowana na prawie chełmińskim . Po wojnie trzynastoletniej Brusy były wsią królewską, należącą do klucza kosobudzkiego w starostwie tucholskim.

W latach okupacji hitlerowskiej na terenach przylegających działała Tajna Organizacja Wojskowa "Gryf Pomorski" , którą kierował ks. Wrycza . Z tego też powodu w sąsiednich miejscowościach Małe Chełmy i Wielkie Chełmy stacjonowały jednostki SS i Wehrmachtu przeznaczone do walki z partyzantką.

Filią obozu koncentracyjnego Stutthof były Dziemiany , a nie jak się podaje w nazwach z podziału administracyjnego z czasów okupacji Bruss-Sophienwalde (Brusy-Dziemiany), powiat Konitz, Westpreußen (Prusy Zachodnie) 24 sierpnia 1944…31 marca 1945.

Na części powierzchni zajmowanej przez Zakłady Spożywcze Las mieściły się baraki więzienne (zmodernizowane w latach 50. XX wieku) oraz podziemny zbiornik po oddziale szpitalnym. Wśród więźniów było wielu powstańców warszawskich.

W 1988 Brusy uzyskały prawa miejskie .

Charakterystyka

Kościół Wszystkich Świętych

Brusy są położone na skrzyżowaniu drogi wojewódzkiej nr 235 z drogą wojewódzką nr 236 , z bezpośrednim połączeniem kolejowym z Chojnicami i Kościerzyną . Chociaż na terenie gminy przeważającą część stanowi drobna wytwórczość i rzemiosło, Brusy słyną w kraju i poza granicami z produkcji wysokiej klasy sprzętu sportowo–rehabilitacyjnego (eksportowanego głównie do USA) i akcesoriów kowalstwa artystycznego^[].

W Brusach funkcjonuje Ochotniczej Straży Pożarnej włączona w 1995 roku do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego , wyjeżdżająca rocznie do kilkuset zdarzeń, ratując życie, zdrowie oraz dobytek mieszkańców miasta, jak i gminy.

W 2007 roku w Brusach odbył się IX Zjazd Kaszubów.

W Brusach znajduje się modernistyczny kościół pw. Wszystkich Świętych.

17 października 2010 roku jedyne rondo w Brusach nazwano imieniem marszałka Sejmu Macieja Płażyńskiego , który zginął w katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku ^[3].

Sport

W mieście swą siedzibę ma klub piłkarski Tęcza Brusy. Aktualnie występuje w Klasa B (grupa Gdańsk VI).

• Pełna nazwa: Miejski Ludowy Klub Sportowy Tęcza Brusy
• Rok założenia: 1946
• Adres: ul. Armii Krajowej 1, 89-632 Brusy
• Stadion: Stadion w Brusach

pojemność: 500

oświetlenie: brak

• Najwyższa klasa rozgrywkowa: Klasa okręgowa (grupa Gdańsk II)

Przypisy

Bibliografia

Józef Borzyszkowski (red.), Historia Brus i okolicy, Instytut Kaszubski, Gdańsk 2006

Zobacz też

• Kalwaria Wielewska
• Park Narodowy Bory Tucholskie

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Brus
• Mapy: Emapi • Google Maps • Targeo • Zumi
• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi