Dionizy I,
port.
Dinis, zwany Rolnikiem, Trubadurem albo Królem Chłopów (
9 października
1261
-
7 stycznia
1325
) był szóstym
królem
Portugalii
od
1279
r.
Dinis był synem króla Portugalii,
Alfonsa III
i jego żony, Beatrycze Kastylijskiej. Choć jego ojciec starał się utrzymywać poprawne stosunki z
klerem
, to jednak gdy Dinis wstępował na tron, relacje z
Kościołem
były trudne. Dinis przysiągł wierność
papieżowi
, ale udzielił
azylu
templariuszom
i ustanowił w ich miejsce Zakon Chrystusa w 1319 r., w założeniu będący kontynuacją Zakonu Świątyni.
Po
rekonkwiście
Dinis nie miał sąsiadów, z którymi mógłby walczyć, i cała jego polityka koncentrowała się na sprawach wewnętrznych. Krótka wojna z
Kastylią
zakończyła się paktem granicznym (
1297
)w Alcanizes, który trwa do dziś.
Polityka Dinisa w kraju ukierunkowana była na
centralizacje
władzy i uzyskanie autonomii od papiestwa, oraz kompromis między Kościołem a koroną portugalską, czego wyrazem było podpisanie w 1289 r. konkordatu z Rzymem. W Portugalii zakładał miasta, budował zamki, kopalnie
metali
, wiele podróżował po kraju. W
1308
r. podpisał pierwszy układ handlowy (z
Anglią
)W 1293 r. stworzył Bolsa dos Mercadores - instytucje do wspierania portugalskiego handlu zagranicznego, umocnił handel z Anglią, Francją i Flandrią - eksort produktów rolnych, soli, ryb; import tkanin i minerałów. Założył
marynarkę wojenną
- ochrona wybrzeża przed piratami(w 1307 r. mianował pierwszego admirała floty portugalskiej- Nuno Fernandes Cogominho); zarządził budowę
stoczni
.
Przydomek "Rolnik" wziął się ze szczególnej troski króla o najniższe klasy społeczne. Szczególną zasługą króla było sadzenie lasów na brzegu
Atlantyku
, aby blokowały wdzieranie się
wydm
na tereny uprawne; wiele zasadzonych wówczas lasów służy do dziś. Zapewnił także w ten sposób budulec dla przyszłych statków portugalskich. Kazał również osuszać bagna, zagospodarowywać nieużytki. Ułatwił redystrybucję i zagospodarowywanie ziem, zakładał wsie i osady oraz kooperatywy rolne na północy kraju. W 1311 r. zakazał karczowania winnic. Zaludniał tereny nadgraniczne z Kastylią nadając wielu miejscowościom przywileje typu miejskiego (cartas de foral) i budując sieć 50 fortec. Rekolonizował dawne tereny rzymskie, upowszechnił targi, (feiras francas), odbywał się dwa razy w tygodniu u stóp kościołów i były zwolnione z podatków.
Jako uzupełnienie XII w. inquiricoes gerais (kontrola przez kancelarię królewską dotycząca prawnego stanu posiadania ziem przez szlachtę i arystokrację) wydał przepisy zakazujące osobom duchownym i instytucjom kościelnym zakupu tzw. bens de raiz (port. dóbr rodowych; nieruchomości na terenach miejskich lub wiejskich) co miało ograniczyć ilość dóbr kościelnych i wzmocnić władzę królewską.
Zainteresowania Dinisa to również nauki humanistyczne. Sam napisał kilka książek, wspierał naukowców, założył w 1290 r.
Uniwersytet
w Lizbonie, w 1308 r. przeniesiony do
Coimbry
. Upowszechnił użycie języka portugalskiego w oficjalnych dokumentach państwowych, wprowadził użycie papieru.
Mimo pokojowego panowania, jego śmierć (
1325
) przyniosła walkę pomiędzy jego dwoma synami:
Alfonsem
, dziedzicem
korony
i nieślubnym Alfonsem Sanchesem (
1289
-
1329
), lordem Albuquerque. Konflikt zakończył się dzięki mediacji królowej-wdowy -
Izabeli Aragońskiej
, a z walki zwycięsko wyszedł dziedzic korony, który rządził jako
Alfons IV
.
Przodkowie
Potomstwo
Z
Izabelą Aragońską
, Dionizy miał dwoje ślubnych dzieci:
Z kochanką Marią Pires, miał syna Jana Alfonsa (ok.
1280
-
1325
), pana
Lousã
. Z Marinhą Gomes (ok.
1260
-?), miał dwie córki:
Z Grácią Froes (ok.
1265
-?), miał syna Piotra Alfonsa (
1287
-
1354
), hrabiego
Barcelos
. Z Aldonçą Rodrigues Talha (ok.
1260
-?) syna - rywala Alfonsa IV - Alfonsa Sanchesa (
1289
-
1329
), lorda
Albuquerque
. Z innymi nieznanymi kobietami miał:
- Ferdynanda Sanchesa (ok.
1280
-
1329
),
- Piotra Alfonsa (ok.
1280
-?).
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
