Czarny Grzbiet – wierzchowina
Czarny Grzbiet (
czes.
Obří hřeben, 1400-1480 m n.p.m.) –
grzbiet górski
w
Sudetach Zachodnich
w paśmie
Karkonoszy
.
Położenie
Grzbiet położony jest na terenie
Karkonoskiego Parku Narodowego
, około 4 km na południe od
Karpacza
. Rozciąga się między
Przełęczą Sowią
(1164 m n.p.m.) na wschodzie a
Przełęczą pod Śnieżką
(1394 m n.p.m.) po zachodniej stronie. Szczytową partią grzbietu przechodzi
granica
między
Polską
a
Czechami
.
Opis
Czarny Grzbiet stanowi północno-wschodnie ramię odchodzące od
Śnieżki
i ciągnące się na długości 2,5-3,0 km do
Czarnej Kopy
, wyniesione
uskokiem tektonicznym
ponad
Kotlinę Jeleniogórską
i stanowiące jedną z części
Głównego Grzbietu
Karkonoszy
. Ma on charakter rozległej zrównanej
wierzchowiny
na wysokości, opadającej łagodnie w kierunku wschodnim, a od Czarnej Kopy stromo schodzi w kierunku
Przełęczy Sowiej
. Grzbiet ma dwa wzniesienia: we wschodniej części jest to
Czarna Kopa
(1407 m n.p.m., Svorová hora), w zachodniej Śnieżka. Strome zbocza pokrywają rozległe gołoborza, zwłaszcza na północnym zboczu bardzo stromo opadającym ku leżącej 400-500 m niżej dolinie
Łomniczki
. Na zboczach na wysokości 1250-1300 m n.p.m. oraz na Czarnej Kopie rosną rozległe płaty
kosodrzewiny
ze skarłowaciałymi świerkami.
W przeszłości na zboczach Czarnego Grzbietu w XIX wieku funkcjonowały liczne
kopalnie
. Wydobywano w nich rudy
miedzi
,
ołowiu
oraz
złota
. Przypominają o tym
hałdy
i
sztolnie
.
Rzeźba
Największy wpływ na rzeźbę grzbietu miało
zlodowacenie bałtyckie
, które wykształciło większość form polodowcowych. Rozwinęły się tutaj grunty strukturalne właściwe obszarom polarnym. Grzbiet to rozległa
wierzchowina
z formami
peryglacjalnymi
, z obszernymi
gołoborzami
. Powierzchnia wierzchowiny grzbietu przechodzi wyraźnym załomem w północny stok Karkonoszy. Większy fragment Czarnego Grzbietu jest wylesiony i pokryty kamieniami o ciemnej barwie, co stwarza ponure wrażenie.
Budowa geologiczna
Czarny Grzbiet zbudowany jest głównie ze
skał metamorficznych
wyniesionych podczas
ruchów górotwórczych
, a jego kulminacja, Czarna Kopa (1407 m n.p.m.) – z łupków łyszczykowych.
Turystyka
Szczytem grzbietu wzdłuż granicy prowadzi
szlak turystyczny
:
-
– czerwony fragment
Głównego Szlaku Sudeckiego
prowadzący z
Śnieżki
do
Pomezní Boudy
i dalej. Przy szlaku czerwonym na wschodnim zboczu Czarnej Kopy położone jest czeskie górskie schronisko turystyczne "
Jelenka
".
-
– niebieski, prowadzący z
Przełęczy pod Śnieżką
na
Przełęcz Okraj
i dalej.
Grzbiet na całym odcinku stanowi widokową trasę.
Grzbiet w zimie, przy złych warunkach atmosferycznych bywa niebezpieczny. Zdarzyły się śmiertelne wypadki zaginięcia w zimie 1909 roku nauczyciela z
Sobieszowa
i uczniów z
Jeleniej Góry
. Wydarzenie to upamiętniają pomniki.
Bibliografia
