Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Buczacz

Buczacz - ukr. Бучач – miasto położone nad rzeką Strypą; obecnie na Ukrainie w obwodzie tarnopolskim. 12,3 tys. mieszkańców (2004). Do 1939 należał do Polski, dawna rezydencja magnaterii polskiej.

Historia

Buczacz istniał już w XII w. Pierwsza historyczna wzmianka pochodzi z roku 1260. Od połowy XIV wieku z Rusią Czerwoną należał do Polski. Michał Adwaniec z Buczacza, herbu Abdank (zm. 1392) wszedł w posiadanie Buczacza w drugiej połowie XIV w. W l. 1372-1379, po uzyskaniu nadania, fundował w 1379 r. w tej miejscowości kościół parafialny i wybudował zamek, zaś w 1393 r. uzyskał zgodę króla na lokację tego miasta na prawie magdeburskim. Była to pierwsza lokacja miejska na Ziemi Halickiej. W 1401 r. parafia buczacka została powiększoną dotacją przez Michała i Teodorę Buczacką dziedziców na Buczaczu. Od nazwy miasta ta gałąź rodu Awdańców przybrała nazwę Buczackich. Syn Adwańca Michał Mużyło Buczacki - wojewoda podolski w 1427 uzyskał od Władysława II Jagiełły przeniesienie swego rodowego Buczacza na prawo polskie. Buczacz w XIV - XVII w. stanowił ważną twierdzę nadgraniczną, powstrzymując ataki Kozaków, Tatarów i Turków. Napady Tatarów w XV w. zniszczyły znacznie miasto. W 1515 Buczacz ponownie lokowano na prawie magdeburskim. Miasto było m.in. zasiedlone przez liczną społeczność żydowską. W 1580 wybudowano na nowo zamek, który w 1672 r. mimo obrony przez Teresę Potocką, żonę bracławskiego wojewody, został zobyty przez Turków i był czasową siedzibą Mahometa IV. Miasto też zostało zdobyte, złupione i spalone. 18 października 1672 roku, po upadku Kamieńca Podolskiego i przegranej wojnie, król Michał Korybut Wiśniowiecki podpisał w Buczaczu traktat pokojowy z Turcją (tzw. traktat w Buczaczu), zrzekając się na jej korzyść części Ukrainy i Podola oraz zobowiązując do płacenia rocznego haraczu. Na skutek traktatu, do 1683 połowa miasta (jeden brzeg rzeki) znajdowała się na terytorium tureckim. Na początku XVII w. Buczacz należał do Potockich. Żona Stefana Potockiego, Maria Mohylanka zamek rozbudowała i wzmocniła, po napadzie Turków w 1676 r., a ponownie odbudował go Jan Potocki (rotmistrz wojsk koronnych). W XVIII w. Buczacz był rezydencją Mikołaja Potockiego - starosty kaniowskiego, wojewody bełskiego. Zbudował on tu kościół farny Wniebowzięcia NMP (z l. 1761-1763), rokokowy ratusz (z l. 1750-1751), oba według projektu Bernarda Meretyna i rzeżbiarza Jana Jerzego Pinsla, cerkiew bazylianów, początkowo fundowaną w 1712 r. przez Szczepana i Joannę Potockich (1770) z portretem fundatora, i odremontował zamek. W 1772 podczas I rozbioru Polski Buczacz przypadł Austrii.

Po zakończeniu I wojny światowej, w listopadzie 1918 roku, Buczacz przejściowo znalazł się w Zachodnioukraińskiej Republice Ludowej, od lipca 1919 należał do Polski. Na krótko, od 10 sierpnia do 15 września zdobyła go Armia Czerwona. Jego przynależność do Polski potwierdzono w 1923. W II Rzeczypospolitej miasto powiatowe w województwie tarnopolskim. Podczas II wojny światowej, 18 września 1939 został zajęty przez ZSRR i przyłączony do Ukraińskiej SRR. Od lipca 1941 okupowany przez Niemców, następnie w lipcu 1944 zajęty przez Armię Czerwoną, po wojnie ponownie w składzie Ukraińskiej SRR, a od 1991 Ukrainy. Po wypędzeniu ludności polskiej w 1945 r. władze sowieckie kościół w Buczaczu zamknęły, a potem umieściły w nim magazyn artykułów żelaznych. Z kościelnej krypty wyrzucono kości Potockich (obecnie pochowane są na miejscowym cmentarzu). W 1991 r. buczacka fara została przez władze wolnej Ukrainy oddana katolikom. W Buczaczu urodzili się m.in. Szymon Wiesenthal i Samuel Agnon. Z miastem związani byli magnaci Buczaccy, np. pochowny tu Dawid Buczacki, Jakub Buczacki i Piotr Buczacki oraz barokowy rzeźbiarz i snycerz Jan Jerzy Pinzel, tu znajdowała się jego pracownia.

Zamek w Buczaczu

Nad rzeką Strypą w XIV w. wybudowano tu zamek obronny, który należał do Buczackich, Golskich i Potockich. Zamek przetrwał napady Tatarów, Turków i Kozaków. W 1672 r., gdy Mahomet IV dowiedział się, że obroną kieruje żona właściciela Teresa Potocka, początkowo odstąpił od oblężenia i ofiarowanego okupu, lecz po pewnym czasie, zajął go na swoją czasową siedzibę. Przed II wojną światową po zamku pozostały ruiny.


Inne hasła zawierające informacje o "Buczacz":

Kornel Ujejski ...

Obwód tarnopolski ...

Zamek okresie na Kresach. Przykładami mogą być tu Lwów, Halicz , Włodzimierz , Kamieniec Podolski , Buczacz, Jazłowiec i inne. W tym też czasie szczyt rozwoju budownictwa zamkowego ...

Czortków ...

Salomea Kruszelnicka ...

Mieczysław Gębarowicz ...

Jan Antoniewicz-Bołoz ...

Województwo ruskie ...

Województwo lwowskie ...

Podział administracyjny II RP ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Buczacz":

119b Wojny XVII w. i ich konsekwencje (plansza 13) ...

115. Polska w czasach wielkich wojen (plansza 17) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie