|
Dardanele
Dardanele - (tur. Çanakkale Boğazı) – cieśnina między Półwyspem Bałkańskim a Azją Mniejszą, łączy Morze Egejskie z Morzem Marmara. Długość 120,5 km, szerokość 1,3-18,5 km.
Główne porty to Gelibolu i Çanakkale. W starożytności znana jako Hellespont.
Przez cieśninę przepływa silny prąd z Morza Marmara do Morza Egejskiego. Jest obok Bosforu drugim wąskim gardłem na drodze do Morza Czarnego.
Podczas I wojny światowej o Dardanele toczyły się ciężkie walki (zobacz operacje morskie w cieśninie Dardanelskiej).
Hellespont
W starożytności Dardanele nosiły nazwę Hellespont. Cieśnina stanowiła część szlaku wodnego biegnącego między Europą i Anatolią. Nazwa wywodzi się od imienia mitycznej Helle, która zginęła w wodach cieśniny. Greckie Hellespontos oznacza "Morze Helle". Tłumaczono ją także jako "most Hellenów".
Wąska cieśnina była doskonałym miejscem do kontroli przepływających statków, co stanowiło źródło bogactwa okolicznych miast. Najwcześniejszym z nich była Troja, której zniszczenie było spowodowane najprawdopodobniej chęcią zapewnienia sobie swobodnego importu metali przez Greków. W pierwszej połowie I tysiąclecia p.n.e. Grecy założyli nad Hellespontem liczne kolonie.
Wojska perskie pod koniec VI w. p.n.e. oraz w 480 r. p.n.e. przekroczyły cieśninę po moście z łodzi.
Hellespont był newralgicznym punktem dla Aten, które były uzależnione od importu zboża z portów Morza Czarnego. Od V w. p.n.e. Ateny pobierały 10% cła od wszystkich nieateńskich statków dzięki utrzymywanej w Sestos flocie wojennej.
W roku 405 p.n.e. flota spartańska pod dowództwem Lizandra zwyciężyła flotę Aten pod Ajgospotamoj. Po tym Spartanie zablokowali import zboża, co przyczyniło się ostatecznie do przegranej Aten w wojnie peloponeskiej.
Inne hasła zawierające informacje o "Dardanele":
Cieśnina
...
1878
...
Mardoniusz
...
Historia Rosji
...
1915
...
1914
...
1913
...
Winston Churchill
...
II wojna światowa
...
Eurazja
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Dardanele":
011a Wojny Greków z Persami (plansza 7)
...
135. Europa w drugiej połowie XIX w. (plansza 11)
...
Mapa świata (plansza 16)
e height=380 width=770 >
Wybrane cieśniny według kontynentów
- EUROPA
Bosfor, Cieśnina Gibraltarska, Dardanele, Duńska, Kaletańska, Kanał La Manche, Mały Bełt, Świna
- AZJA
Bab al-Mandab, ...
|
