Chrzest
ChrzestChrzest – w
chrześcijaństwie
obrzęd nawrócenia i oczyszczenia z grzechów, mający postać
sakramentalnego
obmycia wodą, któremu towarzyszy słowo (
Ef
5,26). Jednoczy on z Tajemnicą
paschalną
, Męki, Śmierci i
Zmartwychwstania
Chrystusa dla uzyskania odrodzenia do nowego życia w
Duchu Świętym
, życia w wieczności[1][2]. Jest to obrzęd wyznania
wiary
, czyniący członkiem
Kościoła
-Ciała Chrystusa (por. Rz 11,9)[3]. Był praktykowany w
Judaizmie
jako obmycie z rytualnej
nieczystości
. Do tej pory czynią to
chasydzi
w specjalnie do tego przeznaczonym baseniku zwanym
mykwą
. Jako obmycie rytualne jest praktykowany również w wielu innych
religiach
. Etymologia i znaczenie słowa chrzestPochodzenie polskiego słowa chrzest oraz pokrewnych słów w innych językach słowiańskich np. křest w
czeskim
czy Крещение w
rosyjskim
nie jest całkiem jasne. Wywodzi się je w ostatecznym rachunku od imienia Chrystusa (łac. Christus, greckie Khristos – od khrein – namaszczać). Słowo chrzest nie jest więc przekładem
greckiego
i
nowotestamentowego
wyrazu baptidzo, które w większości
polskich przekładów Biblii
tłumaczone jest na chrzest, a dosłownie znaczy "zanurzenie". Chrzest w BibliiUżywane w
Biblii
greckie
słowo βαπτίζω, które tłumaczone jest na język polski jako chrzest, oznacza zanurzenie. Już w
Starym Testamencie
znaleźć można obrzędy analogiczne do nowotestamentowego chrztu (zob.
mykwa
).
Ewangelie
Nowego Testamentu
zawierają opis chrztu Jezusa Chrystusa.
Dzieje Apostolskie
wzmiankują także o chrztach: Według Nowego Testamentu chrzest ustanowił Jezus Chrystus przed swoim wniebowstąpieniem, mówiąc do Apostołów: „Idźcie i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przykazałem” (Mt 28,19-20). Chrzest w pierwszych wiekach KościołaCelebrację chrztu poprzedzało zawsze przygotowanie. Wczesnochrześcijański traktat Pierwsza Apologia
św. Justyna
(ok. 100-165) jest świadkiem bardzo wczesnego sposobu przygotowania do chrztu i udzielania go: | ...ci, którzy uwierzyli w prawdziwość naszej nauki i naszych wypowiedzi, ślubują, że zgodnie z nimi wieść będą życie. Wówczas uczymy ich, jak mają się modlić, jak pościć, jak prosić Boga o odpuszczenie dawniej popełnionych grzechów – przy czym sami także modlimy się i pościmy wraz z nimi. Następnie prowadzimy ich do miejsca, gdzie znajduje się woda i tam dostępują oni odrodzenia w taki sam sposób, w jaki myśmy go dostąpili, mianowicie zostają skąpani w wodzie w imię Boga Ojca i Pana wszechrzeczy, w imię Jezusa Chrystusa, Zbawiciela naszego, oraz w imię Ducha Świętego. (1 Apologia 65) [12] |
Następnie Justyn podaje, że nowo ochrzczeni prowadzeni byli na zebranie braci, gdzie po raz pierwszy uczestniczyli w
Eucharystii
. Inne wczesne pisma jak De Baptismo (O Chrzcie)
Tertuliana
(155-200), a szczególnie Tradycja Apostolska
Hipolita Rzymskiego
(II w.) dają nam poznać rozwój liturgii chrzcielnej. Stosunkowo prędko ukształtowało się przygotowanie do chrztu w formie
katechumenatu
, który zawierał dwa okresy przygotowania katechetycznego, duchowego i moralnego. - Pierwszy dłuższy okres przygotowania. W jego trakcie poddawano kandydata kilku skrutiniom, w których sprawdzano jak zmienia się jego mentalność i życie pod wpływem poznawania Chrystusa dzięki słuchaniu słowa Bożego i
kerygmatycznych
katechez. Na pewnym etapie katechumen wyrzekał się
szatana
, a po jakimś czasie składał publiczne wyznanie wiary (tzw. reditio symboli).
Św. Augustyn
opisuje takie wyznanie wiary i poruszenie, jakie ono wywołało, znanego wówczas filozofa
Mariusza Wiktoryna
[13]. Zachowały się katechezy przedchrzcielne m.in.
Cyryla Jerozolimskiego
(315-386)[14], św.
Jana Chryzostoma
[15] oraz
Ambrożego z Mediolanu
(339-397) De Mysteriis (O tajemnicach) oraz De Sacramentis (O sakramentach)[16], które biskup
Mediolanu
wygłosił ok. 388 r.
- Bezpośrednie przygotowanie. Polegało ono na podjęciu
postu
i
modlitwy
w czasie bezpośrednio poprzedzającym noc
paschalną
, kiedy to celebrowano chrzest.
Współczesna sadzawka chrzcielna w stylu starochrześcijańskim, wykorzystywana do chrztu dzieci i dorosłych przez zanurzenie. Katolicka parafia
Aniołów Stróżów
w
Londynie
. Chrzest w pierwszym okresie dokonywał się w bieżącej wodzie przez zanurzenie. Nieco później, gdy po
edykcie mediolańskim
zaczęto budować kościoły (domus ecclesiae), umieszczano w nich baptysteria w formie sadzawek lub baseników chrzcielnych ze stopniami, po których się schodziło do wody i wychodziło z niej - wystarczająco dużych, by można było zanurzyć w nich dorosłą osobę. Zanurzenia dokonywano trzykrotnie, wymawiając za każdym razem imię poszczególnych
Osób Boskich
: Ojca, Syna i Ducha Świętego[17][2]. Świadectwa tej formuły trynitarnej znajdziemy już u pierwszych
Ojców apostolskich
: np. w
Liście Klemensa
58,2 czy u
Ignacego Antiocheńskiego
w Liście do Magnezjan 13,1.2[18][19]. Po wyjściu z wody następowało namaszczenie i nałożenie rąk. Nowy chrześcijanin był odtąd dopuszczony do wspólnej liturgii, do pocałunku pokoju i do
Eucharystii
[2]. Chrzest w różnych wyznaniachPoglądy na chrzest są różne w zależności od danego wyznania chrześcijańskiego. Różnice obejmują zarówno sposób udzielania chrztu, jak też rozumienie jego istoty. Część kościołów chrześcijańskich dokonuje wyłącznie chrztu osób, które osiągną wiek świadomy. Wiek 'świadomości' również pozostaje w wielu wyznaniach chrześcijańskich przedmiotem nieokreślonym czego przykładem jest gdzieniegdzie chrzczenie również osób w wieku 10-14 lat. W ewangelicznych kościołach protestanckich do przyjęcia chrztu uprawnia doświadczenie osobistego nawrócenia. Kościół katolickiKatolicki chrzest najczęściej jest dokonywany przez polanie głowy wodą Chrzest święty to w
katolicyzmie
sakrament
będący znakiem oczyszczenia z wszelkiego grzechu, w tym
pierworodnego
, odrodzenia duchowego oraz włączenia do Kościoła i zjednoczenia z nim. Wyraża ponowne narodziny, jest znakiem ukochania ludzi przez Boga i ustanowienia ich swoimi dziećmi. Zazwyczaj wiąże się ze stosownym wpisem do
ksiąg parafialnych
, który jest w Polsce nieusuwalny, nawet w przypadku
odejścia
ochrzczonego z Kościoła w późniejszym czasie[20]. Przyjęcie chrztu oznacza, że człowiek staje się chrześcijaninem i może przyjmować inne sakramenty. Obrzęd udzielany jest przez polanie głowy wodą i wypowiedzenie słów: Ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego (formuła
Trójcy Świętej
jest uważana za niezbędny warunek chrztu). W przypadku zagrożenia życia wystarczy, aby uczyniła to jakakolwiek osoba, nawet niewierząca, ale zwykle chrzest jest udzielany przez księdza podczas niedzielnej
mszy
i obejmuje także wyznanie wiary przez obecnych, namaszczenie głowy
katechumena
krzyżmem świętym, włożenie białej szaty, wręczenie zapalonej świecy ojcu lub ojcu chrzestnemu i inne obrzędy. Tradycyjnie z obrzędem chrztu wiąże się nadanie imienia. Kościół chrzci dzieci, jeżeli rodzice zobowiązują się wychowywać je w wierze katolickiej (jeżeli będzie to niemożliwe, ten obowiązek spada na
rodziców chrzestnych
). Zwyczajnym szafarzem chrztu jest kapłan lub
diakon
, nadzwyczajnym szafarzem chrztu może być każdy człowiek, udzielający chrztu drugiej osobie zazwyczaj w wyjątkowych okolicznościach w imię Trójcy Świętej. Materią tego sakramentu jest woda, a formą słowa: N. ja Ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Syna chrzestnego nazywa się chrześniakiem. Kościoły prawosławneW
prawosławiu
chrzest jest znakiem oczyszczenia z grzechu, odrodzenia duchowego oraz zjednoczenia z Kościołem. W Kościołach prawosławnych może on nastąpić najwcześniej w ósmym dniu po narodzeniu i jest dokonywany poprzez trzykrotne zanurzenie, rzadziej polanie wodą, oraz wypowiedzenie formuły Chrzczony jest sługa Boży (imię) w imię Ojca - amen i Syna - amen i Świętego Ducha - amen. Zanurzanie w wodzie symbolizuje śmierć dla grzechu, zaś wynurzanie - odrodzenie dla nowego życia. Bezpośrednio po chrzcie ochrzczony otrzymuje białą szatę - znak czystości - oraz krzyżyk. Zwyczajnym szafarzem chrztu jest kapłan, jednak w sytuacji zagrożenia życia chrztu może udzielić każdy prawosławny. Sakrament przeprowadzony w ten sposób jest ważny, chociaż wymagane jest jego uzupełnienie poprzez dodatkowe modlitwy. W prawosławiu bezpośrednio po sakramencie chrztu z reguły udzielany jest sakrament bierzmowania[21]. Kościoły protestanckieChrzest w kościołach
ewangelicznych
następuje przez całkowite zanurzenie w wodzie katechumena w wieku świadomym W wyznaniach
protestanckich
poglądy na istotę chrztu są podzielone, jednak zazwyczaj przyjmowane jest symboliczne znaczenie obrzędu. Częstą praktyką jest chrzest sprawowany przez zanurzenie w wodzie. W większości tradycyjnych kościołów (
ewangelickich
) praktykowany jest
chrzest dzieci
, podczas gdy kościoły
ewangelikalne
(m.in.
adwentyści
,
baptyści
,
zielonoświątkowcy
,
wolni chrześcijanie
) chrzczą przez całkowite zanurzenie w wodzie jedynie wiernych w wieku świadomym, którzy dokonali w pełni świadomej deklaracji przyjęcia wiary i przeżyli nawrócenie. Kościoły ewangelickieEwangelickie kościoły protestanckie zachowały praktykę chrztu niemowląt, choć poglądy odnośnie chrztu różnią się pomiędzy poszczególnymi wyznaniami.
Luteranie
uznają chrzest jako sakrament odradzający, jednak w przeciwieństwie do katolików odrzucają pogląd, iż działa on
ex opere operato
. Podobnie, jak inne sakramenty, jego skuteczność opiera się na wierze przyjmującego (w tym wypadku niemowlęcia), jako że do zbawienia prowadzi tylko wiara (zasada
sola fide
), nie zaś uczynki. Luteranie pojmują istotę chrztu za
Marcinem Lutrem
: „ Chrzest nie jest niczym innym, jak
Słowem Bożym
połączonym z zanurzeniem w wodzie, według jego własnego ustanowienia i nakazu, czyli, jak
Paweł
powiada: „Kąpielą wodną przez Słowo” (
Ef.
5:26), i jak mówi
Augustyn
: „Niech dołączy się słowo do elementu, a powstaje sakrament”. Dlatego nie podzielamy zdania
Tomasza
i mnichów kaznodziejów, czyli
dominikanów
, którzy zapominając o Słowie i ustanowieniu Bożym powiadają, że Bóg udzielił wodzie i włożył w wodę moc duchową, która przez wodę obmywa z grzechu. —
Marcin Luter
,
Artykuły Szmalkaldzkie
5:1-2 ” Część Kościołów ewangelickich za
Ulrykiem Zwinglim
odrzuciła chrzest jako środek przekazu łaski odradzającej, choć pozostali przy praktyce chrzczenia niemowląt, które oznaczać miało przyjęcie do wspólnoty ludu Bożego i wejście w przymierze z Bogiem (odpowiednik
starotestamentowego
obrzezania
). Kościoły ewangeliczneIdea chrztu na wyznanie wiary pojawiła się w protestantyzmie w ruchach radykalnej reformacji. Jako pierwsi praktykę tę wprowadzili
anabaptyści
w
XVI wieku
, a za nimi baptyści i cały współczesny ewangelikalny protestantyzm. Swą wiarę w zanurzenie, jako właściwy sposób chrztu protestanci ewangeliczni opierają na 6 rozdziale
Listu do Rzymian
apostoła Pawła
, który mówi o chrzcie zanurzającym oraz na samym znaczeniu greckiego słowa „baptidzo” (chrzest), które dosłownie oznacza „zanurzenie”. Kwestię konieczności wieku odpowiedzialnego argumentuje się w oparciu o m.in. 28 rozdział
Ewangelii Mateusza
, gdzie Jezus Chrystus kazał najpierw nauczać, potem chrzcić, a także na warunku osobistej wiary, jaki postawił
Filip Apostoł
w stosunku do osoby pragnącej przyjąć chrzest (
Dzieje Apostolskie
8:36-37). Istotę poglądów baptystycznych na chrzest oddaje
Londyńskie Wyznanie Wiary z 1689 r.
: „ Chrzest jest obrzędem
Nowego Testamentu
nakazanym przez Jezusa Chrystusa. Dla osoby przyjmującej chrzest ma on być znakiem jej społeczności z Chrystusem w Jego śmierci i zmartwychwstaniu, znakiem wszczepienia w Chrystusa i przebaczenia grzechów. Wyraża to również fakt, że osoba przyjmująca chrzest oddała siebie Bogu przez Jezusa Chrystusa, aby móc żyć i postępować w „nowości życia". Poddać się temu obrzędowi mogą tylko te osoby, które opamiętały się przed Bogiem i wierzą w naszego Pana Jezusa Chrystusa, dobrowolnie oddając się Jemu w posłuszeństwo. Zewnętrznym elementem, który ma być używany w tym obrzędzie jest woda, w której wierzący ma być chrzczony w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Zanurzenie, tzn. pogrążenie wierzącego w wodzie, jest istotne dla właściwego udzielenia tego obrzędu. —
Londyńskie Wyznanie Wiary Baptystów z 1689
29:1-4 ” W kościołach
ewangelicznych
chrztu udziela się wyłącznie w wieku świadomym osobom, które przeżyły świadome nawrócenie i postanowiły oddać się Bogu (tzw.
nowonarodzenie
, czyli osobiste przyjęcie Jezusa Chrystusa jako Pana i Zbawiciela). Obrzędu chrztu dokonuje się na wyznanie wiary złożone przez katechumena, które zazwyczaj polega na udzieleniu twierdzącej odpowiedzi na pytania
pastora
, np. - czy wierzysz, że Jezus Chrystus jest Synem Bożym?,
- czy wierzysz, że zmarł On za twoje grzechy, abyś mógł otrzymać życie wieczne?,
- czy przyjąłeś Go jako osobistego Pana i Zbawiciela? ,
- czy pragniesz zostać ochrzczony i oświadczasz, że jest to twoją dobrą i nieprzymuszoną wolą?
Pytania zadawane są tuż przed dokonaniem obrzędu, co stanowi wyznanie wiary na podstawie którego dokonuje się chrztu. Przed zanurzeniem duchowny zazwyczaj unosi prawą rękę nad głową katechumena w stronę nieba i wypowiada formułę: Na podstawie twojego wyznania wiary i pragnienia chrztu, chrzczę ciebie w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Następnie pastor chwilowo pogrąża całe ciało katechumena w wodzie, przechylając go do tyłu (na znak pogrzebu) i po chwili wynurzając go z wody (na znak zmartwychwstania). Zazwyczaj tuż po wynurzeniu chrzczonego zebrani wierni reagują poprzez aplauz, po którym następuje śpiew. Nowoochrzczeni zazwyczaj na forum zboru otrzymują kwiaty, świadectwo chrztu i upominek. Ewangeliczni protestanci pojmują chrzest jako obrzęd publicznego wyznania wiary, nie przypisują mu jednak, podobnie jak Zwingli, właściwości odradzających (chrześcijaninem staje się człowiek w momencie nawrócenia, uznawanego za
nowonarodzenie
, czego chrzest jest symbolem). W wielu ewangelicznych
domach modlitwy
znajdują się specjalne zbiorniki, zwane
baptysteriami
, w których dokonuje się chrztu przez zanurzenie. Niektóre wyznania udzielają chrztu wyłącznie w zbiornikach naturalnych. Stroje katechumenów zależą od zwyczajów wyznania i
zboru
. Rodzaj strojów przeważnie jest regulowany zwyczajowo, nie zaś formalnie. W wielu wspólnotach używane są specjalne płaszcze chrzcielne - zazwyczaj czarne dla pastora, zaś białe dla katechumena. W niektórych zborach istnieje również tradycja nakrywania chustkami głów przez kobiety przyjmujące chrzest. Są także kościoły, które udzielają chrztów w zwykłym ubraniu. Formuła i znaczenieWiększość wyznań protestanckich stosuje formułę trynitarną (wyjątkiem są
zielonoświątkowcy jednościowi
, którzy chrzczą w imię Jezusa). Chrztu wodnego nie praktykują
kwakrzy
oraz
Armia Zbawienia
. Za koniecznością chrztu do zbawienia opowiadają się luteranie wśród wyznań ewangelickich, a
Kościoły Chrystusowe
i niektórzy zielonoświątkowcy wśród protestantów ewangelicznych. Większość kościołów odrzuca ten pogląd (przytaczając m.in. przykład złoczyńcy, który został ukrzyżowany z Jezusem, nawrócił się i został zbawiony bez chrztu) podkreślając jednak, iż chrzest jest ustanowieniem Chrystusowym, wyrazem posłuszeństwa wobec woli Bożej i, o ile istnieje taka możliwość, winien zostać udzielony. Świadkowie JehowyChrzest praktykowany jest także w organizacji
Świadków Jehowy
. Udzielany jest jedynie osobom, które potrafią zrozumieć jego znaczenie. Podobnie, jak u ewangelicznych protestantów, stosuje się formę chrztu przez zanurzenie. Świadkowie Jehowy postrzegają chrzest jako symboliczny obrzęd wyrażający całkowite i bezwarunkowe oddanie się
Jehowie Bogu
. Praktykowany jest zazwyczaj podczas
kongresów
oraz zgromadzeń okręgowych,
obwodowych i specjalnych
. Chrztu dokonują upoważnieni przedstawiciele
zboru
bądź w specjalnych basenach, bądź w zbiornikach naturalnych. Przyjęcie chrztu w organizacji Świadków Jehowy poprzedzone jest okresem
biblijnych
szkoleń na podstawie
publikacji
opracowanych przez
Towarzystwo Strażnica
. Materiał pozwalający na zgłębienie nauk głoszonych przez wyznanie podzielony jest na części. Po ukończeniu szkolenia nadzorcy zboru, na podstawie zestawu stałych pytań, upewniają się czy osoba zdecydowana przyjąć chrzest zrozumiała podstawowe nauki biblijne oraz czy dostosowała do nich swoje życie. Przed zanurzeniem osoby chrzczonej w obecności świadków zadawane są dwa pytania: „czy rozumiesz wartość i znaczenie chrztu wodnego” oraz „czy uznajesz organizację Świadków Jehowy za organizację Bożą”. Podczas chrztu nie wypowiada się żadnej szczególnej formuły. ZestawienieTabela przedstawia różnice w rozumieniu i praktykowaniu chrztu między ważniejszymi wyznaniami: Podejście niechrześcijan do chrztu Niechrześcijanie a chrzest dzieciWiele niechrześcijańskich grup wyznaniowych, podobnie jak część wyznań chrześcijańskich, sprzeciwa się
chrzczeniu dzieci
, a zwłaszcza niemowląt.
Rodzimowiercy
uważają go wręcz za niezgodny z
prawem
. Odczynianie chrztuWedług doktryny katolickiej i części pozostałych wyznań chrześcijańskich, chrzest jako ich sakrament inicjujący jest nieodwołalny i nieodwracalny. Jednak w wielu kulturach i systemach wyznaniowych (szczególnie etnicznych wierzeń pierwotnych) dotrwały nawet do współczesnych czasów obrzędy odczyniające chrzest. Jednym z najstarszych — potwierdzanych przez źródła[] — był obrzęd przeprowadzany przez średniowiecznych
Prusów
, polegający na ponownym obmyciu osoby wodą przez
pogańskiego
kapłana
i wygłoszeniu stosownej formuły z rodzaju: "Niechaj wiara w Boga, którego nie wyznajesz, odeszła razem z tą wodą, a wraz z nim chrześcijańskie imię... Nadaję Ci (lub zwracam) pogańskie imię ..."[] Współcześnie osoby oficjalnie dokonujące
wystąpienia
ze wspólnoty katolickiej coraz częściej dokonują również (mniej lub bardziej udokumentowanych historycznie) obrzędów mających zneutralizować chrzest i jego konsekwencje (dość popularne w kręgach
rodzimowierców
). Podobne obrzędyRytualne obmywania były znane w starożytności u wielu ludów. Był to zewnętrzny znak wewnętrznej odmiany, żalu za popełnione grzechy i gotowości zadośćuczynienia za nie. Wiara w oczyszczająca moc wody występowała u większości etnicznych kultur pierwotnych (u
Słowian
np. w trakcie obrzędów
Kupalnocnych
). Obrzędy inicjacyjne związane z wodą są znane również w innych religiach: w pradawnym kulcie wody, w niektórych wyznaniach żydowskich (
esseńczycy
, zwolennicy
Jana Chrzciciela
), u mandenajczyków, w
azteckim
kulcie bogini Chalchihuitlicue, a także w
buddyzmie
. W religii starożytnych Egipcjan polanie głowy wodą było częścią rytuału koronacyjnego faraonów i oznaczało obdarowanie życiem wiecznym. W Babilonii istniało święte miasto
Eridu
, dokąd spieszyły tłumy, aby się obmyć. W kulcie syryjskiego bóstwa
Jankesa
były sakralne oczyszczenia w wodzie i ogniu. W egipskiej Księdze Umarłych spotykamy najstarszy opis rytualnego obmycia niemowląt nowo narodzonych. Panowało, więc już wtedy przekonanie, że człowiek rodzi się w jakiejś winie, którą trzeba obmyć. W świątyni w Der-el-Bahri można do dnia dzisiejszego oglądać plastycznie przedstawioną scenę rytualnych obmyć. Rytuał oczyszczenia jest nadto znany w kulcie
Demetry
, wśród wyznawców starożytnej bogini
Kybele
i
Attisa
,
Mitry
. Zachowany jest on powszechnie do dnia dzisiejszego w Indiach, gdzie do miasta świętego
Varanasi
udają się w celach rytualnych kąpieli w
Gangesie
miliony wiernych
bramińskich
. Do chrztu nawiązują też różne formy uroczystości świeckich, często o charakterze zabawy (
chrzest statku
, chrzest równikowy) Zobacz też
Przypisy- ↑ Por.
Tertulian
, De Baptismo 1-2
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Burkhard Neunheuser, Baptism w: Sacramentum Mundi. An Encyclopedia of Theology.
K. Rahner SJ
, C. Ernst, K. Smyth (red.). Wyd. 5. T. 1. Londyn: Burns & Oats, 1973, ss. 136-139. .
- ↑ Por.
KKK
1262-1270
- ↑ Dz. 2:41
- ↑ Dz. 8:12-13
- ↑ Dz. 8:36-40
- ↑ Dz. 9:18; 22:16
- ↑ Dz. 10:47-48
- ↑ Dz.16:15
- ↑ Dz. 16:33
- ↑ Dz. 18:8
- ↑ Zob. Pierwsi apologeci greccy. Kwadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Justyn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Milcjades, Apolinary z Hierapolis, Teofil z Antiochii, Hermiasz. ks. Leszek Misiarczyk (przekład, wstęp i przypisy), ks. Józef Naumowicz (oprac). Kraków: Wydawnictwo „M”, 2004, ss. 254-256, seria: Biblioteka Ojców Kościoła 24. .
- ↑
Wyznania
, (VIII, 2), wyd. IV, Znak, Warszawa 2007, [str. 211-214]
- ↑ Katechezy przedchrzcielne i mistagogiczne. Wojciech Kania (tł.); Jacek Bojarski OP (wstęp), Mateusz Bogucki OP (oprac.), Warszawskie Towarzystwo Teologiczne. Kraków: Wyd. "M", 2000, s. 394, seria: Biblioteka Ojców Kościoła 14. .
- ↑ Por. Katechezy chrzcielne, homilie katechetyczne do tych, którzy mają być oświeceni oraz do neofitów. Wojciech Kania (przekład z jęz.
greckiego
),
Marek Starowieyski
(wstęp i oprac.). Lublin: Kerygma, 1993, s. 131, seria: U Źródeł Katechumenatu 1.
- ↑ Wyjaśnienie symbolu. O tajemnicach. O sakramentach. Ludwik Gładyszewski (przekład, wstęp i opracowanie). Kraków: WAM, 2004, s. 111, seria: Źródła Myśli Teologicznej 31.
- ↑ Por.
Mt
28,19: Wtedy Jezus podszedł do nich i przemówił tymi słowami: Dana Mi jest wszelka władza w niebie i na ziemi. Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego; por.
2 Kor
13,13
- ↑ Por. przekład polski w: Pierwsi świadkowie. Pisma
Ojców Apostolskich
.
Anna Świderkówna
(przekł.),
Marek Starowieyski
(oprac.). Kraków: Wydawnictwo „M”, 1998, seria: Biblioteka Ojców Kościoła 10. .
- ↑ Por. P.-Th. Camelot, Creeds, w: Sacramentum Mundi. An Encyclopedia of Theology.
K. Rahner SJ
, C. Ernst, K. Smyth (red.), A. Darlap (red. tomu). Wyd. 5. T. 2. Londyn: Burns & Oats, 1973, s. 38. .
- ↑ Zespół Rzecznika Prasowego Biura GIODO:
Czy proboszcz w Kościele Rzymsko - Katolickim jest uprawniony do gromadzenia informacji o członkach tego Kościoła? Czy mogę zażądać od proboszcza usunięcia informacji zawartych w księgach parafialnych, a dotyczących mojej osoby, jeśli chciałbym wystąpić z Kościoła Rzymsko – Katolickiego
(
pol.
).
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych
, 2006-09-08. [dostęp 2010-06-10].
- ↑
ks. Konstanty Bondaruk, Chrzest
- ↑ Chrztu udziela się bądź przez zanurzenie, bądź przez polanie, z zachowaniem przepisów wydanych przez Konferencję Episkopatu. Kan. 854 KPK
- ↑ Kongregacjonaliści, choć praktykują chrzest niemowląt, opowiadają się jednak w znacznej mierze za ideą osobistego nawrócenia i kościoła "z wyboru", dlatego włączenie do społeczności
zboru
odbywa się dopiero po osiągnięciu wieku świadomego.
- ↑ Reformowani baptyści
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Chrzest":
Adwentyzm
...
Uznam
napływają
Słowianie
. HistoriaW roku
1128
władający wyspą
pomorski książę
Warcisław I
przyjął Chrzest z rąk
Ottona z Bambergu
. Ok.
1155
powstał
norbertański
klasztor
w ...
Diakon
...
1468
Polsce2 Wydarzenia na świecie3 Urodzili się4 Zmarli Wydarzenia w Polsce
8 maja
– Chrzest
Fryderyka Jagiellończyka
, królewicza polskiego, księcia litewskiego i przyszłego arcybiskupa gnieźnieńskiego, prymasa ...
Cesarze rzymscy
250
-
306
Galeriusz
305
-
311
250
-
311
Flawiusz Sewer
306
-
307
?-
307
Maksencjusz
307
-
312
280
-
312
Romulus
309
-syn Maksencjusza
Lucjusz Domicjusz Aleksander
308
-
309
/
311
?-
309
/
311
uzurpator w Afryce
Konstantyn I Wielki
307
-
337
271
/
273
-
337
jako pierwszy cesarz przyjął Chrzest
Licyniusz
308
-
324
250
-
324
Maksymin Daja
309
-
313
ok.
270
-
313
Waleriusz Walens
316
-
317
?-
317
Licyniusz II
317
-
324
?-
324
Martynian
324
-
324
?-
324
Kryspus
317
-
326
?-
326
cezar
Dalmacjusz
335
-
337
?-
337
cezar
Hannibalian
335
-
337
?-
337
cezar
Konstantyn II
337
-
340
317
-
340
Konstans I
337
-
350
320
-
350
Konstancjusz II
337
-
361
331
-
361
Magnencjusz
350
-
353
303
-
353
Decencjusz
351
-
353
?-
353
brat Magnencjusza, uzurpator
Wetranion
350
-
350
?-
350
uzurpator na Bałkanach
Nepocjan
350
-
350
?-
350
uzurpator ...
Lednica 2000
przekazów historycznych, na wyspie na jeziorze Lednickim zwanym (
Ostrów Lednicki
) miał miejsce
Chrzest Polski
. Spotkania odbywają się regularnie od 1997 roku; początkowo w wigilię ...
Pionier (Świadkowie Jehowy)
...
Wielkie Księstwo Moskiewskie
października
1547
Religia
dominująca
prawosławie
Mapa Wielkiego Księstwa MoskiewskiegoTo jest artykuł z cyklu
Historia Rosji
Narodziny Rusi
Rurykowicze
Ruś Kijowska
Chrzest Rusi
Rozbicie dzielnicowe Rusi
Podbój Rusi przez Mongołów
Ruś Włodzimierska
Księstwo Moskiewskie
Wielkie Księstwo Moskiewskie
Carstwo Rosyjskie
Rosja ...
Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary
chwałę,który mówił przez proroków.Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół.Wyznaję jeden Chrzest na odpuszczenie grzechów.I oczekuję wskrzeszenia umarłychi życia wiecznego w przyszłym świecie.Amen.ܡܗܝܡܢܝܢܢ ...
Chrześcijaństwo
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Chrzest":
229 Stosunki państwo-Kościół w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (plansza 5)
...
229 Stosunki państwo-Kościół w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (plansza 4)
...
016d. Polska Piastów (plansza 22)
...
|