Caritas – jedna z największych organizacji
charytatywnych
działających w
Polsce
, jak i na świecie. Nadzór nad nią pełni
Konferencja Episkopatu Polski
.
Historia Caritas w Europie
Proces centralizacji katolickiego ruchu dobroczynnego przypada na przełom
XIX
i
XX wieku
. Pierwszy Office central des institutiones charitables powstał w
1890
w
Paryżu
i był dziełem L. Levebre. Jego zadanie było skromne i polegało na utrzymywaniu kontaktu między poszczególnymi dziełami dobroczynnymi oraz popularyzację działalności charytatywnej w społeczeństwie. W Niemczech centralizacja poszła dalej. W
1897
ks. Lorenz Werthmann założył związek dzieł dobroczynnych pod nazwą Caritasverband. Siedzibą centrali stał się
Fryburg Bryzgowijski
. Za przykładem Niemiec poszła Austria, gdzie w
1900
stworzono Zentralstelle der katholischen Vereine fuer freiwillige Wohltaetigkeit. Z okazji kongresu eucharystycznego w Amsterdamie w
1924
powstał projekt utworzenia międzynarodowej organizacji charytatywnej pod nazwą Caritas Catholica. Zarząd tej organizacji ukonstytuował się na konferencji w
Lucernie
w
1926
, na siedzibę związku wybrano
Bazyleę
. Polskę reprezentował w nim Związek Poznański w osobach ks.
Walentego Dymka
i ks. Janiaka.
Historia Caritas w Polsce
Na ziemiach polskich związki towarzystw dobroczynnych powstały również na przełomie stuleci: w
1895
we
Lwowie
powstał Związek Katolickich Towarzystw i Zakładów Dobroczynnych, który koordynował pracę stowarzyszeń św. Wincentego a’Paulo oraz innych towarzystw i dzieł charytatywnych. W
1907
ks.
Stanisław Adamski
wraz z ks.
Piotrem Wawrzyniakiem
zwołał w
Poznaniu
zebranie organizacyjne Związku Polsko-Katolickich Towarzystw Dobroczynnych. Poznański Związek Caritas wzorujący się w swej organizacji i formach pracy na niemieckim Caritasverband odegrał pionierską rolę w stosunku do inicjatyw, które po odrodzeniu Polski zostały podjęte we wszystkich diecezjach w Polsce. Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych prawie we wszystkich diecezjach w Polsce powstały lokalne związki Caritas. W
1937
powstał projekt stworzenia centrali diecezjalnych związków, na przeszkodzie w realizacji tego projektu stanęła
II wojna światowa
.
Po zakończeniu okupacji diecezjalne związki Caritas reaktywowały swoją działalność. 21 września
1949
Rada Ministrów wydała uchwałę o upaństwowieniu szpitali będących własnością kościelną. Szpitale zostały nieodpłatnie przejęte na własność państwa. 25 stycznia
1950
władze państwowe ustanowiły nowe, komisaryczne zarządy we wszystkich siedzibach związków diecezjalnych. Celem specjalnych komisji było ujawnienie rzekomych nadużyć finansowych i gospodarczych. Centrala ogólnopolskiego związku Caritas otrzymała nowe władze tzw. zarząd przymusowy w osobach: ks. Antoni Lemparty, poseł Frankowski,
Andrzej Micewski
, ks. Stanisław Skurski,
Michał Wojciechowski
, Stanisław Roztworowski, Damian Kopaczyński, ks. Ludwik Zalewski.
Działalność charytatywna Kościoła w Polsce została sprowadzona ponownie do poziomu parafii. W
1980
przewodniczącym Komisji Charytatywnej Episkopatu Polski został mianowany biskup
Czesław Domin
. Z tą chwilą siedziba Komisji znalazła się w Katowicach. W okresie stanu wojennego w
Katowicach
koordynowano rozdział pomocy materialnej (żywność, ubrania, sprzęt medyczny i lekarstwa) przychodzącej z całego świata. W wielu diecezjach polskich powstały komitety pomocy internowanym.
Caritas Polska
Caritas Polska jest instytucją charytatywną Konferencji Episkopatu Polski. Została reaktywowana w
1989
[1]. Odwołuje się do tradycji pracy charytatywnej Caritas sprzed 1950. Posiada własną osobowość prawną i działa w oparciu o przepisy prawa kościelnego i państwowego. Caritas Polska koordynuje pracę 44 Caritas diecezjalnych i archidiecezjalnych w Polsce. Współpracuje na arenie międzynarodowej z Caritas Internationalis i Caritas Europa. Udziela pomocy doraźnej i długofalowej, materialnej i finansowej osobom bezrobotnym, bezdomnym, chorym, starszym, dzieciom z rodzin ubogich a także imigrantom i uchodźcom. Caritas udziela również pomocy humanitarnej ofiarom wojen, kataklizmów i nieszczęść naturalnych poza granicami Polski.
Początki działalności Caritas w Polsce to głównie dystrybucja darów materialnych otrzymywanych z zagranicy. Szybko jednak zmieniła swoją strategię i zajęła się udzielaniem pomocy charytatywnej dzięki środkom pozyskiwanym od ludzi dobrej woli i instytucji. Caritas utworzyła profesjonalne placówki opiekuńczo-wychowawcze: Stacje Opieki Caritas, ośrodki rehabilitacyjne, Zakłady Pielęgnacyjno-Opiekuńcze, Domy Pomocy Społecznej, Warsztaty Terapii Zajęciowej, Domy Samotnej Matki, kuchnie dla ubogich, świetlice dziennego pobytu dla dzieci i osób w podeszłym wieku, itp.
W ciągu swego istnienia, Caritas w Polsce przygotowała i wdrożyła kilka programów ukierunkowanych zarówno na pomoc krajową (organizacja zimowego i letniego wypoczynku dla dzieci z ubogich rodzin,
Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom
, Jałmużna Wielkopostna, Kromka Chleba, Program Skrzydła,
Okno życia
) i zagraniczną (
Adopcja na odległość
).
Caritas Polska można wspomagać również wysyłając
SMS
na numer 72902[2].
W grudniu 2009
Rzecznik Praw Obywatelskich
Janusz Kochanowski
uhonorował organizację Caritas Polska
odznaką "Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka"
[3][4][5].
Caritas w liczbach
Działalność w
2006
roku:
- 1017 placówek Caritas w Polsce i na świecie,
- 4495 pracowników,
- 69440 wolontariuszy,
- 109 tys. dzieci, którym sfinansowano wakacje,
- 1,5 mln osób potrzebujących, którym udzielono pomocy różnego rodzaju,
- 150 tys. dzieci dożywianych codziennie,
- 47 tys. dzieci uczęszczających do świetlic socjoterapeutycznych,
- 1086 dzieci objętych indywidualną opieką w programie wyrównywania szans edukacyjnych "Skrzydła",
- 38 tys. dzieci uczęszczających na zabiegi rehabilitacyjne,
- pomoc zagraniczna skierowana do ofiar trzęsień ziemi w Indonezji, Pakistanie, Azji Południowo-Wschodniej i Haiti.
Finanse w
2006
roku:
- wpływy w sumie - 239,8 mln zł,
- pomoc w sumie udzielona w kraju i za granicą - 234 mln zł,
- pomoc udzielona w Polsce - 229 mln zł
Źródło: Raport roczny Caritas 2006[6].
Przypisy
Linki zewnętrzne
