Bliźniaki

Ciąża wielopłodowa (pot. ciąża mnoga) – ciąża występująca w przypadku jednoczesnego rozwoju wewnątrz macicy więcej niż jednego zarodka . U człowieka , u którego zwykle rozwija się jeden płód w ciąży jednopłodowej, najczęstszym typem tego rodzaju ciąży jest ciąża dwupłodowa nazywana ciążą bliźniaczą .

Ciąże wielopłodowe dzielą się na:

• Monozygotyczne – w której dochodzi do rozdzielenia zygoty na dwa lub więcej oddzielnych zarodków . Wieloraczki takie są takiej samej płci, mają ten sam materiał genetyczny i są prawie identyczne. Podział ten może dokonać się na różnym etapie rozwoju. Rozdzielenie, które następuje po 13. dniu ciąży doprowadza najczęściej do powstania tzw. zroślaków .

Trojaczki jednojajowe (na zdjęciu) przychodzą na świat, gdy jedna zapłodniona komórka jajowa dzieli się na dwie części, a jedna z tych części dzieli się znowu na dwie kolejne części).

• Polizygotyczne – które są skutkiem zapłodnienia dwóch (wówczas jest to ciąża dizygotyczna) lub więcej komórek jajowych . Ciąże mnogie polizygotyczne występują znacznie częściej podczas leczenia bezpłodności poprzez stymulację hormonalną jajeczkowania. Najczęściej do zapłodnienia dochodzi w trakcie jednego stosunku płciowego. W niektórych przypadkach może dojść do zapłodnienia na skutek kilku oddzielnych stosunków płciowych (tzw. nadpłodnienie – łac. superfecundatio), co umożliwia urodzenie z jednej ciąży dwóch lub większej ilości dzieci posiadających osobnych ojców. Innym, teoretycznym typem ciąży polizygotycznej jest dodatkowe zajście w ciążę podczas ciąży (łac. superfetatio) w następstwie kolejnej owulacji . Większość autorytetów uważa, że domniemane przypadki dodatkowego zapłodnienia wynikają z nierównomiernego wzrostu płodów pochodzących z zapłodnienia z tego samego okresu^[1].

Często spotykanym zjawiskiem jest obumarcie jednego z zarodków (rzadziej płodów ) konsekwencją czego jest zredukowanie ciąży mnogiej do ciąży pojedynczej.

Ogólną ocenę prawdopodobieństwa występowania ciąż mnogich u ludzi określa reguła Hellina^[2]:

• bliźnięta = (a) = 1:80
• trojaczki = (a²) = 1:80²
• czworaczki = (a³) = 1:80³
• pięcioraczki = (a⁴) = 1:80⁴

itd.

Powikłania

W ciąży wielopłodowej występują te same powikłania, co w ciąży z płodem pojedynczym, ale są znacznie częstsze. Ponadto występują powikłania charakterystyczne tylko dla tego rodzaju ciąż:

• rozbieżny wzrost wewnątrzmaciczny płodów
• zgon wewnątrzmaciczny jednego z płodów (w ultrasonografii tzw. zespół znikającego bliźniaka )
• współistnienie ciążowej choroby trofoblastycznej i żywego płodu
• powikłania ciąży jednokosmówkowej:
  • zespół przetoczenia krwi między płodami (TTTS)
  • zespół odwróconej perfuzji tętniczej (TRAPS)

Rekordy

Za światowy rekord odnotowany do tej pory uchodziła ciąża składająca się z 12 płodów^[3], jednakże informacja ta nie została uznana za prawdziwą.^[4]

Przypisy