UKF – zakres fal radiowych (pasmo radiowe) o częstotliwości od 30 do 300 MHz , co odpowiada długości fali od 10 do 1 metra .

Ten zakres fal przeciętnemu człowiekowi kojarzy się najbardziej (przez co potocznie bywa błędnie utożsamiany na wyłączność) z radiofonią UKF.

Nazwa

Rodzime określenie to skrót od nazwy "Ultra Krótkie Fale". W użyciu są też nazwy pełne: fale ultrakrótkie bądź fale metrowe. Nazwy te odnoszą się do długości fal z tego zakresu. Odpowiednikiem w języku angielskim jest VHF – skrót od nazwy Very High Frequency ("bardzo wysoka częstotliwość"), która to nazwa opisuje ich częstotliwość.

Zastosowanie

Fale ultrakrótkie używane są zwłaszcza do łączności na mniejsze odległości. W tym zakresie działają telewizja naziemna , radiofonia, sieć pagerowa oraz różne systemy łączności lokalnej – np. w lotnictwie , policji , innych służbach, radiu taxi i wielu innych. Na częstotliwościach 50-52 MHz i 144-146 MHz (w Polsce) 70 MHz i 225 MHz znajdują się pasma przeznaczone dla krótkofalowców . Stacje radiowe modulowane częstotliwościowo przesyłają dodatkowe informacje RDS .

Radiofonia, utożsamianie i błędy w nazewnictwie

Obecnie w Europie i większości państw świata radiofonie korzystają z pasma UKF nadając programy w zakresie częstotliwości 87,5-108 MHz (tzw. pasmo CCIR albo pasmo górne), w Japonii radiofonia UKF wykorzystuje pasmo 76-92 MHz, w dawnych państwach socjalistycznych (poza NRD i Jugosławią ) przez kilkadziesiąt lat (od około połowy lat 60. do mniej więcej końca XX w. ) używany był zakres 65,5-74 MHz (tzw. pasmo OIRT lub pasmo dolne; w zakresie pasma górnego zostały umieszczone kanały telewizyjne nr 4 i 5).

Na podstawie międzynarodowych ustaleń w radiofonii na falach ultrakrótkich wykorzystuje się transmisję z modulacją częstotliwości (FM), natomiast na falach długich , średnich i krótkich – z modulacją amplitudy (AM). W wielu krajach, zwłaszcza tych, w których radiofonia oprócz UKF nadaje wyłącznie na falach średnich , dla zakresu ultrakrótkofalowego powszechnie używane jest określenie FM, jako przeciwieństwo AM określającego fale średnie. Określenie to jest jednak nieprawidłowe, bowiem opisuje ono sposób transmisji (stosowany w różnych zakresach fal), a nie sam zakres fal (pasmo).

Historia zastosowania

Pierwsze stałe transmisje na zakresie UKF miały miejsce w latach 30. XX wieku i były związane z wprowadzeniem telewizji. Od lat 50. i 60. następuje masowy rozwój radiofonii UKF, przede wszystkim w krajach rozwiniętych i krajach bloku sowieckiego, choć w Australii i Nowej Zelandii pierwsze licencje na transmisję w tym zakresie zaczęto wydawać dopiero w latach 80. W Polsce pierwszą stacją nadającą na UKF-ie była przedwojenna Eksperymentalna Stacja Telewizyjna. 1 października 1954 roku uruchomiono pierwszą polską stację radiofoniczną UKF – mieściła się ona w Warszawie i nadawała na częstotliwości 97,6 MHz^[1].

Zobacz też

• Modulacja częstotliwości (FM)
• Modulacja amplitudy (AM)

Przypisy