Czas połowicznego rozpadu (zaniku) (okres połowicznego rozpadu) jest to czas, w ciągu którego liczba nietrwałych obiektów lub stanów zmniejsza się o połowę. Czas ten, oznaczany symbolem T1/2, zgodnie z definicją musi spełniać zależność:

gdzie
- N(t) – liczba obiektów pozostałych po czasie t,
- N0 – początkowa liczba obiektów.
Pierwotnie czas ten dotyczył nietrwałych
jąder atomowych
pierwiastków (promieniotwórczych). W tym przypadku po czasie połowicznego rozpadu
aktywność promieniotwórcza
próbki zmniejsza się również o połowę. Okres połowicznego rozpadu dotyczy również nietrwałych
cząstek
. Może być wyznaczony z
wykładniczego charakteru
rozpadu, który w przypadku
izotopów promieniotwórczych
nosi nazwę
prawa rozpadu naturalnego
.
Fizyczny czas połowicznego zaniku
Czas połowicznego zaniku charakteryzuje dany izotop promieniotwórczy niezależnie od czynników zewnętrznych (np.
temperatura
,
ciśnienie
, postać chemiczna,
stan skupienia itp
.). Czas połowicznego zaniku jest pojęciem stosowanym dla każdego rodzaju rozpadu promieniotwórczego.
Czasami ze względów praktycznych i tylko w technice przyjmuje się w przybliżeniu, że całkowity rozpad danego
radionuklidu
następuje po czasie równym pięciu czasom połowicznego zaniku (tj., gdy aktywność spadnie do poziomu 1/32 aktywności początkowej).
Wszystkie rozpady w przyrodzie można opisać za pomocą trzech powiązanych ze sobą parametrów:
- λ –
stała rozpadu
promieniotwórczego (określa prawdopodobieństwo zajścia rozpadu jednego jądra w jednostce czasu),
- T1/2 – okres połowicznego zaniku,
- τ – średni czas życia (czas, po którym średnio pozostaje 1/
e
początkowej liczby cząstek).
Przypuśćmy, że początkowo jest N0 cząstek nietrwałych, po czasie t ich ilość zmniejsza się do N(t).
Prawdopodobieństwo przeżycia przez cząstkę czasu t jest opisywane przez funkcję postaci
.
W związku z tym prawdopodobieństwo p(t) = 1/2, odpowiada czasowi

Średni czas życia oblicza się ze wzoru

Biologiczny czas połowicznego zaniku
Oprócz powyżej zdefiniowanego czasu połowicznego zaniku (fizycznego) wprowadza się
biologiczny okres półtrwania
, odpowiadający okresowi, po jakim nastąpi spadek aktywności danego izotopu promieniotwórczego do połowy wartości wchłoniętej do organizmu, lub do danego środowiska. Tak zdefiniowany czas połowicznego zaniku jest zawsze mniejszy od czasu fizycznego, ponieważ zależy również od czynników biologicznych takich jak rozpraszanie lub usuwanie promieniotwórczego izotopu z organizmu lub środowiska.
Efektywny czas połowicznego zaniku
W
medycynie nuklearnej
wprowadza się dodatkowo efektywny czas połowicznego zaniku. Określa on po jakim czasie aktywność
izotopu promieniotwórczego
spadnie o połowę, na skutek jej zaniku wynikającego z
prawa rozpadu
oraz wydalania z organizmu. Jest dany następującym wzorem: 
Bibliografia
Adam Strzałkowski: Wstęp do fizyki jądra atomowego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978.