"Koktajl Mołotowa" z okresu Wojny zimowej

Butelka zapalająca (potocznie koktajl Mołotowa ) – rodzaj prymitywnego granatu zapalającego . Składa się ze szklanej butelki napełnionej w 2/3 łatwopalną cieczą (najczęściej benzyną ), zazwyczaj zaczopowanej zwitkiem tkaniny stanowiącym lont . Jest to najpowszechniejszy ze względu na swą prostotę sposób budowy butelek zapalających. Jest on jednak dość niebezpieczny, gdyż butelka nie jest szczelnie zamknięta i istnieje prawdopodobieństwo, że przy przechyleniu butelki wypłynie więcej paliwa, niż jest w stanie wchłonąć materiał i może ono zwilżyć zewnętrzne ścianki butelki, co przy próbie zapalenia lontu może zakończyć się wypadkiem. Prawidłowo wykonany koktajl Mołotowa powinien mieć szczelną zatyczkę i lont przywiązany do szyjki butelki. W takiej sytuacji przed odpalaniem należy zwilżyć lont w paliwie. Zdarza się, że jako lont stosowany jest nasączony paliwem tampon zawinięty w szczelną folię. Takie rozwiązanie eliminuje konieczność zwilżania lontu przed użyciem, gdyż można to uczynić już podczas produkcji, zaś właściwości chłonne tamponu i folia zapobiegają odparowywaniu mieszanki z lontu. By użyć tak przygotowaną butelkę zapalającą wystarczy przepalić (np. zapalniczką ) folię tak, by tampon się zajął i rzucić.

Jako paliwo można użyć niemal każdej łatwopalnej cieczy. Najpowszechniej stosowana jest benzyna . Znacznie lepsze efekty daje mieszanina benzyny z olejem w stosunku ok. 2:3 (patrz: napalm ). Benzyna łatwo się zapala, a olej przedłuża palenie i ogranicza spływanie cieczy z przedmiotów powodując większe zniszczenia. Można także butelki napełniać denaturatem lub naftą , a do benzyny dodawać oleje jadalne lub smołę . Dobrym dodatkiem są kleje kauczukowe.

Prawie zawsze jest miotana ręcznie. Do miotania butelek zapalających były przystosowane niektóre granatniki . W Muzeum Wojska Polskiego oraz Muzeum Powstania Warszawskiego wystawiane są sprężynowe katapulty do wyrzucania butelek zapalających na większe odległości, produkowane w czasie powstania warszawskiego (zdjęcie w galerii).

Broń tania i bardzo efektywna w walkach ulicznych przeciw lekko opancerzonym pojazdom pancernym. W praktyce nowe typy amerykańskich i niemieckich czołgów już w okresie II wojny światowej miały zainstalowane systemy gaśnicze w komorze silnika a ich szczelny i osłonięty grubym pancerzem przedział załogi był odporny na płonącą mieszankę zapalającą. Butelki zapalające były powszechnie używane np. w powstaniu warszawskim i wojnie hiszpańskiej . Bywają do dzisiaj używane, przez demonstrantów , do podpaleń.

Fiński żołnierz z koktajlem Mołotowa ( Wojna zimowa ).

Nazwa koktajl Mołotowa została wymyślona przez żołnierzy fińskich , którzy używali tej broni przeciw wojskom radzieckim w czasie wojny zimowej 1939-1940 ^[1].

Mołotow, jako zastępca przewodniczącego Państwowego Komitetu Obrony, podpisał uchwałę, która zatwierdzała masową produkcję tejże broni^[]. Niewykluczone, że stąd wzięła się ta nazwa. Uważa się także, że nazwa była humorystyczną odpowiedzią na zapewnienia Mołotowa, że w dniu urodzin Stalina ( 18 grudnia 1939 r.) wypije na jego cześć koktajl w zdobytych przez Armię Czerwoną Helsinkach .

Przepis

W książce Stanisława Komornickiego Na Barykadach Warszawy znajduje się opis wykonania butelki zapalającej:

Przypisy

Zobacz też