Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Busko-Zdrój

Busko-Zdrój

Busko-Zdrój
Herb
Herb Buska-Zdroju
Województwo świętokrzyskie
Powiat buski
Gmina
• rodzaj
Busko-Zdrój
miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1287
Burmistrz Piotr Wąsowicz
Powierzchnia 12,28[1] km²
Wysokość220-250 m n.p.m.
Ludność (2007)
•  liczba
•  gęstość

17 035[1]
1387[1] os./km²
Strefa numeracyjna
+48 41
Kod pocztowy 28-100
Tablice rejestracyjne TBU
Położenie na mapie Polski

Busko-Zdrój
50°28'N 20°43'E / 50.467, 20.717 Na mapach: 50°28'N 20°43'E / 50.467, 20.717
Miasta partnerskie Steinheim
Szigetszentmiklós
Specchia
Haukipudas
Chmielnik
Urząd miejski
ul. Mickiewicza 10
28-100 Busko-Zdrój
Strona internetowa miasta
Starostwo Powiatu Buskiego, al. Mickiewicza 15
Akt lokacji Buska z 27 sierpnia 1287
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny
Park Zdrojowy, w głębi sanatorium Marconi
Kaplica św. Anny w parku zdrojowym

Busko-Zdrójmiasto uzdrowiskowe w woj. świętokrzyskim , stolica powiatu buskiego , siedziba gminy Busko-Zdrój . Znane już w XII w. jako Bużsk, w XIII w. Busk. Pod względem liczby mieszkańców 7. w województwie świętokrzyskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. kieleckiego .

Busko-Zdrój jest punktem początkowym czerwonego szlaku turystycznego prowadzącego do Solca-Zdroju .

Imię miasta nosił drobnicowiec MS "Busko Zdrój" .

Spis treści

Środowisko naturalne

Położenie geograficzne

Busko jest położone w południowej części województwa świętokrzyskiego. Znajduje się 50 km na południe od Kielc i 80 km na północny wschód od Krakowa. Leży w regionie zwanym od przepływającej przezeń rzeki Nidy Ponidziem , na Garbie Wójczańsko-Pińczowskim.

Informacje statystyczne

Dane z 30 czerwca 2004[2]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób %osób %osób %
populacja17 363100925753,3810646,7
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
1413,9753,8660,1

Według danych z roku 2002[3] Busko-Zdrój ma obszar 12,28 km².

Gmina: Grunty ogółem – 23 588 ha, użytki rolne – 18 644 ha, lasy – 1532 ha, wody – 207 ha, rzeki – 16,7 ha.

Miasto stanowi 4,95% powierzchni powiatu.

Klimat

W Busku występuje klimat niziny z cechami kontynentalnego. Komfort klimatyczny obejmuje ok. 39% dni w roku, liczba dni "gorących i upalnych" – 13%, "bardzo zimnych" poniżej 1,5%. Średnia roczna temperatura to 7,8 °C, maksymalna amplituda temperatur wynosi 60 °C. Bardzo wysoką wartością jest liczba godzin ze słońcem – 1151. Roczna wilgotność względna powietrza mieści się w granicach od 71% do 80%.

Historia

Najważniejsze daty:

Zabytki

Kościoły

Katolicyzm

W Busku-Zdroju działają trzy parafie rzymskokatolickie :

Protestantyzm

Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzi Kościół Zielonoświątkowyprotestancka wspólnota o charakterze ewangelicznym :

  • Zbór w Busku-Zdroju

Inne

Transport

Przez miasto przebiega droga krajowa nr 73 prowadząca z Kielc do Tarnowa o długości 3,3 km oraz trzy drogi wojewódzkie:

Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Busku-Zdroju dysponuje 132 autobusami . Spółka obsługuje bezpośrednie dalekobieżne połączenia m.in. z Warszawą , Krakowem , Karpaczem , Łodzią , Lublinem , Katowicami , Tarnowem , Częstochową i Wrocławiem . W gminie zarejestrowane są 23 taksówki .

Najbliższe lotniska międzynarodowe znajdują się w Krakowie – Balice (ok. 110 km), w Katowicach – Pyrzowice (ok. 160 km) i w Warszawie – Okęcie (220 km). W Masłowie k. Kielc (50 km) jest lotnisko sportowe. W Busku funkcjonuje lotnisko sanitarne na tzw. "Łowiskach".

W pobliże miasta dociera linia kolejowa z Kielc ukończona w 1953 , stacja zlokalizowana jest w sołectwie Siesławice , lecz 12 grudnia 2004 z rozkładu zostały zdjęte ostatnie pociągi pasażerskie. Aktualnie na buską stację jeżdżą tylko pociągi towarowe. Budynek dworca został sprzedany i działa w nim obecnie dyskoteka .

Uzdrowisko

Historia

Widoki Buska – zbiór 11 rysunków hrabianki Adeli Łubieńskiej, wydany w 1842 r.

Pierwszy dokument w którym wspomina się o solankach występujących w Busku to przywilej Bolesława Wstydliwego z 1252 r. Pierwsze badania nad wykorzystaniem wód do leczenia przeprowadził pińczowski lekarz Jan Winterfeld w 1808 r. Po przejęciu Buska w dzierżawę w 1820 r. Feliks Rzewuski wybudował łazienki zaprojektowane przez Henryka Marconiego . Uroczystość otwarcia uzdrowiska miała miejsce w 1836 r. Pierwszej pełnej analizy wody z ujęcia Rotunda, z próbki pobranej w sierpniu 1830 r., dokonał farmaceuta warszawski Ferdynand Werner . Wyniki badań opublikował w 1832 r.[7]

Utrata praw miejskich w 1869 r. niekorzystnie wpłynęła na rozwój uzdrowiska. Dopiero latach 80. i 90. XIX w., gdy dzierżawcą został lekarz dr. Aleksander Dobrzański , dla kurortu nastał dobry czas i Busko stało się jednym z najważniejszych uzdrowisk w kraju. W roku 1890 liczba wydawanych w sezonie kąpieli przekroczyła 50 000. W 1893 r. geolog inż. Aleksander Michalski wykonał i uruchomił cztery nowe odwierty, dzięki którym potroiła się ilość pozyskiwanej do celów leczniczych wody. Zwięzłą, rzeczową charakterystykę dynamiki, właściwości fizycznych i składu chemicznego wód z nowych ujęć przedstawił w 1897 r. Franciszek Gervais[7].

Po I wojnie światowej znowu zaczęli przybywać kuracjusze. Intensywna rozbudowa uzdrowiska nastąpiła w latach międzywojennych m.in. z inicjatywy dra Szymona Starkiewicza , który założył sanatorium dziecięce "Górka" . W 1966 r. Busko zajęło pierwsze miejsce w konkursie na najładniejsze polskie uzdrowisko. W 1972 r. oddano do użytku największe z sanatoriów – "Włókniarz". 30 grudnia 2008 r. nastąpiło otwarcie Uzdrowiskowego Zakładu Górniczego "Las Winiarski", zaopatrującego buskie sanatoria w wody siarczkowe z nowego odwiertu w miejscowości Las Winiarski .

Stan obecny

Obecnie bazę sanatoryjną stanowi trzynaście obiektów, które dysponują 2066 miejscami dla kuracjuszy , sanatoria są na bieżąco rozbudowywane, co stale podnosi tę liczbę. Rocznie wykonywanych jest ok. półtora miliona zabiegów, z czego 800 tysięcy to kąpiele siarczkowe. W uzdrowisku Busko-Zdrój leczone są choroby układu krążenia, narządów ruchu, schorzenia reumatyczne, ortopedyczne, neurologiczne oraz dermatologiczne a także dziecięce porażenie mózgowe. Uzdrowisko położone jest w południowej części miasta, w pobliżu Parku Zdrojowego. W leczeniu korzysta się z wód siarczkowych, jodkowo-bromkowych i borowiny .

Obiekty sanatoryjne:

Willa Oblęgorek, 1922 rok
Sanatorium Marconi
  • Sanatorium Uzdrowiskowe "Marconi"
Budynek "Łazienek" usytuowany jest w środku parku zdrojowego. Zaprojektował go, na wzór rzymskich obiektów użyteczności publicznej, znany architekt Henryk Marconi , a wybudował ówczesny dzierżawca Buska, Feliks Rzewuski. Oddany do użytku w 1836 r. obiekt stał się z czasem wizytówką Buska, a jego ryzalit logo Zdroju. W jego korpusie głównym znajduje się m.in. sala koncertowa ze 170 miejscami.
  • Sanatorium "Włókniarz"
Nowoczesny kompleks leczniczy posiadający 480 łóżek położony na terenie 6 ha.
  • Szpital Uzdrowiskowy "Krystyna" (320 miejsc)
  • Sanatorium Uzdrowiskowe "Rafał" (178 miejsc)
  • Sanatorium Uzdrowiskowe "Nida-Zdrój" (190 miejsc)
  • Sanatorium "Willa Zielona" (34 miejsca)
  • Sanatorium Uzdrowiskowe "Mikołaj" (85 miejsc)
  • Sanatorium Uzdrowiskowe "Bristol" (57 miejsc)
  • Sanatorium "Oblęgorek" (50 miejsc)
  • Sanatorium FWP "Przystań"
  • Sanatorium Uzdrowiskowe "Słowacki" SPA
  • Sanatorium "Stefan" (60 miejsc)
  • Sanatorium Uzdrowiskowe "Astoria" (58 miejsc)
  • Szpital Dziecięcy Kompleksowej Rehabilitacji "Górka" (164 miejsca)
  • 21 Wojskowy Szpital Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjny (320 miejsc)

Obiekty hotelowe:

  • Hotel Pod Świerkiem (50 miejsc noclegowych)
  • Hotel Gromada

Pensjonaty:

  • Sanato (***) – wybudowany w 1929 r. przez małżeństwo Irenę z Foltańskich Budzyńską i dr Eugeniusza Budzyńskiego , lekarza uzdrowiskowego w Busku, był przez lata jednym z najbardziej nowoczesnych obiektów uzdrowiskowych w mieście. Zarekwirowany w 1950 r. przez UB , do roku 1990 pełnił funkcję sanatorium UB - MSW . W 1990 r. spadkobierca wystąpił o zwrot zrabowanego pensjonatu. Odzyskany i odrestaurowany pensjonat Sanato pierwszych gości przyjął 17 listopada 1996 r.
  • Zamek Dersława (***) – pensjonat wraz z restauracją, mieści się przy głównej ulicy miasta, alei Mickiewicza.

Restauracje:

  • Restauracja Pod Świerkiem (120 miejsc)

Informacje Turystyczne:

  • Centralne Biuro Skierowań "ZDRÓJ"
  • Centrum Informacji Turystycznej Ponidzia

W Busku od 1960 r. produkowana jest woda mineralna Buskowianka .

Park Zdrojowy

Założony w XIX wieku przez ogrodnika Ignacego Hanusza Park Zdrojowy został zaprojektowany przez Henryka Marconiego . Dzieli się na trzy części:

  • Ogrodzony ogród łazienkowski o pow. 16 ha z Sanatorium Marconi i fontanną w centrum.
  • Aleja Mickiewicza, długa na 850 metrów promenada z dwoma rzędami drzew (głównie kasztanowców), która łączy ogród łazienkowski z rynkiem . Jest to reprezentacyjna aleja w mieście, przy której mieszczą się m.in. Urząd Miasta, Starostwo Powiatowe, Policja, Dom Kultury, Galeria "Zielona", trzy szkoły średnie i jedna podstawowa.
  • Skwer na placu zwycięstwa w rynku, o pow. 0,7 ha z fontanną w centrum.

W pobliżu Sanatorium "Marconi" mieści się muszla koncertowa; alejka przed głównym wejściem do sanatorium to Promenada Gwiazd (na podobieństwo do Hollywood Walk of Fame ), na której swoje słoneczka mają jak do tej pory związani z festiwalem i muzyką poważną Krystyna Jamroz , Krzysztof Penderecki , Wiesław Ochman (2008 r.) oraz Bogusław Kaczyński (2008 r.).

Spośród ponad 4500 drzew, w tym ok. 12% w wieku ponad 100 lat najliczniej w parku występują klon pospolity , jesion wyniosły , klon jawor , klon polny , grab pospolity , robinia akacjowa , lipa drobnolistna , kasztanowiec zwyczajny , wiąz szypułkowy . Spotkać też można brzozę brodawkowatą , modrzew europejski , czeremchę pospolitą . Szczególnie zaś cenne są kłęk kanadyjski , platan klonolistny , kasztanowiec żółty , katalpa bignoniowa .

W ostatnim okresie Park Zdrojowy powiększono. Planowana jest budowa Parku Zdrojowego II przy osiedlach Pułaskiego i Kościuszki.

Służba zdrowia

  • Zespół Opieki Zdrowotnej w Busku-Zdroju, ZOZ – Szpital Rejonowy
  • Samodzielny Publiczny Zespół Podstawowej Opieki Zdrowotnej, SPZPOZ w Busku-Zdroju
  • Świętokrzyskie Centrum Ratownictwa Medycznego i Transportu Sanitarnego w Kielcach – Pogotowie Ratunkowe w Busku-Zdroju
  • Hospicjum bł. Matki Teresy w Busku-Zdroju

Edukacja

Szkoła Podstawowa nr 1 im. Stanisława Staszica
Liceum Ogólnokształcące nr 1 im.T. Kościuszki, al. Mickiewicza 13

Szkoły podstawowe:

Gimnazja:

  • Samorządowe Gimnazjum nr 1
  • Samorządowe Gimnazjum nr 2 – od września 2008 r.

Szkoły średnie:

Szkoły policealne:

  • Policealne Studium Zawodowe w ZDZ
  • Medyczne Studium Zawodowe

Szkolnictwo specjalne:

  • Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy dla Niepełnosprawnych Ruchowo
  • Szkoła Podstawowa Specjalna "Górka"

Kultura

XXXI Międzynarodowe Buskie Spotkania z Folklorem. Zespół "Gnieździska" z Gnieździsk k. Łopuszna, 27 maja 2007

W Buskim Samorządowym Centrum Kultury działają trzy młodzieżowe zespoły wokalno-muzyczne, orkiestra dęta, instrumentalny kwartet "Zdrojowy", zespół recytatorski, dziecięce koło plastyczne, klub fotograficzny, klub dziecka, klub twórców nieprofesjonalnych. W tym samym budynku znajduje się kino "Zdrój".

Stałe imprezy kulturalne w Busku-Zdroju:

  • Buskie Spotkania z Folklorem (maj)
  • Jarmark Floriański (maj)
  • Ogólnopolski Przegląd Piosenki im. Wojtka Belona "Szukam, szukania mi trzeba..." (maj/czerwiec)
  • Międzynarodowy Festiwal Muzyczny im. Krystyny Jamroz (czerwiec/lipiec)
  • Lato z Chopinem (lipiec)
  • Wojewódzki Przegląd Poezji i Pieśni Legionowej, Żołnierskiej i Partyzanckiej (listopad)
  • Przegląd Plastyki "Ponidzie" (listopad)

Przy Alei Mickiewicza mieści się Galeria "Zielona" założona w 1990 r., która prezentuje dzieła artystów polskich i zagranicznych z rodzaju malarstwa, rzeźby, fotografii, tkaniny.

Media

W Busku-Zdroju działa lokalna rozgłośnia radiowa "Twoje Radio Busko" nadająca na częstotliwości 1584 kHz AM (fale średnie), ponadto dla Buska nadaje także rozgłośnia internetowa "Radio Ponidzie".

Mieści się tu redakcja lokalnego czasopisma Tygodnik Ponidzia, prezentującego informacje z powiatu buskiego i kilku innych, sąsiednich powiatów.

Sport, rekreacja, turystyka

Sport i rekreacja

W Busku-Zdroju funkcjonuje A-klasowy klub piłkarski MKS Zdrój, posiadający stadion na 1143 miejsc siedzących z bieżnią lekkoatletyczną i pełnowymiarowym boiskiem. W sąsiedztwie stadionu znajduje się hala sportowa umożliwiająca organizowanie zawodów międzynarodowych w piłkę ręczną , siatkową , koszykówkę , halową piłkę nożną przy widowni do 500 osób.

Wiosną każdego roku rozgrywany jest w Busku-Zdroju Memoriał Kolarski im. Andrzeja Imosy – otwarte zawody sportowe.

Do dyspozycji mieszkańców są liczne boiska, m.in. przy wszystkich placówkach edukacyjnych, korty tenisowe w Parku Zdrojowym, sanatorium "Włókniarz" i ZSTiO. Zimą dzieci zjeżdżają na sankach z niewielkiego wzniesienia znajdującego się przy Alei Mickiewicza, zwanego przez mieszkańców "Byczokiem".

W mieście znajdują się sześć basenów krytych:

  • Pływalnia Miejska im. Stefana Komendy w centrum miasta otwarta w 2001 roku; z rurą o długości 65 metrów.
  • Dwa baseny w obiektach sanatoryjnych: "Włókniarz" i "Krystyna".

Dwa baseny w 21 Wojskowym Szpitalu Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjnym ( zespół saun: fińska, łaźnia parowa, sauna na podczerwień)

  • Szpital na Górce

Do niedawna funkcjonował basen otwarty w Parku Zdrojowym.

Dwa kilometry na południe od Buska znajduje się ogólnodostępny zbiornik retencyjno-rekreacyjny w Radzanowie o pow. 23 ha. W okresie letnim jest tam zorganizowane kąpielisko o powierzchni 11 ha.

W odległości ok. 3 km znajduje się prywatny ośrodek hipoterapii i jazdy konnej w Wolicy . W 2006 r. oddano do użytku nowoczesną halę sportową, o europejskim standardzie.

Turystyka

Trzy szlaki turystyczne:

  • czerwony z Buska do Solca-Zdroju 27 km
  • zielony z Buska do Wiślicy 90 km
  • niebieski z Pińczowa do Wiślicy 39 km

Nadają się one zarówno do turystyki pieszej, rowerowej jak i biegów narciarskich.

Nazwa miasta

Nazwy miejscowości i ich części ustalane są przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji , który, po zasięgnięciu opinii Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych , publikuje wykazy nazw oraz ogłasza ich zmiany w Dzienniku Ustaw . Tak ustalone nazwy są oficjalnymi nazwami urzędowymi. Wszystkie inne formy nazw są nazwami potocznymi.

Nazwa miejscowości Busko-Zdrój pisana z łącznikiem ( dywizem ) jest właśnie formą zatwierdzoną urzędowo. Forma nazwy pisana bez łącznika, tzn. Busko Zdrój, jest natomiast formą potoczną. Do niedawna forma Busko Zdrój była jednak podawana jako poprawna przez słowniki języka polskiego (np. przez „Nowy słownik ortograficzny PWN”). Powstawał przez to rozdźwięk pomiędzy formą urzędową nazwy tego miasta, a formą słownikową. Jednak te różnice przestały istnieć w 2004 roku. Wtedy to Rada Języka Polskiego uchwaliła, że dwuczłonowe nazwy wszystkich miejscowości z członem „Zdrój” występującym na drugim miejscu, należy pisać z łącznikiem, co znaczy, że również z językowego punktu widzenia obecnie jedynie poprawną formą jest Busko-Zdrój.

Włodarze w historii miasta

Pierwsza buska Rada Miejska z lat 1917-1918
Data powołaniaData zakończeniaStanowiskoImię i nazwisko, opis
18241826burmistrzJózef Nestowicz[9] (*1769, +12.01.1847)
19171918burmistrzLudwik Jarczyński – pierwszy burmistrz po odzyskaniu niepodległości
19181939burmistrzKazimierz Gałdziński
1981-10-121990-10-31naczelnikStefan Komenda
1990-06-181992-10-08burmistrzPiotr Iwański
1992-10-081994-07-01burmistrzEdward Serafin
1994-07-012002-11-18burmistrzStefan Komenda
2002-11-192004-09-27burmistrzStefan Komenda – pierwsze bezpośrednie wybory burmistrza
2004-12-092006-12-06burmistrzWitold Gajewski
2006-12-06aktualnieburmistrzPiotr Wąsowicz

Osoby związane z Buskiem

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2008 r. ( GUS ), [1]
  2. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast ( pol. ). GUS . [dostęp 2010-09-14].
  3. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset ( pol. ). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
  4. 4,0 4,1 Michał Jurecki, Ponidzie. W świętokrzyskim stepie, Wydanie III, Kraków 2007, . Rozdział: Busko-Zdrój, s.44
  5. Testament rycerza Dzierżka na portalu Polska.pl . [dostęp 4 sierpnia 2009].
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Leszek Marciniec, Kurortu czar, Wydanie II, Busko-Zdrój 2009, , s.10,11
  7. 7,0 7,1 Aleksandra Michalskiego (1855–1904) badania buskich wód mineralnych – Jerzy Gągol, Gertruda Herman
  8. Uchwała Rady Miejskiej w sprawie zmiany imienia szkoły
  9. Leszek Marciniec, Pomniki, figury, tablice pamiątkowe w Busku-Zdroju, Oficyna Wydawnicza Apla, Krosno 2007, , str. 29

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Stare Targowie w Busku-Zdroju, perspektywa.


Inne hasła zawierające informacje o "Busko-Zdrój":

1972 ...

Teatr Nasz ...

Flins ...

Cieplice Śląskie-Zdrój ...

Kowary ...

Wrzosówka (dopływ Kamiennej) ...

Kamienna (dopływ Bobru) ...

Przełęcz Lubawska ...

Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" ...

Leon Mieczysław Zawiejski ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Busko-Zdrój":

234. Polska droga do demokracji (plansza 16) ...

Położenie i podział administracyjny Polski (plansza 10) ...

Wody podziemne i bilans wodny Polski (plansza 13) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie