Christian Andreas Doppler
Christian Andreas Doppler (ur.
29 listopada
1803
r. w
Salzburgu
, zm.
17 marca
1853
r. w
Wenecji
) - austriacki
matematyk
i
fizyk
.
Doppler jako pierwszy zaobserwował i opisał zjawisko nazwane potem od jego nazwiska
efektem Dopplera
. Efekt ten powoduje zwiększenie się częstotliwości fali (dźwiękowej, świetlnej) zbliżającego się źródła (np. pojazdu) i zmniejszenie się jej dla źródła oddalającego się.
Doppler urodził się w Salzburgu w rodzinie kamieniarskiej z tradycjami sięgającymi
1674
roku. Z powodu wątłej budowy ciała nie nadawał się do pracy jako kamieniarz i studiował w
Wiedniu
i
Salzburgu
. Później wykładał matematykę i fizykę na politechnice w
Pradze
.
W roku
1841
został profesorem zwyczajnym matematyki i fizyki na
Uniwersytecie Karola
w Pradze.
25 maja
1842
roku ogłosił, a w
1843
roku opublikował swoją najważniejszą pracę – O kolorowym świetle gwiazd podwójnych i niektórych innych ciałach niebieskich (niem. Über das farbige Licht der Doppelsterne und einige andere Gestirne des Himmels) - w której opisał efekt Dopplera. Teoria ta została potwierdzona empirycznie w czerwcu
1845
roku. Doppler podczas pracy jako profesor opublikował ponad 50 prac naukowych z fizyki, matematyki i astronomii.
Podczas niepokojów w czasie
Wiosny Ludów
w
1848
roku przeprowadził się wraz ze swoją rodziną do Wiednia, gdzie w roku
1850
cesarz
Franciszek Józef
powołał go na stanowisko dyrektora Instytutu Fizyki
Uniwersytetu Wiedeńskiego
. Został tam pierwszym profesorem fizyki doświadczalnej. Był przywiązany do rodziny, zawsze cieszył się wsparciem swojej wysoce inteligentnej żony.
W
1853
roku zmarł w Wenecji (gdzie próbował się leczyć) wskutek następstw choroby płuc (prawdopodobnie
gruźlicy
), wówczas typowej choroby zawodowej kamieniarzy.
Z okazji 100-lecia urodzin uczonego odsłonięto w Salzburgu tablicę pamiątkową. Fundusz jego imienia ma za zadanie popularyzować jego imię i wiedzę o jego dokonaniach.
Dom, gdzie urodził się Doppler, nosi dziś adres Markart Platz 1, i leży niedaleko Markart Platz 8 - domu, w którym przez 7 lat mieszkał
Wolfgang Amadeusz Mozart
.
Linki zewnętrzne